Maartje Raijmakers over creativiteit in onderzoekend leren
Een belangrijk doel van onderwijs in Wetenschap & Technologie (W&T) is het stimuleren van de onderzoekende houding. Hiervoor moeten leerlingen onderzoekend leren en creatief zijn. Maar hoe zie en meet je dat?
Marieke Buisman over internationaal onderzoek naar creativiteit
In twaalf landen is het afgelopen schooljaar geëxperimenteerd met het bevorderen van creativiteit en kritisch denken in de klas. Ook in Nederland. Doel is uiteindelijk een nieuw onderdeel in de PISA-test.
Marieke Buisman over creativiteit en kritisch denken
Creativiteit en kritisch denken bevorderen, hoe doe je dat? Twee leraren vertellen hoe ze in groep 5 van de basisschool en in 2-havo/vwo getracht hebben hun leerlingen uit te dagen. Zij deden mee aan een pilot van de OESO om creatief vermogen en kritisch denken te stimuleren in de les, en de ontwikkeling van leerlingen te meten.
Creativiteit valt te leren
Creatief ben je of je bent het niet? Mis! Creativiteit valt aan te leren en leidt tot dieper leren. Wat is creatief leren precies en hoe kun je het in jouw klas stimuleren? Bouw een klein beetje onzekerheid in, maar wel met structuur. En alleen met voldoende kennis kunnen leerlingen creatieve oplossingen bedenken.
Carla Haelermans over de stand van zaken van ict in het onderwijs.
Interview met hoogleraar Leren en technologie Eliane Segers
Als kersverse Nijmeegse hoogleraar Leren en technologie bouwt Eliane Segers ook educatieve software. Als leraar ben jij de gids, stelt ze. ‘Veel kinderen klikken gewoon wat in het rond.’
Eliane Segers over Hyperlinks begrijpen
Een tekst vol hyperlinks begrijpen is een vak apart. Hoe help je kinderen daarmee? En gaat een kleuter in groep 3 beter lezen als hij oefent op de tablet? Prangende vragen van Eliane Segers, bijzonder hoogleraar Lezen en Digitale Media aan Universiteit Twente, die op 9 maart 2017 haar oratie hield.
E-boeken
E-boeken met een digitale voorleesstem helpen zwakke lezers in groep 3 om vlotter te lezen, vooral als de tekst gelijktijdig met het voorlezen oplicht. Dat schrijft Maria Sikkema.
Papier of scherm
Paul Kirschner over de vraag: maakt het uit of iemand leert/leest van papier (dat wil zeggen fysieke boeken, geprinte pagina’s, enzovoort) of van een beeldscherm (computerscherm, tablet, e-Reader). Spoiler alert: Ja!
Digitale examens
De centrale eindexamens. Het beeld is al decennia hetzelfde: geconcentreerde pubers met pen en papier in een gymzaal. Maar is dat nog wel van deze tijd?
Leerlinggerichte les
Vmbo-leerlingen raken gemotiveerder van leerlinggerichte lessen, met een leraar in de rol van coach. Op dit punt zag onderwijskundige en lerarenopleider Karin Smit de theorie van Deci en Ryan in de schoolpraktijk bevestigd. Alleen op prestaties zag ze geen invloed.
Motivatie, het ongelijk van Deci en Ryan
Omstreden column van Paul Kirschner. Er wordt geroepen dat leerlingen slechter presteren als zij het onderwijs saai en onaantrekkelijk vinden. De oplossing, volgens velen: als je bij leerlingen meer motivatie en betrokkenheid weet te bewerkstelligen, dan zullen ze beter leren.
Motivatie herkennen
Leerlingen van niet-westerse afkomst zijn wél gemotiveerd voor school. Leraren zien het alleen niet altijd, schrijven Ineke van der Veen e.a.
Boeken over motivatie
https://didactiefonline.nl/artikel/lezen-over-motivatie
Leerlingen werken wel voor een aardige leraar
Een goede band helpt
Een goede band tussen leraar en leerling is voor iedereen belangrijk, blijkt uit onderzoek. Maar hoe bouw je zo'n band op, wat moet je wel en niet doen? En wat voor invloed heeft de relatie tussen leraar en leerlingen op de leerprestaties? Wij zetten het belangrijkste onderzoek op een rij.
Drie vragen aan… Suzan van Brussel
die onderzocht hoe je je tegen je eigen vooroordelen kunt wapenen.
Curriculum in 7 haltes
Negen ontwikkelteams met in totaal 125 leraren en 18 schoolleiders buigen zich over de vraag wat leerlingen in het po en vo ‘straks’ allemaal moeten kennen en kunnen. Bepalen zij inderdaad ons nieuwe curriculum? En hoe nieuw gaat het eigenlijk worden? Didactief sprak met vakverenigingen en andere betrokkenen en maakt een tussentijdse balans op.
Beter omgaan met verschillen
Als leraar kom je het begrip geregeld tegen: differentiëren. Maar wat wordt er nou precies mee bedoeld en wanneer is het effectief? Groningse onderzoekers hebben studies uit de afgelopen twintig jaar ontleed.
Praat met meertalige kleuters
Meertalige kleuters hebben soms nog moeite met het Nederlands. Daarom is het belangrijk gesprekjes met hen te voeren. Dat is een van de conclusies uit het onderzoek dat Annegien Langeloo op de ORD presenteert.
Pre-COOL onderzoek
Steun aan het jonge kind staat in het regeerakkoord. Daar is alle reden toe, vindt pre-COOL-onderzoeker Annemiek Veen. Grote klassen, weinig personeel en minder geld maken het de kleutergroepen lastig. Maar ze ziet ook lichtpuntjes.
Zachte landing van groep 2 naar 3
Nederland is kampioen kleuteren. Maar uit onderzoek weten we al jaren dat langer kleuteren kinderen niet slimmer of meer schoolrijp maakt. Ze profiteren juist van de aanpak van hun eventuele problemen in de onderbouw, van meer samenwerking tussen groep 2 en 3, en van een speelsere groep 3.
Zittenblijven of niet?
Docenten bepalen in twijfelgevallen elk op hun eigen manier waarom een leerling over mag of niet. Maak eenduidige afspraken en houd een open gesprek met je collega’s.
Internationaal onderzoek
Nederland staat er gekleurd op in internationaal perspectief, blijkt uit ICSS.
Botsende burgerschapsvisies
Scholen, leraren en de overheid kijken verschillend tegen burgerschap aan, zonder dat zij dit van elkaar lijken te beseffen.
Interview met Anne Bert Dijkstra
Xenofobe houding springt er uit in Nederland.
Samen sterker
Wat heb je als school nodig om een professionele leergemeenschap te worden? Onderzoek van het Kohnstamm Instituut en ICLON laat zien hoe veertien vo-scholen het aanpakken.
Lesson Study
Lesson Study wordt veel gebruikt om lessen te verbeteren. Met een extra inspanning kun je de verbeteringen ook bouwbreed en schoolbreed invoeren, schrijft Henk Logtenberg van CPS.
Siebrich de Vries e.a. over Lesson Study
Docenten vinden activeren van leerlingen en differentiëren belangrijk, maar vaak niet makkelijk. De Rijksuniversiteit Groningen heeft in samenwerking met de Noordelijke Hogeschool Leeuwarden en dertien VO-scholen twee professionele leergemeenschapen georganiseerd om hieraan aandacht te besteden bij Nederlands en wiskunde. Er is gekozen voor Lesson Study als manier van werken en professionaliseringsaanpak. Beide PLG’s hadden hun eigen vakspecifieke insteek: leesvaardigheid bij Nederlands, en het begrijpen van wiskundige concepten bij wiskunde. De PLG Nederlands had als nevendoel het ontwikkelen van lesmateriaal. Een tweede doel was Lesson Study door de PLG-deelnemers als toekomstige Lesson Study-begeleiders in de eigen school te laten brengen, om op deze manier de leercultuur in de scholen te stimuleren. De PLG’s hadden een looptijd van vier jaar (2013-2017).
Beste Lesson Study?
Klaas van Veen van de RUG zette Lesson Study ook in de schijnwerpers toen hij het beste onderzoek van 2017 uitzocht.
Coach elkaar met ICALT
Van observeren kun je leren. Het ICALT-instrument helpt om je vaardigheden in kaart te brengen, en is nu gratis online beschikbaar. Ook handig om de ontwikkeling van starters mee te monitoren.
Gebruik die kennis!
Dankzij de wetenschap weten we ontzettend veel over onderwijs. Hoe zorg je dat je met al die kennis ook echt iets in de les kunt?
Professionalisering organiseren
Dat professionalisering belangrijk is wisten we al wel, maar nu is er zelfs een hoogleraar Professionalisering benoemd, Marjan Vermeulen. Is het leren van leraren dan zo ingewikkeld?
En de methode van Stichting LeerKRACHT
Met 2 reportages en een breder artiel over de werkwijze.
Jeannette Geldens over beginnende leraren
Je lessen voorbereiden of een avondje uit met vrienden? Aardig gevonden worden door je leerlingen of soms streng zijn? Werk versus privé en zorgen versus onderwijzen: het zijn twee voorbeelden van ‘professionele identiteitsspanningen’ die veel aanstaande en beginnende leraren ervaren. Gelukkig zijn er remedies, blijkt uit ons onderzoek.
Gezamenlijke kennisontwikkeling
Heel veel artikelen over PLG’s, hier bijvoorbeeld maar er is nog veel meer.
De VOR over professionaliseren
13 oktober 2016 werd samen met de VOR een congres georganiseerd over professionele ruimte van leraren in het vo. Ervaringen verschillen.
Een ander perspectief op professionele ruimte
In het dinsdag verschenen advies Een ander perspectief op professionele ruimte in het onderwijs pleit de Onderwijsraad voor meer teamwerk en minder regels van bovenaf. Ofwel: de professionele leraar is geen ik, maar wij.
Professionele leergemeenschap
Kraaknieuw onderzoek naar PLG's van Henk Sligte.
Beroepstrots
Professionalisering is niet iets wat je erbij doet. Een goede docent maakt voortdurend tijd vrij om zijn of haar vak nóg beter te leren beheersen, stelt Quinta Kools. ‘Beroepstrots, dat hebben we nodig.’
Welke leraren maken het verschil?
De leraar doet ertoe. Of de leraar maakt het verschil. Het wordt zo gemakkelijk gezegd, maar wat betekent dat nu precies? Wie zijn die leraren die daadwerkelijk het verschil maken voor hun leerlingen en het onderwijs op school? Wat kenmerkt hen? Monique van der Heijden zocht het uit.
En er is nog veel meer....
Henderien Steenbeek en ontdekkend leren
Ontdekkingen zijn belangrijk en leuk. Nog belangrijker en leuker is het wanneer kinderen al ontdekkend gaan nadenken over ‘hoe iets nou eigenlijk kan’ en uiteindelijk zelfs komen tot nieuwe inzichten.
Zie ook: Owie en het geheime ding, een lees-en-doe-boek van Marianne Fraiquin en Henderien Steenbeek en www.talentenkracht.nl, voor filmfragmenten met en artikelen over de Talentenkracht-manier van werken.
TalentenKracht
Ieder kind heeft 'talent' voor Wetenschap & Technologie (W&T). Maar om dit te ontwikkelen, moet het in de klas worden uitgedaagd en begeleid. Hoe diep een leerling zijn inzicht in W&T ontwikkelt, is sterk afhankelijk van de vaardigheden van de leraar, blijkt uit studies van TalentenKracht.
Paarsgewijs vergelijken (comparative judgement)
Kom eens los van de methode en werk vakoverstijgend. Makkelijk praten, hoor. Want hoe beoordeel je leerlingen zonder die (handige of vermaledijde) methodetoetsen? Gebruik comparative judgment of ga lesgeven zonder cijfers.
Toetsrevolutie
We moeten van een toetscultuur naar een feedbackcultuur in het onderwijs, zegt Dominique Sluijsmans, lector Professioneel Beoordelen aan Zuyd Hogeschool. Samen met wiskundedocent René Kneyber schreef ze Toetsrevolutie, een boek vol portretten van docenten die het formatief toetsen omarmen.
Doorpakken met formatief toetsen
Hoe kun je beter formatief evalueren? Doorloop een samenhangende cyclus, vanuit leerdoelen en met gerichte feedback.
Dossier mbo
Heel veel mbo in dit dossier dat geupdated is met veel nieuwe artikelen, met o.a. Marc Vermeulen, Marc van der Meer, Marieke Buisman en Regina Petit, Sjoerd Karsten.
Wisselende resultaten
Met subsidie en hulp van huiswerkinstituten ontwerpen vo-scholen een populair middel tegen zittenblijven: lente- en zomerscholen. De resultaten blijken wisselend. Twee scholen vertellen over hun keuzes.
Onbevoegde docenten
Heeft het zin om leerlingen naar een zomer- of lenteschool te sturen? Ja zeker: een zomerschool helpt 87% van de leerlingen om alsnog over te gaan, zo concludeert Universiteit Maastricht. Een kritische kanttekening: bij lentescholen werken vooral onbevoegde, externe docenten.
Ouder onderzoek naar zomerscholen
Nog een jaartje overdoen, of toch liever bijspijkeren in de zomer? In een pilot die deze zomer loopt, kunnen leerlingen een intensief zomerprogramma volgen om zittenblijven te vermijden. En met succes: in regio Zuid, waar de pilot inmiddels is afgesloten, gaat 86% van de deelnemers alsnog over naar het volgende jaar. Een resultaat dat de verwachtingen overstijgt, aldus Sjoerd Slagter van de VO-Raad.
Observatieinstrumenten
Marjolein Dobbelaer: Wat is mijn doel, welke uitspraken wil ik doen en wat wil ik meten? Stel jezelf die vragen voor je een observatie-instrument kiest.
Lesbezoeken
Lesbezoeken zijn steeds gebruikelijker: niet meer alleen de inspectie, maar ook collega’s en schoolleiding die in de klas komen kijken. En er hangt vaak iets van af. Maar hoe betrouwbaar zijn die observaties, vraagt Rikkert van der Lans?
Wat vindt de leerling?
Wil je snel en makkelijk weten hoe je lessen overkomen op leerlingen? Met Impact! kunnen ze hun mening geven via hun smartphone of tablet.
Er is zoveel, dat we je adviseren op trefwoord te zoeken op onze website.
Jarise Kaskens: Heb je excellente rekenaars in de klas? GROW - een onderzoeksproject onder leiding van de Universiteit Utrecht met diverse partners (waaronder Hogeschool Windesheim) - biedt houvast met een handig stappenplan.
En er is nog veel meer, maar ...op trefwoord.
Onderzoek doen
De resultaten van onderwijsonderzoek mogen dan maar mondjesmaat in de lerarenopleidingen doordringen, zelf (praktijk)onderzoek doen is overal in het curriculum opgenomen. Toch komen opleiders er zelf niet altijd aan toe., zegt Quinta Kools.
Een onderzoekende houding
Die hoef je niet van nature te hebben. Ze valt aan te leren, ontdekte Marie-Jeanne Meijer, lerarenopleider aan Windesheim. Haar vragenlijst laat zien of je als opleider je studenten nog meer kunt stimuleren.
Alles nog eens op een rij? Didactief heeft twee boekjes gepubliceerd met onderwijsonderzoek van de afgelopen vijftien jaar verzameld en handzaam samengevat op thema, Alles op een rij over...PO en Alles op een rij over...VO. Met thema's als toetsen, motivatie, orde houden, huiswerk (VO) en effectieve feedback, begrijpend lezen, beter rekenen en ouderbetrokkenheid (PO). Ze kosten 12,50 per stuk maar er zijn flinke staffelkortingen als je er meer koopt.
Heb je niet gevonden wat je zocht? Probeer het eens op trefwoord want dit ORD-dossier is maar een kleine uitsnede. Veel leesplezier en tot ziens op de ORD!
1 Wereldburger op ORD2016
2 Bereid je voor op de Onderwijs Research Dagen 2017!
3 Evalueren op de ORD
En blijf op de hoogte van onderwijsnieuws en de nieuwste wetenschappelijke ontwikkelingen!
Inschrijven
