Recensies

Lezen over motivatie

Van YoungWorks bijvoorbeeld, een bureau voor jongerencommunicatie. Het heeft eerder goed gescoord met een boek over het puberbrein en publiceert dit najaar Motivatie binnenstebuiten. Onderzoekers spraken met  jongeren en volwassenen in diverse branches, zoals de voetbalwereld (AZ), onderwijs (een school in Rotterdam-Zuid en het Luzac College) en Breekjaar (een programma voor jongeren die na de middelbare school twijfelen wat ze willen gaan doen).

Hun conclusie? Motivatie is geen black box, iets magisch waar anderen geen invloed op kunnen uitoefenen. Zeker niet. Motivatie kun je niet alleen vergroten door jongeren aan te moedigen en enthousiast les te geven, maar ook door veel structuur te bieden, zeggen de auteurs.

Al wat langer op de markt is De Motivatiewaaier (2013) van Erno Mijland. Grondgedachte is ook hier dat jongeren wel degelijk te motiveren zijn. Ze zijn hartstikke actief, maar doen vooral wat ze het meeste oplevert. Of datgene waarvan ze dénken dat het ze het meeste oplevert. De leraar die daar rekening mee houdt, zal zijn leerlingen onder zijn ogen zien veranderen.

In De kracht van motivatie (2013) beschrijft Anton Philips (telg uit de beroemde gloeilampenfamilie inderdaad) zijn gedachten over what makes us tick. Philips is ervan overtuigd dat ieder mens een uniek basismotivatiepatroon heeft, een soort dna van wat je drijft. Philips heeft Stichting Emergo opgericht die Ontdek je passieprogramma’s uitvoert op verschillende onderwijsniveaus. Om leerlingen te helpen om een beter zelfbeeld te krijgen of om heel simpel een betere profielkeuze te kunnen maken.

Traditionelere boeken over motiveren zijn er ook nog te koop. Motivatie in de klas (2011) bijvoorbeeld van Nellie van Bokhove. Het biedt theoretische achtergrond, praktische tips voor de leraar die zijn leerlingen aan de slag wil krijgen, maar ook handvatten voor leraren die kinderen willen leren zichzelf te motiveren. Want je kunt niet blijven sleuren natuurlijk, ze moeten uiteindelijk zelf de handen uit de mouwen steken en de hersens op ‘aan’ zetten.

Luc Stevens (zie ook interview op pagina 11) ten slotte heeft samen met Gert Bors een handboek geschreven over motivatie, De gemotiveerde leerling (2010). Hierin staat hoe we het gebrek aan motivatie bij veel kinderen in de klas kunnen verklaren. Als een leraar (of een onderwijssysteem, Stevens ziet het groter) weet wat hij fout doet, en luistert naar leerlingen, kan hij het vervolgens anders doen.