Misschien is het best logisch dat je als leraar aan het begin van het schooljaar je best doet om een goede band met je klas en alle individuele leerlingen op te bouwen. Je bent immers het hele jaar op elkaar aangewezen. Maar als je die moeite doet, waarom zou je de leraar-leerlingrelatie dan niet proberen op peil te houden. Want dat is wat onderwijskundige Ridwan Maulana in zijn proefschrift constateert: ‘Gedurende het jaar wordt de relatie tussen leraren en leerlingen in het voortgezet onderwijs minder. Zijn leraren zich onvoldoende bewust van het belang van een goede relatie?’
Opvallend is dat de situatie in Nederland tegengesteld is aan die in Maulana’s vaderland Indonesië. ‘Aan het begin van het schooljaar is er een groot verschil in kwaliteit tussen leraar-leerlingrelaties in beide landen, maar door het jaar heen worden die in Indonesië steeds beter. En uiteindelijk zijn ze in Nederland en Indonesië min of meer op hetzelfde niveau.’ Maulana zag Nederlandse leraren gedurende het jaar vaker straf geven of leerlingen uit de les sturen. ‘Zo proberen ze het gedrag van hun leerlingen te controleren, maar het gaat ten koste van de onderlinge relatie en de motivatie van leerlingen.’ Als leraren daarentegen blijven werken aan een goede relatie, komt dat uiteindelijk de intrinsieke motivatie van leerlingen en daarmee hun leerresultaten ten goede.
‘Ik vermoed dat Nederlandse leraren zich onvoldoende bewust zijn van het belang van een goede relatie met hun leerlingen. Terwijl het heel makkelijk is om via een vragenlijst bijvoorbeeld eens in de drie maanden te kijken hoe de leerlingen die relatie ervaren. Ook zou het goed zijn als scholen door samen te werken met onderzoekers of via speciale coaches de kwaliteit van leraar-leerling relaties op het niveau proberen te houden, waarop ze elk schooljaar beginnen.’
Ridwan Maulana, Teacher-student relationships during the first year of secondary education: Exploration of change and link with motivational outcomes in The Netherlands and Indonesia. Proefschrift Groningen, 2012
Dit artikel verscheen in Didactief, juni 2012.
En blijf op de hoogte van onderwijsnieuws en de nieuwste wetenschappelijke ontwikkelingen!
Inschrijven
