Online bekijken

Didactief, oktober 2018

Tekst Kirsten de Boer
Gepubliceerd op 03-10-2018 Gewijzigd op 05-11-2018
Beeld Shutterstock
Wat vind je deze maand in Didactief en op Didactief online? Lees het hier! 

Revolutie in het talenhuis

Tijd voor revolutie!

Deze maand vindt het DRONGO talenfestival plaats, maar de moderne vreemde talen staan er in de dagelijkse praktijk niet best voor: steeds minder leerlingen en een mager imago. Hoe zetten we de moderne vreemde talen weer op de kaart? Online vind je ook alle links bij dit artikel!

 

Tijd voor taal! 

Bert le Bruyn - Minder dan 10% van de leerlingen op het vwo kiest momenteel voor het profiel waar talen de belangrijkste rol spelen, Cultuur & Maatschappij. Het wordt gezien als een pretpakket en wordt ingezet als de andere profielen te moeilijk lijken. Dat kan beter. 

 

Veel talen, grote klassen

Op veel Oegandese basisscholen krijgen leerlingen instructie in een lokale taal. Maar dat leidt tot taalachterstanden.

 

Dyslexie

Bij alle talen komt dyslexie voor, maar schrift en spelling beïnvloeden wel de mate waarin dyslexie voorkomt.

 

Lesgeven zonder cijfers

Interview met Dylan Wiliam

‘Zeg tegen je leerlingen: ik snap dat je een cijfer wilt, maar je leert meer als je dat niet meteen krijgt,’ aldus Dylan Wiliam, goeroe van formatief evalueren. Didactief sprak met hem over cijfers geven en starters in het vak.

 

Minder cijfers, meer leren

Op het Augustinianum in Eindhoven is een jaar geleden een pilot formatief evalueren gestart: minder toetsen en meer feedback. Dat bleek nog knap lastig. Hoe kijken de leerkrachten er een jaar na de start tegenaan? Leerkracht Hamid ait Oumghar doet verslag.

 

Formatief evalueren in de praktijk: terugblikken en vooruitzien 

Hamid ait Oumghar schreef speciaal voor Didactief Online de afgelopen columns over het proces van formatief evalueren op het Augustinianum. Lees ze allemaal.

 

Lerarentekort: behoud de starter

Geef academische leerkracht de ruimte 

Is er een verschil tussen afgestudeerden van reguliere en universitaire pabo’s wat onderzoeksmatig werken betreft? Nieuw onderzoek laat zien dat academische leerkrachten inschatten dat ze beter onderzoeksmatig kunnen werken en zij zijn daar dan ook gemotiveerder voor. Hoe kun je dat als school benutten?

 

Zo behouden we starters

De aanpak van het lerarentekort zit volgens OCW in meer salaris en betere carrièrekansen. Wim van de Grift vindt meer salaris en betere carrièrekansen ook belangrijk, maar er moet méér gebeuren.

 

Startende leraren en het belang van de leerling

Het lerarentekort geeft alle aanleiding om aandacht te besteden aan de begeleiding van startende leraren. We kunnen het ons immers niet veroorloven om jonge starters te verliezen doordat ze in de eerste fase van hun beroep overvraagd worden. Maar bovendien, er is ook het belang van de leerling, aldus Marco Snoek. 

 

Een (f)luisterend oor 

Met de Ear Coach geven werkplekbegeleiders (aanstaande) leraren tijdens hun lessen feedback. Tips landen zo direct in de klas.

 

Beter carrièreperspectief: oplossing voor het lerarentekort? 

Op 12 september staakte het basisonderwijs in Zuid-Holland en Zeeland voor hogere lonen en minder werkdruk. Het ministerie zoekt de oplossing voor de arbeidsmarktproblemen vooralsnog in een beter carrièreperspectief. Is dat de oplossing, of niet?

 

Motivatie

Vmbo’er wil weten: waarvoor doet-ie het?

Hoe motiveer je leerlingen in de bovenbouw van het vmbo? Docent Bianca Riethorst (36) onderzocht dit in haar onderzoek voor de master Leren en innoveren/Teacher Leader. ‘Deze leerlingen hebben behoefte aan duidelijkheid over het nut en de noodzaak van de activiteiten die ze tijdens de lessen moeten uitvoeren.’

 

Onderzoek kort: Is dalende motivatie te keren?

Helpen talentlessen om leerlingen in het vo gemotiveerd te houden? Leids onderzoek toont gemengde resultaten.

 

Curriculumontwikkeling

Leerstof met perspectief

Hoe bereid je leerlingen voor op complexe situaties die ze later gaan tegenkomen? Een nieuw model herschikt de leerstof en zou het fundament moeten zijn voor een nieuw curriculum. Online vind je nog drie extra perspectievenbomen als aanvulling op het artikel! Ook kun je hier het gratis boek boek 'Wat is echt de moeite waarde om te onderwijzen? Een perspectiefgerichte benadering' downloaden. 

 

Perspectievenweb geeft zicht op geschiedenis 

Lees ook het artikel van Logtenberg met daarin een perspectievenweb voor geschiedenis: een vakdidactisch hulpmiddel voor docenten (en leerlingen). Het historisch perspectievenweb maakt drie verschillende dimensies van tijd zichtbaar (toen, nu en de tijd tussen toen en nu) en acht verschillende kijkrichtingen om naar het verleden te kijken.

 

Curriculum.nu: waarom het proces een goede inhoud voorkomt.

Amber Walraven – ‘Ik schreef al eerder over Onderwijs2032. Al best een tijd geleden zie ik nu. Het ging toen over het voorlopige advies. Ik schreef onder andere dat het woord lerarenopleidingen er niet in voor kwam. Nou, sinds die tijd is er veel gebeurd.’

 

Meer in het blad

50 jaar Pygmalion

In 1968 publiceerden Rosenthal en Jacobson hun roemruchte onderzoek. Anneke Timmermans, onderzoeker in  Groningen, maakt de balans op: dit doen verwachtingen met leerlingen en hun prestaties.

 

‘Je differentieert vaker dan je denkt’

Leraren in het voortgezet onderwijs vinden differentiëren lastig: zoveel leerlingen en de stof moet wel af. Saskia Stollman ging kijken wat er in de klas precies gebeurt. In deze Q&A deelt ze haar bevindingen.

 

Alles op een rij over… werkdruk en stress

In een onderwijsbaan ligt stress makkelijk op de loer: als leraar kun je altijd méér doen, maar belangrijker is dat je gezond en gemotiveerd blijft. Ook in tijden dat er weinig vervanging te krijgen is. We zetten alles voor je op een rij om werkdruk te verlagen en stress te voorkomen. Online de uitgebreide versie mét alle bronnen.

 

Opinie: Hoe verder met het LOF?

Wat moet er gebeuren met het Lerarenontwikkelfonds (LOF), nu de Onderwijscoöperatie (OC) per 1 januari 2019 verdwijnt? Een goed moment om scholen voortaan direct budget voor onderzoek te geven? Verschillende partijen geven hun mening.

 

Rondom het binnenhof: lumpsum

De lumpsumbekostiging lijkt nog steeds de beste optie te zijn voor het Nederlandse onderwijsstelsel, maar verbeteringen zijn gewenst. "Meer transparantie over bestedingen zou zeer welkom zijn."

Drie leden van de Onderwijsraad en een groep ouders van de Annie M.G. Schmidtschool in Den Haag over de lumpsum.

 

Help jij juf?

Cartoonist Berend Vonk illustreerde de worsteling die leerkrachten tegenkomen wanneer ze onderzoek doen.

 

De Biotoop: De badmeester met de haak

Dat zij-instromers – heus wel – vernieuwend kunnen lesgeven, bewijst wiskundedocent Dick Maas. Met formatief onderwijs gooit hij leerlingen graag in het diepe: ‘Het maakt hen zelfstandig en ondernemend.’

 

Drie vragen aan… Joyce Gubbels

Joyce Gubbels is lid van de onlangs opgerichte Nederlands-Vlaamse Taalraad Begrijpend Lezen en onderzoeker bij Expertisecentrum Nederlands. We stelden haar drie vragen over deze kersverse taalraad.

 

Op het nachtkastje van de leraar

De meeste leraren Nederlands lezen één roman per maand en laten zich bij de keuze opvallend vaak leiden door bestsellers. Dat blijkt uit Nijmeegs onderzoek.

 

Rookvrij plein

‘Op school steek je niets op.’ Wees gerust, dit gaat niet over leren, maar over roken op en om school. Hoe realiseer je een rookvrije school?

 

Waar of niet?

Wat wetenschappelijk bewezen is, is waar: daar lijkt lang niet iedereen van overtuigd.

 

Kort & goed: samenwerkend leren

Hoe kun je samenwerkend leren in de klas het beste organiseren? Recent onderzoek komt met nieuwe resultaten en praktische tips.

 

D to go

Deze maand in D to go o.a. een lespakket over de plasticsoep, gratis naar het museum en kans op kaartjes voor het DRONGO Talenfestival!

 

Columns en meer

Ferry Haan - Ontlezing

Kinderen lezen steeds minder boeken. Daarom wordt het tijd om vertaalde literatuur en non-fictie toe te staan op de leeslijst.

 

Kirschner Kiest – Tips: gevarieerd oefenen

‘De cirkel is rond. Na een column in Didactief over gespreid oefenen (spaced) practice, oktober 2017) en over toetsing als leerstrategie (retrieval practice, juni 2018), is het nu tijd voor de derde effectieve leerstrategie: gevarieerd oefenen.

 

Sietske Waslander - Concept creep

Passend onderwijs wordt steeds breder: als school moet je antwoord hebben op alle mogelijke behoeften van kinderen. Maar zo is er minder geld voor leerlingen die de ondersteuning het hardst nodig hebben.

 

Wandelen met Sjoerd Karsten - School sluiten bij epidemie?

Wanneer na de Eerste Wereldoorlog de Spaanse griep uitbreekt en steeds meer slachtoffers maakt, brandt er een discussie los over maatregelen. Het zojuist opgerichte ministerie houdt zich opvallend stil.

 

Paul Kirschner - Open de artikelenkluis  

Alle leerkrachten toegang tot wetenschappelijke artikelen, om zo hun lessen te verbeteren. Is dat een goed idee, of is het niet zo simpel?

 

Alan Turingschool: Jasbeschermers

‘De pauze is voorbij: de kinderen rennen de school weer in. Ze trekken hun jassen uit en stoppen die op aanwijzing van de juf in de felblauwe en -groene zakken die aan de kapstok hangen. ‘Doe maar in de luizenzak jongens. Goed zo!’ Zairo en Shemar poseren voor mijn camera. Ze leunen stoer tegen de luizenzakken. Ik had me al tijden verbaasd over deze grappige verzameling van kleurrijke polypropeen tasjes in de gangen van de Alan Turingschool.’

Martijn van de Griendt maakte ook deze maand weer een foto op de Alan Turingschool. Lees online het verhaal bij de foto.

 

Boeken

Gert Biesta - De terugkeer van het lesgeven

‘Een goed verstaander begrijpt dat het lezen van het werk van Biesta geen sinecure is. Wie houdt van een intellectuele uitdaging en nader wil kennismaken met het gedachtegoed van Arendt, Meirieu, Paulo Freire, Jacques Rancière en met name Levinas, zal niet teleurgesteld worden.’ Online lees je de volledige recensie van Biesta’s boek en maak je kans op een exemplaar!  

 

Anton Horeweg - De traumasensitieve school. Een andere kijk op gedragsproblemen in de klas

‘Zet een exemplaar in je lerarenkamer, als naslagwerk en om voorbij het gedrag te leren kijken.’ Win een exemplaar!

 

Ted van Lieshout - Ze gaan er met je neus vandoor

‘Van mooie woorden of zinnen moet deze bundel het niet hebben, van de fraai verbeelde woordenstrijd wel.’ Win een exemplaar!

 

Meer online exclusives!

Een fijnere school

Wangedrag van leerlingen is een groot probleem in Engeland. Het is tijd, schrijft Tom Bennett, om wetenschappelijk bewijs te gebruiken om gedragsproblemen op scholen tegen te gaan.

 

Ouders: vertrouwen is de eerste stap

Een sterke samenwerkingsrelatie tussen leerkrachten en ouders is van belang om kinderen optimale ontwikkelkansen te bieden. Waaraan hebben ouders behoefte en wat is hun ervaring? En hebben ouders met een kind met een passend onderwijs arrangement andere ervaringen dan ouders van ‘reguliere’ kinderen?

 

De academische opleiding in het gedrang?

Jo Kloprogge - De OESO publiceerde onlangs gegevens die stof tot nadenken bieden. Het gaat over de economische voordelen die het hoger onderwijs biedt.

 

Click here to revoke the Cookie consent