Onderzoek

Op het nachtkastje van de leraar

Tekst Bea Ros
Gepubliceerd op 02-10-2018 Gewijzigd op 18-02-2019
Beeld Shutterstock
De meeste leraren Nederlands lezen één roman per maand en laten zich bij de keuze opvallend vaak leiden door bestsellers. Dat blijkt uit Nijmeegs onderzoek.

Als iemand jongeren enthousiast kan maken om te gaan lezen, is het de leraar Nederlands wel. Hoe enthousiaster deze is over boeken, hoe gemotiveerder leerlingen worden. Hun leesgedrag bepaalt dus in hoge mate dat van hun leerlingen. Daarom heeft de Nijmeegse literatuurwetenschapper en vakdidacticus Jeroen Dera dat in kaart gebracht.
Hij vroeg leraren Nederlands in de bovenbouw havo/vwo hoeveel en welke Nederlandse romans ze lazen. Hiermee wil hij meer feiten inbrengen in de discussies over het literatuuronderwijs, die vaak door persoonlijke ervaringen worden ingegeven (zoals de spraakmakende ‘fuck de canon’-column van Christiaan Weijts in NRC).
Van de 194 deelnemende leraren leest ruim een kwart geen of één boek per maand (28,9%), een derde leest één of twee boeken (32,5%), krap een kwart twee of drie boeken (23,7%) en de overigen drie of meer. Geen aantallen om steil van achterover te vallen, maar in elk geval is het meer dan de gemiddelde Nederlander (zes boeken in een heel jaar). Jonge leraren lezen wel minder dan hun oudere collega’s.
De vraag naar de drie laatst gelezen romans leverde 248 verschillende titels op. Een gevarieerd palet, maar toch signaleert Dera een ‘opvallend grote kopgroep’ van 17 romans die samen goed zijn voor 35,6% van alle genoemde titels. Stuk voor stuk recente bestsellers, zoals Het smelt van Lize Spit en Kom hier dat ik u kus van Griet Op de Beeck. Het weleens gehoorde geluid dat leraren Nederlands blijven steken in bekende canontitels klopt dus niet. Toch concludeert Dera dat ze ‘relatief slecht zicht hebben op de literaire actualiteit’. De helft tot twee derde van de 25 titels op de longlist van de Libris Literatuurprijs bleek bij de meeste deelnemers onbekend, laat staan dat ze die gelezen hebben. Ten tijde van Dera’s onderzoek kende 91,2% de latere winnaar – De tolk van Java van Alfred Birney – niet.

Verder lezen

1 Vragenderwijs literatuur leren lezen

Click here to revoke the Cookie consent