Samen met leesexperts Amos van Gelderen, Kees de Glopper en Roel van Steensel verzamelt Didactief dé werkzame bestanddelen van beter leesonderwijs. Het papieren boek is nu al te bestellen met 50% korting en vanaf 9 januari ook beschikbaar als gratis download. In dit nummer vind je een voorproefje.
En hoe pak je leesproblemen in het voortgezet onderwijs aan? De belabberde PISA-prestaties van vijftienjarigen zijn breed uitgemeten in de media. De oplossing volgens neerlandici: meer vakinhoud bij Nederlands, meer taal bij de andere vakken en veel lezen.
Leerkracht Maaike Radix gebruikt wetenschappelijke literatuur om het leesonderwijs in haar onderwijszorggroep naar een hoger niveau te brengen.
Toegang tot alle artikelen? Neem nu een abonnement en lees Didactief elke maand op papier en online.
Met kleine aanpassingen kun je álle leerlingen succes laten ervaren en motiveren: vanuit deze praktische insteek selecteerde onderwijskundige Dominique Sluijsmans de beste onderzoeken van het jaar.
Artikel 23 van de Grondwet, dat de vrijheid van onderwijs garandeert, veroorzaakt periodiek heibel in Nederland. Anachronisme of heilig goed? De Vlaamse onderzoeker Orhan Agirdag waarschuwt: gooi je rechten niet te grabbel. ‘Pedagogische vrijheid leidt tot beter onderwijs en meer kansengelijkheid.’
Lees ook dit artikel van Agirdag, dat hij samen schreef met Michael Merry: 'We zoeken de oorzaken van structurele ongelijkheden voortdurend bij wat er zou ‘tekortschieten’ bij bepaalde leerlingen en hun families.'
In Jan versus Jan (11) wisselen Jan Tishauser en Jan Bransen hun ideeën uit over de vrijheid van onderwijs.
De rekenprestaties van Nederlandse leerlingen uit groep 6 zitten in de lift, toont het vandaag verschenen TIMSS 2019-rapport. Tegelijkertijd blijft natuuronderwijs flink achter en raken leerlingen met een andere thuistaal verder achterop. Didactief zet de plussen en minnen op een rij.
Hoe geef je ook in deze omstandigheden een eerlijk schooladvies dat recht doet aan de mogelijkheden van de leerling? In de recente publicatie ‘Overstap van po naar vo- handreiking schooladvisering’, van OCW wordt met geen woord gerept over corona.
En is de eindtoets nog wel betrouwbaar? Onderzoeker Sara Geven doet onderzoek naar hoe leerkrachten omgaan met schooladviezen in coronatijd.
Bestuurder Arnold Jonk spreekt zich uit over de onderwijssegregatie in Nederland. Lees ook zijn online column waarin hij de documentaireserie Klassen van Human bespreekt. ‘Poverty porn’ noemt hij het: ‘Waarom weer agenderen, waarom opnieuw kinderen zo in beeld brengen? We weten het toch? Laten we gewoon gaan handelen.’
Onderwijs weet steeds minder te compenseren voor gezinsomstandigheden, concludeert onderwijsadviseur Jo Kloprogge op basis van het meest recente PISA-onderzoek (verdiepend rapport kansenongelijkheid in het vo).
Het recente advies over sekseverschillen van de Onderwijsraad is onderbouwd en genuanceerd, maar er ontbreken nog wel wat bevindingen uit onderzoek, vindt Gerda Geerdink.
Lotte Scheeren vergeleek tracking in zo’n dertig landen. Haar conclusie: meisjes zouden profiteren van latere selectie, jongens ondervinden geen nadeel.
Toegang tot alle artikelen? Neem nu een abonnement en lees Didactief elke maand op papier en online.
Precies anderhalve eeuw geleden werd Maria Montessori (1870-1952) geboren. Haar pedagogische gedachtegoed is, zeker in Nederland, nog springlevend. Wat kenmerkt en drijft de ware montessoriaan?
Jacques Dane - Van Alice Cooper met zijn schoolbel tot de punkbeweging en een luisterlied over body shaming: popmuziek verwoordt al decennia de emoties van jongeren.
Het laatste PISA-rapport over kansengelijkheid was behoorlijk negatief. De school weet steeds minder te compenseren voor kinderen die weinig van huis uit meekrijgen. Maar, school compenseert wel, schrijft Patrick Sins, zo blijkt uit onderzoek voor en na de lockdown.
Tijdens de schoolsluiting vanwege corona zijn de leerprestaties in het po achteruitgegaan. Vooral begrijpend lezen krijgt een knauw, blijkt uit de Onderwijsmonitor Limburg.
Ferry Haan over videogesprekken met ouders tijdens corona: de drempel naar contact is lager, maar leraren moeten ook nieuwe grenzen bewaken.
Onderzoek Kort: Jongeren hadden tijdens de lockdown minder sociale contacten, maar ook minder stress. En echt je hoofd erbij houden blijkt bij online werken een stuk lastiger.
Opinie: Vanwege het geschrapte centraal schriftelijk eindexamen (cse) moesten scholen halsoverkop resultaatverbeteringstoetsen maken. Dat maakte veel creativiteit los, zag de sectie Nederlands van vakvereniging Levende Talen, die een prijsvraag organiseerde. Is het oude cse passé?
Cartoon: Danibal
Elke maand vertelt een lerarenopleider over een lesbezoek. Deze keer: Janneke van Hest keek mee met een wiskundeles over meetkunde.
De energieke Sanne Smit, onderwijsadviseur en leraar op basisschool De Viersprong in Leiden-Noord, wil haar leerlingen meer kansen geven op een goede toekomst.
Fotograaf Stijn Rademaker bezocht de Rebound van OPDC Groningen, voor leerlingen die in het regulier onderwijs vastlopen. Shad Saman (15): ‘School boeide me niet. Ik was liever aan het kloten en ouwehoeren. De mensen hier hebben me geholpen in te zien wat ik fout deed.’
Foto: Stijn Rademaker.
Toegang tot alle artikelen? Neem nu een abonnement en lees Didactief elke maand op papier en online.
Guuske Ledoux maakt de balans op na jarenlang onderzoek te hebben gedaan naar onderwijsachterstanden. Een pleidooi voor de ideale school, met wereldoriëntatie en kritisch denken, en voor omvangrijke cohortstudies.
Yolande Emmelot, tot voor kort onderzoeker aan het Kohnstamm Instituut, pleit voor een andere benadering van meertaligheid: ‘het loslaten van het ‘achterstandsdenken’ en aandacht geven aan hoe moeilijk en verwarrend het leven tussen en met al die talen, zeker bij jonge kinderen, kan zijn.’
Paul Kirschner - Met generatief leren koppelen leerlingen nieuwe informatie aan bestaande kennis. Maar welke strategie is geschikt voor welke leeftijd? Tips uit een recente overzichtsstudie. Lees ook zijn online blog over de twee soorten paniek in het onderwijs.
Klassieker van de maand: geloof in eigen kunnen is bepalend voor wat en hoeveel je leert. Bandura bedacht hiervoor in 1977 het begrip dat we inmiddels allemaal kennen: self-efficacy. Zijn artikel uit 1993 over hoe dit werkt en hoe je het kunt stimuleren, is nog steeds relevant.
Jan van de Ven - Het debat wordt gedomineerd door de flanken: volledig meetbaar onderwijs inclusief ‘afrekencultuur’ versus 21st century skills, leerpleinen en afkalvende basis. Maar leraren weten dat de praktijk meestal het midden houdt.
Taal- en leeslessen waarin samenwerken centraal staat, werpen vruchten af: leerlingen luisteren beter naar elkaar en bouwen voort op elkaars ideeën. Wel vraagt dit een actieve rol van de leraar.
Als je vo-leerlingen na een toets telkens laat schatten welk cijfer ze gaan halen, leidt dat tot meer zelfinzicht en een andere manier van leren.
Geletterdheid en gecijferdheid worden niet langdurig beter door voorschoolse programma’s. Dat is de conclusie van een brede Australische studie.
Kort & Goed: Hoe kunnen gymleraren in het basisonderwijs talent voor bewegen helpen ontwikkelen? En hoe werkt augmented reality bij het leren van nieuwe vaardigheden?
Zijn gamers eenzaam? Uit onderzoek blijkt: gamen kan ook een bindmiddel zijn.
Toegang tot alle artikelen? Neem nu een abonnement en lees Didactief elke maand op papier en online.
Met vijfentwintig maatregelen wil minister Slob passend onderwijs verbeteren en stapsgewijs toewerken naar inclusiever onderwijs. Dat heeft alleen kans van slagen als er draagvlak is bij leraren. Precies dat hebben we de afgelopen jaren zien afkalven in het basis- en voortgezet onderwijs, stelt een consortium van onderzoekers.
Kamervraag van de maand: bij passend onderwijs verschillen samenwerkingsverbanden sterk in effectiviteit en kwaliteit. Zijn andere vormen van regionale samenwerking mogelijk?
Meer onderwijsbeleid
De nieuwe cao is desastreus voor het perspectief van schoolleiders en adjunct-directeuren, stellen Eva Naaijkens, Danielle van den Brink en Jos Montulet. Met de nieuwe LinkedIn-groep ‘Schoolleiders in Actie!’ willen zij dit probleem op de kaart zetten.
De jarige Vereniging van L
erarenopleiders heeft de stand van zaken in opleidersland in kaart gebracht. De Staat van de Lerarenopleider stemt positief, maar er zijn verbeterpunten, zoals de begeleiding van startende opleiders.
Leren omgaan met beroepsspanningen én leren nadenken over je identiteit als leraar: wie ben ik, wat kan ik en wat wil ik? Die twee vloeien in de lerarenopleiding niet vanzelf uit elkaar voort.
Illustratie: Floor Rieder
Steven Raaijmakers bespreekt een bundel onder redactie van Bas Levering waarin tien experts hun kijk op dyslexie uiteenzetten.
Jorick Scheerens laat zich meevoeren aan de hand van Ruud Klarus door honderd jaar beroepsonderwijs.
Ook mogen we Onderwijs in een gekleurde samenleving van Orhan Agirdag weggeven én twee boeken over Maria Montessori en haar huidige betekenis. Kans maken? Ga naar didactiefonline.nl/winnen!
'Muizen en mensen' van John Steinbeck is in een fraai nieuw jasje gestoken. Illustraties versterken het verhaal.
Slavin schrijft bijna wekelijks goed geïnformeerde blogs op zijn website. Hier grilde hij in 2018 John Hattie door diens Visible Learning kritisch tegen het licht te houden, maar kijkt hij nu ook alvast vooruit naar een Marshallplan voor het onderwijs post-corona. Inspirerend leesvoer!
Elke maand vind je de leukste tips voor in de klas én daarbuiten in D to go.
Toegang tot alle artikelen? Neem nu een abonnement en lees Didactief elke maand op papier en online.
En blijf op de hoogte van onderwijsnieuws en de nieuwste wetenschappelijke ontwikkelingen!
Inschrijven
