Online bekijken

Didactief oktober 2019

Tekst Monique Marreveld
Gepubliceerd op 01-10-2019 Gewijzigd op 01-10-2019
Beschouw Didactief als een gids op weg naar onderzoek dat relevant is voor jouw praktijk als leraar of schoolleider. Wat de tips of teneur van alle onderzoeksverhalen ook mogen zijn, we hopen en verwachten dat er één rode draad is: ze prikkelen kernvragen bij professionals, jullie dus. Ze bevestigen je in wat je al doet, laten zien wat er ook kan en wat er nog aan te pakken is. In dit feestelijke oktobernummer veel aandacht voor samen doen (en ja, soms vernieuwen), voor voor- en vroegschoolse educatie, voor het vmbo.

Facebook is nuttig

Wie had dat gedacht? Tieners en leraren gebruiken Facebook om van klasgenoten en collega’s te leren.

 

 

Als team naar de top

Schoolbestuur QliQ in Helmond weet het wel: geef schoolleiders en leraren zoals Daisy Mertens de ruimte, zij kunnen de school naar een hoger niveau tillen. Uit onderzoek blijkt ook dat bestuurders die richting geven en daarover praten, worden gewaardeerd. Meer samen vernieuwen in deze Didactief: op een Limburgse basisschool zonder diagnoses, met behulp van een teammaster je eigen school onder handen nemen en ICT-vernieuwingstips. In een online extra een interview met lector vernieuwingsonderwijs Patrick Sins: hij verwijt de inspectie in de laatste Staat van het Onderwijs alle vernieuwingsonderwijs over een kam te scheren.

 

Evidence-based vve

Wie moet vve betalen? De overheid, stelt Oxford-hoogleraar Iram Siraj. Ze pleit voor extra gratis aanbod voor kinderen uit de minst welgestelde milieus. Want er zijn genoeg aanpakken die blijken te werken.

 

Praktijk in beeld: Cultureel Festival

Op het Titus Brandsmalyceum (TBL) in Oss vindt elk jaar het Cultureel Festival plaats, mede georganiseerd door leerlingen met kunstvakken in hun profiel. Iedereen die wil kan er optreden. Onder hen leden van het schoolorkest Miencke (brugklas havo/vwo), Daphne (6 vwo) en Vincent (3 ath), die als trio het podium beklommen. Het orkest repeteert iedere dinsdag. Het TBL heeft cultuur hoog op de agenda: zo zijn er ook een theaterbrugklas en een musicalgroep (foto: Ron Rutten).

 

Toetsing en examens

Het centraal eindexamen moet blijven, bepleiten Jaap Scheerens en collega’s op basis van onderzoek. Hoe maak je een goede tussentijdse toets? Acht tips. En Kirschner kiest voor eerlijker toetsing van begrijpend lezen. Kinderen die voorkennis ontberen staan nu op achterstand, betoogt hij. Filip Devos e.a. tonen aan dat vwo-leerlingen slechter geworden lijken te zijn in spellen en woordsoorten herkennen. En Maartje Henderikx onderzocht waarom deelnemers aan Massive Open Online Courses soms de eindstreep niet halen.

 

NIEUW!!! NIEUW!!! NIEUW!!! NIEUW!!! NIEUW!!! NIEUW!!!

Tool van de week. Elke week recenseren docenten Anca de Vries en Quirine Hakkaart een digitale tool: hoe blij word je ervan, hoe mooi ziet het eruit en is het direct inzetbaar? Deze week: Plickers.

 

VMBO

Uit onderzoek blijkt trouwens dat laaggeletterden, onder wie veel vmbo’ ers, baat hebben bij lezen. Is een bibliotheek een vereiste op een vmbo-school? Kees Broekhof (Sardes), Ellis de Vries (bibliothecaris Aletta Jacobs College) en Elly de Wit (teamleider Nuborgh College Oostenlicht) reageren.

 

Vmbo’er onderschat?

Hoe betrouwbaar is het vmbo-advies? De leerlingen komen in het vo vaak op een hoger niveau terecht, blijkt uit een analyse van de gegevens van honderdduizenden groep 8’ers uit de afgelopen jaren door Matthijs Warrens en collega’s.

Uit onderzoek van Esmée Zwiers blijkt ook nog eens dat leerlingen van wie de omgeving verwachtte dat ze laag zouden scoren, nog slechter gingen presteren op de eindtoets sinds de invoering van het vmbo. ‘Afkeer van de onderste plaats’ zou hun prestaties negatief beïnvloeden.

 

Gelijke kansen

Sjoerd Karsten laat zien hoe een Indische jongen de pabo volgde in Haarlem (noodgedwongen als toehoorder als ‘inheemse’) begin vorige eeuw, en daarna uitgroeide tot een revolutielegende in Indonesië.

Engelse jongeren uit achterstandsmilieus lopen bijna twee jaar achter op hun welgesteldere leeftijdgenoten tegen de tijd dat ze examen doen.

 

D-translate: wat betekenen toch al die (buitenlandse) onderzoekstermen. Didactief vertaalt ze in gewoon Nederlands. Ondertussen hebben we al bijna een klein woordenboekje vol.

 

Beter communiceren

Je denkt er niet zo gauw aan, maar miscommunicatie is nog weleens de oorzaak van storend gedrag. Hoe komen jij en je leerling weer op hetzelfde level? Tips uit onderzoek.

Is onderzoekend leren ook geschikt voor leerlingen met gedragsproblemen en hoe pak je dat dan aan?

Veel leerlingen gaan optellen als ze moeten vermenigvuldigen en omgekeerd. Het blijkt niet louter een kwestie van ‘niet kunnen’ te zijn. Praat er over.

 

Leraar Onderzoekt

Loesje van der Geer is drijvende kracht van de Lucas boekenclub. Met vijftien collega’s leest ze vakliteratuur, die ze vier keer per jaar bespreken. Ze deelt haar tips met jou.

 

Nieuw: Wijze lessen

Gratis download! ‘Wijze lessen: twaalf bouwstenen voor effectieve didactiek’, voor docenten in het voortgezet onderwijs in Nederland en België.

Wil jij als docent, naast lesgeven, leerlingen actief laten participeren en heb je zelfstandig werken hoog in het vaandel staan? In dit boek wordt het ABC van effectieve instructie helder en praktijkgericht beschreven.

Liever een papieren exemplaar? Die is te vinden in de webshop van Ten Brink Uitgevers. 

 

 

Diversiteit

Ook Andrea Visser doet niet moeilijk over kennisdeling. Ze is lerarenopleider aan de Marnix Academie in Utrecht en deelt een dilemma uit haar praktijk met Didactief. Hoe maak je met jonge kinderen een inspirerende les over beladen onderwerpen?

Hoe kijken leerlingen op de basisschool eigenlijk zelf naar diversiteit? In de Werkplaats Onderwijsonderzoek Amsterdam zochten ze het uit.

 

Actueel

Op 10 oktober gaat het advies van Curriculum.nu naar de Tweede Kamer. Wij herlazen nog eens de column van Gert Biesta uit september waarin hij waarschuwt voor een wikicurriculum. Jeroen Bron liet jongeren meepraten over curriculumontwikkeling. Het bleek een mooi recept om burgerschapsvaardigheden te oefenen.

De positie van moderne vreemde talen in dat nieuwe curriculum wordt best spannend. Het Nationaal Platform voor de Talen deed vast een schot voor de boeg: het onderzocht wat je eigenlijk kunt met mvt? SLO ziet vooral kansen: Talen leren gaat niet over rijtjes stampen, maar over cultuur.

 

In de Tweede Kamer was afgelopen maand aandacht voor de dyslexie-industrie. CDA’ ers Rene Peters maakte bezwaar en Kees Vernooy legt uit waarom dat terecht is.

Onze nieuwe columnist Jan (Lerarencollectief) van de Ven legt nog eens uit waarom het kabinet echt actie moet ondernemen tegen het lerarentekort: Deurbeleid.

Sietske Waslander vraagt in haar column aandacht voor kwetsbare jongeren (in plaats van alleen maar te ijken naar jongeren die geraakt worden door het leenstelsel) en Ferry Haan waarschuwt tegen te modieuze bachelorstudies.

 

Boeken

Erik Meester recenseerde Psychologie in de klas, van David Didau en Nick Rose, over de zin en onzin van nieuwe onderwijsmethodes. Anca de Vries vond naast de Tool van de Week de tijd om zich te verdiepen in Leidinggeven aan onderwijsinnovatie met ICT.

Didactief mag van Psychologie in de klas en Leidinggeven aan onderwijsinnovatie met ICT elk drie exemplaren weggeven. Vul het online formulier in!

 

De winnaars van de acties uit Didactief van juni 2019:

Juffen zijn toffer dan meesters. En nog meer mythes over leren en onderwijs van Pedro De Bruyckere, Paul A. Kirschner en Casper Hulshof: Birgit Boddaert uit Heesch, Igor Piontek uit Noordwijkerhout en Marty Meijer uit Terneuzen.

 

Becoming a high expectation teacher van Christine Rubie-Davies: Hansje Welten uit Lierop.

 

Deze maand in ons lijstje tips: een prijswinnende app om Engelse grammatica te trainen, schilder Pieter de Hooch in museum Prinsenhof Delft, de Kinderboekenambassade en meer!

Click here to revoke the Cookie consent