Eliane Segers is hoogleraar Lezen en Digitale Media aan de Universiteit Twente, Leren & Technologie aan de Radboud Universiteit en wetenschappelijk directeur van het Expertisecentrum Nederlands.
Heleen Buhrs is leraar op de Alan Turingschool in Amsterdam (po) die in 2016 werd opgericht. De school koos bewust voor een evidence-informed aanpak en implementeerde close reading en thematisch leesonderwijs, met Martin Bootsma en Buhrs als aanjagers. Begrijpend lezen staat niet langer als los vakje op het rooster, maar is de basis voor ‘het hart’ van de school: kennisopbouw.
Segers en Buhrs nemen beiden deel aan de Kennistafel Effectief Leesonderwijs, een initiatief van de PO-Raad, VO-raad en het Nationaal Regieorgaan Onderwijsonderzoek (NRO).
Terwijl de Raad voor Cultuur vraagt om leesvaardigheid en -plezier effectiever te bevorderen, verslindt Heleen Buhrs met haar leerlingen (literaire) verhalen, gedichten, sprookjes en fabels.
Veel (voor)lezen en praten over boeken helpt om leerlingen leesvaardig te maken. Om je te helpen heeft Bea Ros, specialist jeugdliteratuur en redacteur van Didactief een lijst met mooie (voor)leesboeken samengesteld, een greep uit recente en klassieke kinderboeken. En omdat zo’n lijst natuurlijk nooit compleet kan zijn en er nog veel meer moois te halen is, vind je eronder ook een lijstje inspirerende en informatieve boekenwebsites.
Luister ook wat Kees de Glopper, hoogleraar aan de RUG, vertelt over leesonderwijs.
Een tekst vol hyperlinks begrijpen is een vak apart. Hoe help je kinderen daarmee? En gaat een kleuter in groep 3 beter lezen als hij oefent op de tablet? Prangende vragen van Eliane Segers, bijzonder hoogleraar Lezen en Digitale Media aan Universiteit Twente, die op 9 maart 2017 haar oratie hield.
Klare taal in het laatste PISA-rapport: de leesvaardigheid van Nederlandse jongeren daalt hard. Digitaal lezen krijgt vaak de schuld, maar zo simpel is het niet, stellen leesexperts Eliane Segers en Paul van den Broek.
Taaltalent bij leerlingen kun je het best zo vroeg mogelijk onderkennen en ontwikkelen. Maar hoe doe je dat?
Begrijpend lezen is essentieel voor bijna alle vakken. Twee projecten laten zien hoe je motiverende instructie kunt geven en wat leerzame verwerkingsopdrachten zijn.
Nicole is vier jaar en valt op door haar leergierigheid. Het lijkt wel of ze steeds maar nieuwe woorden wil leren: ‘wat is een oven? Is dat hetzelfde als een fornuis? En even later: wat kun je doen met een snelkookpan? Alle pannen koken toch even snel?’
De Alan Turingschool in Amsterdam koos bewust voor evidence-informed leesonderwijs. Toch bleven de resultaten op de eindtoets achter. Pas toen de school de vraagstelling ging oefenen, schoten de scores omhoog. Meet de eindtoets of leerlingen voldoen aan de referentieniveaus taal of is het een hoepeltje waar ze doorheen moeten springen? Lees ook het artikel dat Eva Naaijkens en Martin Bootsma schreven over hun onderzoek naar leesvaardigheid en eindtoets op de Alan Turingschool.
In deze webinar verwijst Heleen Buhrs naar het promotieonderzoek van Gertrud Cornelissen over literaire gesprekken. Achtergronden en praktische tips voor po en vo vind je hier.
In Leer ze lezen, praktische inzichten uit onderzoek voor leraren basisonderwijs zijn 23 kernpublicaties uit de schatkamer van het internationale onderzoek bijeengebracht. Leesonderzoekers Amos van Gelderen, Kees de Glopper en Roel van Steensel selecteerden 23 kernartikelen over de fundamenten van goed leesonderwijs. Onderwijsjournalist Bea Ros beschrijft in een toegankelijke stijl hoe leraren en schoolleiders uit het basisonderwijs iedere leerling kunnen leren lezen. Leer ze lezen bestrijkt het hele palet van ontluikende geletterdheid tot en met tekstbegrip en geeft uitsluitsel over het belang van onder meer leesmotivatie, leesstrategieën en thematisch leesonderwijs.
Meer lezen over de Alan Turing? In deze serie delen schoolleider Eva Naaijkens en teamleider en leraar Martin Bootsma delen komend schooljaar hun gedachten en praktijken.
Aldo Rooijendijk, leraar en taalspecialist op de Pro Rege School in Amsterdam Nieuw-West, nam het initiatief close reading in te voeren op zijn school. Met als doel: leerlingen én leraren motiveren.
Leek het maar zo, of scoorden leerlingen slechter dan nodig? Leerkracht Yaëlle van de Stolpe zocht het uit. ‘Als je denkt dat iets niet klopt, plak niet meteen een pleister, maar zoek de oorzaak.’
Bij begrijpend lezen gaat het om de tekst en om leesstrategieën. Emeritus hoogleraar Cor Aarnoutse adviseert om niet alleen te focussen op strategieën, maar ook en vooral op de tekst.
Docenten van zaakvakken vinden begrijpend lezen belangrijk, maar vaak lastig om in hun lessen te integreren. Een korte training kan ze daarvoor meer motiveren.
Begrijpend lezen is voor veel vmbo’ers een struikelblok. En dat terwijl het zo’n belangrijke vaardigheid is voor het leren en de latere loopbaan. Hoe zorg je ervoor dat alle leerlingen goed meekomen?
Begrijpend lezen is misschien wel een van de belangrijkste vaardigheden die leerlingen op school leren. Onderzoekers geven tips hoe je dit goed kunt onderwijzen.
Om je leerlingen vooruit te helpen met begrijpend lezen, moet je weten wat wel en niet goed gaat in hun leesproces. Dat inzicht krijg je door hen hardop te laten denken, vertelt Mirjam de Bruijne tijdens het Brugprogramma van de ORD.
Begrijpend lezen? Saai en weinig motiverend, volgens leerlingen en leraren. Bij de Bliksem-aanpak doet de leerkracht leesstrategieën hardop voor aan de hand van boeken die kinderen leuk vinden. Het effect? Leerlingen boeken meer leerwinst.
Hoe ouder kinderen worden, hoe groter de rol van de hogere denkprocessen bij begrijpend lezen. Besteed daar in de les ook aandacht aan.
Begrijpend lezen is essentieel voor bijna alle vakken. Twee projecten laten zien hoe je motiverende instructie kunt geven en wat leerzame verwerkingsopdrachten zijn.
Paul Kirschner - Toetsen van tekstbegrip betekent ongelijke kansen. Wat leerlingen al over het onderwerp weten, beïnvloedt hoe goed ze de tekst begrijpen, toont onderzoek ons vlak voor de Kinderboekenweek.
Kennis van de wereld staat bij begrijpend lezen voorop, stelt hoogleraar psychologie Daniel Willingham (Universiteit van Virginia). Een breed en rijk curriculum helpt leerlingen verder. Toch is het aanleren van strategieën volgens hem geen verspilde moeite, mits je ze niet eindeloos blijft herhalen.
Kinderen die leren zintuiglijke en motorische ervaringen aan een tekst te verbinden, gaan beter begrijpend lezen, en krijgen er meer plezier in.
Dit webinar kwam tot stand in samenwerking met ResearchED Nederland.
En blijf op de hoogte van onderwijsnieuws en de nieuwste wetenschappelijke ontwikkelingen!
Inschrijven
