Gedrag van leerlingen is bepalend voor hoeveel ze leren. Bovendien bepaalt een fijne omgang met leerlingen in hoge mate jouw werkplezier als leraar. Gelukkig kun je invloed uitoefenen op hun gedrag. Het boek Gedrag in de school. Praktische inzichten uit onderzoek over omgaan met leerlingen in het po helpt daarbij.
Voor dit nieuwste deel in de Didactief-serie selecteerden onderzoekers Martine Baars, Jeroen Janssen en Helma Koomen achttien kernpublicaties uit de (inter)nationale literatuur over hoe leraren kunnen werken aan gewenst gedrag en fijne relaties in de klas. Onderwijsjournalist Bea Ros van Didactief beschrijft de inzichten hieruit in toegankelijke taal, met ruim aandacht voor vertaling naar de praktijk. Daarnaast vertellen leraren in praktijkkaders hoe ze de theorie toepassen in hun klas. Elk hoofdstuk bevat bovendien tips om verder te lezen, voorzien van handige qr-codes.
Bekijk ook de lancering terug van Gedrag in de school!
Lesgeven is meer dan louter lesstof uitdragen. Het vraagt om voortdurend een vinger aan de pols houden: Komt de stof over en maakt elke leerling zich die eigen? En wat hebben ze nodig om verder te groeien? Het boek 'Ken je leerling, praktische inzichten uit onderzoek over toetsen en beoordelen PO' ondersteunt leraren en schoolleiders om observaties, data en toetsen gericht in te zetten en daarmee het leerproces en de kansen van alle leerlingen te bevorderen. Onderzoekers Judith Gulikers, Desirée Joosten-Ten Brinke en Kim Schildkamp selecteerden twintig kernpublicaties uit de (inter)nationale literatuur over het thema toetsen en beoordelen. Onderwijsjournalist Bea Ros van Didactief beschrijft deze in toegankelijke taal. Daarnaast tonen vijftien basisscholen hoe zij de theorie vertalen naar de praktijk van het klaslokaal. Praktische tips en verder lezen-tips met handige qr-codes maken het boek compleet.
Samen met taal en lezen vormt rekenen het fundament onder het curriculum van de basisschool. Rekenen is een taal apart die leerlingen zich moeten eigen maken, namelijk de taal van getallen, hoeveelheden en patronen. Rekenonderzoekers Marian Hickendorff, Ronald Keijzer en Hans van Luit selecteerden 25 kernpublicaties uit de schatkamer van het (internationale) onderzoek over rekenen en rekenonderwijs. Onderwijsjournalist Bea Ros maakte de inzichten hieruit toegankelijk voor de praktijk van de leraar. In de meeste hoofdstukken vertellen leraren in praktijkkaders hoe ze de theorie toepassen in hun klas. Bekijk ook het webinar waarin Marian Hickendorff het boek presenteert!
In Leer ze lezen, praktische inzichten uit onderzoek voor lera
ren basisonderwijs zijn 23 kernpublicaties uit de schatkamer van het internationale onderzoek bijeengebracht. Leesonderzoekers Amos van Gelderen, Kees de Glopper en Roel van Steensel selecteerden 23 artikelen die leraren en schoolleiders uit het basisonderwijs helpen bij het verzorgen van goed leesonderwijs. Leer ze lezen bestrijkt het hele palet van ontluikende geletterdheid tot en met tekstbegrip en geeft uitsluitsel over het belang van onder meer leesmotivatie, leesstrategieën en thematisch leesonderwijs.
Thema’s die uitgebreid in Leer ze lezen aan bod komen, zijn onder andere voorlezen (het maakt niet uit hoe je voorleest, als je leerlingen maar uitdaagt over het verhaal te praten, dát stimuleert hun geletterdheid), technisch lezen (hoe pak je de instructie het beste aan?), werken aan tekstbegrip (korte expliciete instructie van specifieke leesstrategieën, werken met rijke teksten én veel tijd voor lezen, schrijven en praten over teksten), en digitaal lezen (lezers zijn efficiënter en bewuster van hun tekstbegrip als ze van papier lezen in vergelijking met een scherm).
Leraren geven bij de meeste hoofdstukken tips hoe zij deze wetenschappelijke inzichten toepassen in hun klaslokaal. Ieder hoofdstuk bevat bovendien een lijst take-aways, een tip voor een jeugdboek en een online dossier met verder lezen bronnen.
In het boek Werk maken van gelijke kansen. Praktische inzichten uit onderzoek voor leraren basisonderwijs zijn twintig wetenschappelijke kernartikelen vertaald naar de dagelijkse lespraktijk.
Als leraar wil je het beste voor je leerlingen. Hoe zorg je ervoor dat je daadwerkelijk iedereen gelijke kansen geeft? En dat je jongens én meisjes op hun talenten – en niet op bijvoorbeeld hun afkomst of taal – beoordeelt?
Dit boek geeft inzicht in hoe verwachtingen van leraren tot stand komen en welke invloed dat heeft op de prestaties van leerlingen. Het helpt je om bewuster werk te maken van gelijke kansen. De artikelen werden geselecteerd door lector Linda van den Bergh (Fontys) en hoogleraren Eddie Denessen (Radboud Universiteit/Universiteit Leiden) en Monique Volman (Universiteit van Amsterdam).
Onderwijsjournalisten Bea Ros en Monique Marreveld beschrijven in een aanstekelijke en heldere stijl de kerninzichten, met ruim aandacht voor praktische tips. Een inspirerend boek voor alle leraren die hun leerlingen het beste willen bieden.
Op de schouders van reuzen: Inspirerende inzichten uit de cognitieve psychologie voor leerkrachten. 24 wetenschappelijke kernartikelen vertaald naar de dagelijkse lespraktijk is inmiddels 65.000 keer gedownload.
Begrippen als Cognitive Load Theory, Dual Coding en Scaffolding klinken mooi en er zit degelijk onderwijskundig onderzoek achter, maar hoe kun je als leraar deze wetenschappelijke begrippen effectief benutten in je lespraktijk?
Paul A. Kirschner en twee jonge wetenschappers (Luce Claessens en Steven Raaijmakers) schreven het voor u op. Paul A. Kirschner is Universiteitshoogleraar en hoogleraar Onderwijspsychologie aan de Open Universiteit en Visiting Professor of Education aan de University of Oulu (Finland) waar hij ook een eredoctoraat heeft gekregen. Hij heeft een vaste column in Didactief onder de titel Kirschner Kiest.
Luce Claessens is universitair docent op de afdeling Educatie aan de Universiteit Utrecht. Steven F. Raaijmakers is onderwijsadviseur bij Onderwijsadvies & Training aan de Universiteit Utrecht. Daarnaast is hij docent wetenschapsfilosofie bij de opleiding Onderwijswetenschappen.
Hoogleraar onderwijskunde Douwe Beijaard constateert dat veel onderzoek over het opleiden van nieuwe leraren op de plank blijft liggen. Zonde, zegt hij, want de resultaten van veel studies zijn onmisbaar in de praktijk. Hij stelde met collega’s uit heel Nederland de bundel Weten wat werkt samen met de belangrijkste studies. Het boek kwam tot stand in samenwerking met de Velon, de vereniging van lerarenopleiders.
In dit dossier vind je artikelen uit Didactief ter aanvulling of illustratie bij de inhoud van het boek ‘Weten wat werkt: onderwijsonderzoek vertaald voor lerarenopleiders’.
Cijfers geven werkt niet
Eén van de eerste vragen die elke leraar zichzelf stelt, is hoe hij zijn leerlingen iets kan aanleren. Wat is de meest effectieve manier om ze de beoogde kunstjes en kennis bij te brengen? John Hattie heeft deze vraag beantwoord met 2 woorden: formatieve evaluatie. Ofwel, leerlingen die hun eigen werk kunnen beoordelen. Maar hoe doe je dat?
Dylan Wiliam geeft in het boek Cijfers geven werkt niet dat we uit het Engels vertaalden, tips waarmee je als leraar continu kunt controleren of je leerlingen het doel van een les hebben begrepen, of je les geland is en welke informatie ze nog nodig hebben om het einddoel te bereiken.
Dylan Wiliam timmert stevig aan de weg met zijn methode en boek ‘Embedded Formative Assessment’. Didactief reisde af naar London om een workshop te volgen en te zien waar ze zich aan de overkant van de Noordzee en de Atlantische Oceaan zo druk over maken.
Over onderwijs bestaan veel meningen, maar wat zijn de feiten? Hoe geef je als leraar goed les? Wat is belangrijk? Alles op een rij… geeft praktische adviezen op basis van onderwijsonderzoek da de afgelopen 15 jaar in Didactief en elders is gepubliceerd. Het helpt je om kritisch naar de praktijk te kijken en om onderzoek als uitgangspunt te nemen voor je lessen. Alles kort en bondig beschreven.
Het bevat hoofdstukken over effectieve feedback, grip op begrijpend lezen, beter rekenen, lesgeven aan kleuters, overdracht van groep 8 naar de brugklas, ouderbetrokkenheid bevorderen. Ieder hoofdstuk is voorzien van bronnen.
Alles op een rij…
praktische handreikingen uit onderzoek voor het basisonderwijs II is een bundel van artikelen die in 2017 en 2018 in ingekorte versie zijn verschenen in Didactief.
Bondig beschrijft Winnifred Jelier praktische adviezen voor leerkrachten op basis van ruim vijftien jaar onderwijsonderzoek in Nederland. Bij de totstandkoming van de artikelen zijn wetenschappers, leraren en andere experts uit het veld als meelezer betrokken.
Het bevat hoofdstukken over adhd, autisme, dyslexie, normen en waarden, leren in groepjes en werkdruk en stress.
De hoofdstukken in het boek Alles op een rij… VO 1 praktische handreikingen uit onderzoek voor het voortgezet onderwijs zijn eerder in verkorte versie in Didactief verschenen. Ze gaan over toetsen, motivatie, orde houden, begrijpend lezen op het vmbo, de brugklas, huiswerk en ouderbetrokkenheid bevorderen. Alles op een rij… geeft praktische adviezen op basis van jarenlang onderwijsonderzoek. Het helpt je om kritisch naar de praktijk te kijken en om onderzoek als uitgangspunt te nemen voor je lessen.
Alles op een rij... praktische handreikingen uit onderzoek voor het voortgezet onderwijs II is een bundel van artikelen die in 2017, 2018 en 2019 in ingekorte vorm zijn verschenen in Didactief en 
bevat twee nieuwe hoofdstukken: ‘Grip op het schooladvies’, en ‘Formatief evalueren’.
Bondig beschrijven Winnifred Jelier en Hannah Wolff praktische adviezen voor leraren, op basis van ruim vijftien jaar onderwijsonderzoek in Nederland en daarbuiten. Bij de totstandkoming van de artikelen zijn gerenommeerde onderwijsonderzoekers, leraren en experts uit het veld als meelezers betrokken. Ieder hoofdstuk bevat een schatkist aan bronverwijzingen voor wie zich verder wil verdiepen.
Thema’s zijn grip op het schooladvies, formatief evalueren, burgerschap, taal bij zaak- en bètavakken, werkdruk en stress, collegiaal leren.
Bij het boek hoort een dossier met online bronnen, speciaal voor abonnees van Didactief.
Alleskunner Frank Jongbloed (groepsleerkracht, schooldirecteur, én jarenlang vaste columnist bij Didactief) heeft zijn columns gebundeld in dit leuke geschenkboekje Niemand poept graag op school.
Schoolvoorbeelden: 100 jaar onderwijsdiversiteit in 10 portretten is geschreven door Didactief-journalisten Bea Ros en Peter Zunneberg met foto’s van Joost Bataille. Centraal staan interviews met oud-leerlingen over hun lagereschooltijd, met achtergrondinformatie over soorten scholen. Ook komen politici en onderwijsmensen aan het woord over de vraag of artikel 23 nog van deze tijd is. In Dordrecht zijn de foto’s tentoongesteld in de de tentoonstelling Vrijheid, blijheid?, die de auteurs en fotograaf met Het Hof van Nederland en het Nationaal Onderwijsmuseum hebben samengesteld. In Didactief vond je eerder voorpublicaties van de interviews en foto’s.
In het verdiepende drieluik Leraar: een professie met perspectief (3 delen) brengen 60 auteurs in 30 hoofdstukken bij elkaar wat er bekend is uit onderzoek rond loopbaanontwikkeling van leraren en verbinden dat met de praktijk in scholen.
Aan de hand van drie thema’s biedt de bundel leraren en schoolleiders handvatten om het gesprek over beroepsbeeld, loopbaan- en ontwikkelperspectieven te verrijken met de uitkomsten van onderzoek:
Loopbaanontwikkeling en professionele ontwikkeling van leraren (deel 1: Een veelzijdig beroepsbeeld).
Concrete loopbaanmogelijkheden (deel 2: Verbreding en verdieping in het beroep).
De randvoorwaarden die daartoe binnen scholen nodig zijn (deel 3: Een leeromgeving voor leraren).
Het eerste deel gaat over de vraag hoe het denken in en ondersteunen van loopbanen kan bijdragen aan een aantrekkelijk beroep en de passie van leraren. Aan bod komt onder meer hoe leraren keuzes maken in hun loopbaan. Hoe ontwikkelen ze zich en hoe combineren ze lesgeven met andere rollen binnen of buiten de school? En wat hebben starters en meer ervaren leraren nodig voor hun professionele ontwikkeling?
Snoek, M., Van Tartwijk, J., & Pauw, I. (Reds.) (2020). Leraar: een professie met perspectief. Deel 1: Een veelzijdig beroepsbeeld. Meppel: Ten Brink Uitgevers.
Download deel 1 gratis. Of bestel het papieren boek (deel 1).
Het tweede deel gaat over de mogelijkheden om het werk als leraar te verbreden en te verdiepen. Aan bod komen onder meer de leraar als vakdidactisch expert, onderzoeker, coach voor collega’s, curriculumontwikkelaar en teacher-leader. Wat houden deze loopbaanmogelijkheden in, hoe kunnen leraren zich daarin verder ontwikkelen en welke ondersteuning hebben ze daarbij nodig?
Dengerink, J., Onstenk, J., & Van der Meij, J. (Reds.) (2020). Leraar: een professie met perspectief. Deel 2: Verbreding en verdieping in het beroep. Meppel: Ten Brink Uitgevers.
Download deel 2 gratis. Of bestel het papieren boek (deel 2).
In het derde deel staat de school als leeromgeving voor leraren centraal: hoe kunnen zij zich individueel en als team ontwikkelen. Thema’s als teamontwikkeling, bovenschools netwerkleren en strategisch personeelsbeleid geven schoolleiding en leraren hierbij handvatten.
Ros, A., Geijsel, F., Dengerink, J., & De Wit, B. (Reds.) (2020). Leraar: een professie met perspectief. Deel 3: Een leeromgeving voor leraren. Meppel: Ten Brink Uitgevers.
Download deel 3 gratis. Of bestel het papieren boek (deel 3).
Het drieluik is tot stand gekomen in samenwerking met Didactief/Ten Brink Uitgevers. Dankzij de financiële steun van het Nationaal Regieorgaan Onderwijsonderzoek, de gemeenten Amsterdam, Den Haag, Rotterdam en Utrecht en het Platform Samen Opleiden en Professionaliseren zijn de boeken en de afzonderlijke hoofdstukken hier gratis te downloaden, evenals op de website www.beroepsbeeldvoordeleraar.nl.
Orde houden is moeilijk. Zeker voor beginnende docenten. René Kneybers 'Orde houden in het voortgezet onderwijs' is een inspirerend boek boordevol eyeopeners, praktische voorbeelden en wetenschappelijke onderbouwing.
Alle leerlingen willen succesvol zijn op school. Niemand wil de afgang meemaken dat het niet lukt. Orde is de sleutel voor dit succes. Docent René Kneyber heeft een bijzondere aanpak die echt werkt. Wat het geheim is, leest u in zijn inspirerende boek Orde houden in het voortgezet onderwijs. Boordevol eyeopeners, praktische voorbeelden èn wetenschappelijk onderbouwd. Kneyber gaat onder andere in op de eerste lesdag, klassenopstelling, omgaan met leerproblemen, regels, straffen en instructie.
Orde houden in het voortgezet onderwijs is er in twee versies. Een dikkere versie voor wie zich wil verdiepen in wat de wetenschap zegt over orde houden èn praktische handvatten wil (paperback, 80 pagina’s). En een light-versie voor wie direct aan de slag wil met de praktische tips van Kneyber (brochure, 40 pagina’s). Beide zijn uitgaven van Handelingsbrutaal en Didactief.
In dit interview legt Kneyber uit wat zijn geheim is. Vmbo-leerlingen willen graag presteren. Als dat niet lukt, gaan ze klieren. Met andere woorden, gedragsproblemen zijn vaak een gevolg van leer- en niet van motivatieproblemen. Wie vmbo´ers helpt beter te presteren, krijgt er een rustiger klas voor terug. Maar zo´n docent moet wel stevig in zijn schoenen staan.
Meer Didactief-artikelen lezen? Trakteer jezelf op een online abonnement voor slechts €24,50: maar liefst tien edities per jaar en toegang tot ons archief vanaf 2003.
En blijf op de hoogte van onderwijsnieuws en de nieuwste wetenschappelijke ontwikkelingen!
Inschrijven
