Dossier

Maand van de Geschiedenis 2018

Tekst Kirsten de Boer
Gepubliceerd op 12-09-2018 Gewijzigd op 06-10-2018
Ontdek gisteren, begrijp vandaag: oktober is Maand van de Geschiedenis en daarom publiceren we extra veel artikelen over geschiedenisonderwijs.

In het septembernummer van Didactief vond je al een aantal stukken:

In ‘Leren kijken met ogen van toen’ legt Bea Ros aan de hand van vakdidactische onderzoeken uit hoe je leerlingen historisch redeneren bij kunt brengen.

Het onderzoek van Gerhard Stoel gaat dieper in op het gebruik van expliciete instructie om historisch redeneren aan te leren. 

 

Speciaal voor abonnees publiceren we bovendien online een aantal extra’s, speciaal ter ere van De maand van de geschiedenis.

'Contextualiseren kun je leren'Tim Huijgen
Hoe meet je het niveau van contextualiseren bij je leerlingen? En hoe breng je in kaart wat een leerkracht doet om het contextualiseren te bevorderen? Promotieonderzoek bracht twee instrumenten die je hierbij kunnen helpen.

‘Geschiedenis op maat’Gerhard Stoel en Jannet van Drie
Leerkrachten zijn het erover eens dat historisch leren denken belangrijk is voor hun leerlingen, maar hoe besteed je daar gericht aandacht aan in je les?

‘Denkvaardigheden toetsen met authentieke taken’ – Gerard Ruijs e.a.
Bij maatschappijwetenschappen leren leerlingen maatschappelijke vraagstukken analyseren en verklaren met behulp van hoofd- en kernconcepten en vakspecifieke vaardigheden. Maar hoe kun je nagaan of leerlingen vakspecifieke begrippen en denkvaardigheden in samenhang kunnen toepassen? Docenten, onderzoekers en vakdidactici ontwikkelden hiervoor authentieke toetstaken.

‘Onderzoekend leren weinig ingeburgerd in geschiedenisles’Michiel Voet
Hoewel onderzoekend leren erg geschikt is om inzicht in geschiedenis te ontwikkelen, blijkt het maar weinig aanwezig in de geschiedenisles. Hoe komt dat en hoe is dat te veranderen?

‘Leerkrachten en leerlingen duiken samen de geschiedenis in’Marjolein Dobber
Hoe kun je vertrekkend vanuit actuele thema’s het verleden beter leren kennen? Marjolein Dobber beschrijft hoe tien basisscholen aan de slag gingen met onderzoekend leren in de geschiedenisles. Het praktijkonderzoek leverde een toolkit voor historisch redeneren en denken op.

Ben je geen abonnee?

Dan kun je toch lezen wat Albert Logtenberg schrijft over het historisch perspectievenweb. Dat maakt drie verschillende dimensies van tijd zichtbaar (toen, nu en de tijd tussen toen en nu) en acht verschillende kijkrichtingen om naar het verleden te kijken. Dit artikel legt aan de hand van een concreet voorbeeld uit hoe dit web een hulpmiddel kan zijn bij het maken van keuzes in de klas.

Andere interessante artikelen over geschiedenisonderwijs uit het Didactief-archief:

Nieuw curriculum kan leraren beperken’: In 2007 werd het geschiedeniscurriculum vernieuwd, maar het bijbehorende nieuwe eindexamen volgde pas in 2015. Dat heeft leraren veel stress bezorgd én ze benutten ineens minder vakdidactische kennis, constateert vakdidacticus Hanneke Tuithof

Leerlingen historische gebeurtenissen in kaart laten brengen die voor hen belangrijk zijn. Het resultaat: relevanter onderwijs en burgerschapsvorming als bonus. Elleke Bal interviewde geschiedenisdocenten Kiki Varekamp en Christiaan Veldman over hun lesidee dat de NRO-praktijkprijs won in 2017.

Geschiedenisonderwijs draagt bij aan burgerschapsvorming. Dan moeten leerlingen wel uitgedaagd worden om te redeneren en argumenteren in historische en hedendaagse contexten. Hoe doe je dat? Carla van Boxtel en Dick van Straaten geven tips en voorbeelden van opdrachten.

Gert Biesta neemt ons het meeste recente septembernummer trouwens mee in een les over burgerschap: hoe hangt dit samen met democratie en hoe geef je dit vorm in een multiculturele samenleving?

Bij de Vereniging van docenten geschiedenis en staatsinrichting in Nederland (VGN) zijn ruim 2000 geschiedenisdocenten aangesloten. Sinds 2015 is binnen de vereniging een project gestart om te komen tot de formulering van de essentie van geschiedenisonderwijs. Op 11 maart 2017 presenteerde de VGN een flinke stap in dat project. Cees van der Kooij en Ton van der Schans deden verslag.

Verder lezen

1 Didactief, september 2018
2 Leren kijken met ogen van toen
3 Twee kogels in Sarajevo
4 Contextualiseren kun je leren
5 Geschiedenis op maat
6 Denkvaardigheden toetsen met authentieke taken: een uitwerking bij Maatschappijwetenschappen
7 Onderzoekend leren weinig ingeburgerd in geschiedenisles
8 Leerkrachten en leerlingen duiken samen de geschiedenis in
9 ‘Nieuw curriculum kan leraren beperken’
10 Prijswinnende wereldkaart
11 Hoe geef je betekenis aan geschiedenis?
12 Burgerschap: puntjes op de i
13 Geschiedenisleraren op zoek naar essentie van het vak
14 Perspectievenweb geeft zicht op geschiedenis

Click here to revoke the Cookie consent