Dossier

OnderwijsBewijs

Sinds 2009 zijn scholen daarom het 'onderzoekslab' voor 37 experimenten. In deze special de ervaringen én de bewijzen. Maar ook de onvermijdelijke haken en ogen van  praktijkonderzoek.

Voorwoord Sander Dekker
'Leraren en schoolleiders denken iedere dag na over hoe ze hun onderwijs inrichten. Het spreekt vanzelf dat kennis over welke methodes en interventies in welke context verstandig zijn daarbij helpt en ons onderwijs beter maakt.'

'Gewoon leuk is niet genoeg'
Wat werkt in het onderwijs en wat niet? Het actieprogramma OnderwijsBewijs (ODB) stimuleert de ontwikkeling van evidence-based onderwijsinnovatie. 'Ook een kleuter met
een beperkt rekentaalbegrip kan goed leren rekenen', is een van de 37 grote onderzoeksprojecten.

Als de Bliksem begrijpend lezen
Begrijpend lezen? Saai en weinig motiverend, volgens leerlingen en leraren. Bij de Bliksem-aanpak doet de leerkracht leesstrategieën hardop voor aan de hand van boeken die kinderen leuk vinden. Het effect? Leerlingen boeken meer leerwinst.

5x OnderwijsBewijs in de etalage
Onderzoek in het kort, met o.a. begeleid hardop lezen, hoogbegaafdheid en het BRXXX project.

Als praktijkonderzoek faalt: it's part of the game
Gamen en onderwijs, dat kan grote voordelen opleveren. Toch? Succesverhalen komen uit de Verenigde Staten en Engeland. Hoog tijd om er in Nederland mee aan de slag te gaan. Proefkonijn is de Zwolse Thorbecke Scholengemeenschap. Maar vanaf dag een loopt het onderzoek niet. De effectiviteit wordt niet aangetoond. Wat kunnen we hiervan leren?

Verhaaltjessommen in beelden
Het APS diende een voorstel in bij OnderwijsBewijs voor het onderzoek: 'Rekenen in Beeld'. Presteren leerlingen beter als er meer beeld en minder tekst in contextsommen staat? Kees Hoogland van het APS onderzocht het samen met de Erasmus Universiteit Rotterdam. Met succes.

In de schaduw van het experiment
Het vergt geduld en discipline als je niet in de experimentgroep bent ingeloot, maar in de controlegroep. Toch is ook die laatste groep heel belangrijk, want zonder controlegroep geen bewijs. Hoe hebben beide groepen dit ervaren?

Nawoord
Onderwijsvernieuwing komt vaak tot stand op basis van goede ervaringen op enkele scholen of op basis van enthousiaste verhalen uit het buitenland. Maar zijn de vernieuwingen ook echte verbeteringen voor leerlingen en scholen in Nederland?

Deze special is gemaakt in opdracht en met een financiële bijdrage van het Ministerie van Onderwijs, Cultuur & Wetenschap. 

December 2014