Onderzoek

Voorwoord Sander Dekker

Tekst Sander Dekker
Gepubliceerd op 06-09-2016 Gewijzigd op 12-12-2016
Beeld Valerie Kuypers
Niet lang nadat ik staatssecretaris van onderwijs werd, las ik het verslag van een experiment naar hoogbegaafdheid en metacognitie. Eén van de conclusies was dat sommige hoogbegaafde leerlingen laag scoorden op metacognitieve vaardigheden zoals taakanalyse en plannen, waardoor ze in het vervolgonderwijs mogelijk problemen zouden krijgen.

Voor mij persoonlijk was dit onderzoek buitengewoon leerzaam. Niet alleen omdat ik ervan leerde hoe belangrijk metacognitie is voor onze slimste leerlingen. Het onderzoek illustreerde ook dat het onderwijs dat wij onze leerlingen bieden altijd beter kan. En dat wetenschappelijk onderzoek ons kan helpen dat onderwijs te verbeteren.

Leraren en schoolleiders denken iedere dag na over hoe ze hun onderwijs inrichten. Het spreekt vanzelf dat kennis over welke methodes en interventies in welke context verstandig zijn daarbij helpt en ons onderwijs beter maakt. Precies daarom heeft het ministerie van OCW het experimentenprogramma OnderwijsBewijs opgesteld, dat ik via deze special graag onder uw aandacht breng.

In het programma OnderwijsBewijs vinden 37 experimenten plaats waarin scholen, leraren en onderzoekers samen kennis over effectieve onderwijspraktijken proberen te verkrijgen. Behalve naar hoogbegaafdheid, vinden ook experimenten plaats aangaande bijvoorbeeld het verminderen van achterstanden, onderwijs in burgerschap en het aanpakken van gedragsproblemen en pesten.

Bij elkaar opgeteld leveren de experimenten een bron aan wetenschappelijke kennis over wat wel of niet werkt en in welke situatie. Dit vind ik ontzettend waardevol. Ze helpen namelijk bij de beantwoording van de vraag die u en mij verbindt: hoe maken we ons onderwijs beter?

Ik wil u oproepen om bij beantwoording van die vraag te putten uit kennis over effectieve onderwijspraktijken. In deze special zult u daarvan veel voorbeelden uit OnderwijsBewijs of verwijzingen naar andere bronnen aantreffen.

Ook wil ik u aanmoedigen om niet terug te deinzen om mee te doen aan wetenschappelijke experimenten. In deze special leest u over de ervaringen van enkele deelnemende scholen. Het blijkt soms moeilijk om mee te doen aan een gecontroleerd en gerandomiseerd experiment. Bijvoorbeeld als een school of klas in de controlegroep wordt ingedeeld en de innovatie voorlopig niet mag toepassen. Dat vereist geduld en discipline.

Maar het levert wel wat op. Namelijk nieuwe kennis die we kunnen gebruiken om ons onderwijs te verbeteren.

Tot slot wens ik u veel leesplezier en hoop ik dat u er iets van opsteekt. Want niemand is te oud om te leren. Ook leraren en staatssecretarissen niet. Het voorbeeld van metacognitie bewijst dat.

Dit artikel is verschenen in de Didactief-special OnderwijsBewijs (december 2014). Deze special is gemaakt in opdracht en met een financiële bijdrage van het Ministerie van Onderwijs, Cultuur & Wetenschap.

Bronvermelding

1 OnderwijsBewijs

Click here to revoke the Cookie consent