Webinar Zelfgereguleerd leren

Tekst Redactie
Gepubliceerd op 11-04-2022
In een klas van 30 moeten leerlingen af en toe ook zelfstandig aan de slag kunnen. Maar hoe help je ze daarmee zonder dat ze verzuipen? Over zelfgereguleerd leren zijn veel misverstanden in omloop. Martine Baars, psycholoog aan de Erasmus Universiteit, legt in deze webinar heel helder uit wat er allemaal bij komt kijken.

Ze werkte met leerlingen op diverse scholen en paart wetenschappelijke kennis aan praktijkervaring. Na dit webinar hebben de termen behaviorisme, cognitivisme en constructivisme geen geheimen meer voor je; in de tweede helft van het webinar krijg je handvatten om in de klas zelf mee aan de slag te gaan.

In november 2020 interviewden we Martine Baars over hoe leerlingen hun eigen leerprestaties inschatten. O, dat snap ik wel, zeggen ze vaak. Niet dus. Leerlingen overschatten vaak hun eigen leerprestaties, zegt Baars. Alle reden om hieraan meer aandacht te besteden, zeker nu we vanwege de coronacrisis meer zelfstandigheid van leerlingen vragen.

 

Metacognitie

Metacognitie is een belangrijk element in dit verhaal. Volgens Baars geeft het boek Applied Metacognition van Timothy J. Perfect en Bennett L. Schwartz een goed inzicht in wat metacognitie is en waarom we het nodig hebben. Met aandacht voor metacognitie in het onderwijs, maar ook in het dagelijks leven en bij verschillende groepen. 

Leren leren

In de gratis publicatie Op de schouders van reuzen: Inspirerende inzichten uit de cognitieve psychologie voor leerkrachten vind je 24 wetenschappelijke kernartikelen over leren leren, vertaald naar de dagelijkse lespraktijk. Warm aanbevolen door Baars.

 

Hoe leren leerlingen eigenlijk?

En moet je in de les aandacht besteden aan effectief studeren of hebben docenten hun handen al vol aan de lesstof? Vavo Nederland stelde zichzelf die vraag en het antwoord zijn twee boekjes over effectief studeren: één voor docenten en één voor studenten. En die zijn volgens onderzoek ook heel geschikt voor reguliere leraren en hun vo-leerlingen.

Download de Vavo-gids voor studenten. Studeren met succes van Tine Hoof, Tim Surma & Paul Kirschner.

Ook het Handboek leren leren voor het voortgezet onderwijs is handig. Theorie wordt afgewisseld met concrete handvatten en bruikbare bijlagen.

 

Help ze kiezen

Michelle Nugteren ontdekte in haar proefschrift dat je als docent leerlingen best kunt helpen bij het kiezen van een oefening: dan presteren ze beter.

Masterstudent David Artz leerde dat zelfregulerend leren niet betekent dat kinderen alles alleen moeten doen. Integendeel, als leerkracht moet je er met je neus bovenop staan.

 

 

Check je leerling, check je zelf

In haar webinar verwijst Baars naar een set van vijf vragen die je jezelf kunt stellen na het bekijken van haar presentatie. Check niet alleen het zelfgereguleerd leren van je leerlingen, maar ook dat van jezelf:

  • Hoe kunnen we zelf-gereguleerd leren begrijpen vanuit de drie verschillende leertheorieën die genoemd zijn (behaviorisme, cognitivisme, en het constructivisme)?

  • Wat gebeurt er tijdens de voorbereidende fase in het zelf-gereguleerd leren model van Zimmerman?

  • Wat gebeurt er tijdens de uitvoerende fase in het zelf-gereguleerd leren model van Zimmerman?

  • Wat gebeurt er tijdens de reflectie fase in het zelf-gereguleerd leren model van Zimmerman?

  • Noem 3 tips om zelf-gereguleerd leren te ondersteunen in de klas en bij welke fase van zelf-gereguleerd leren deze kunnen helpen.

  •  

    Referenties bij de webinar van Martine Baars

    Baars, M., Van Gog, T., de Bruin, A., & Paas, F. (2014). Effects of problem solving after worked example study on primary school children's monitoring accuracy. Applied Cognitive Psychology28(3), 382-391.

    Baars, M., Van Gog, T., de Bruin, A., & Paas, F. (2017). Effects of problem solving after worked example study on secondary school children’s monitoring accuracy. Educational Psychology37(7), 810-834.

    Baars, M., Vink, S., van Gog, T., de Bruin, A., & Paas, F. (2014). Effects of training self-assessment and using assessment standards on retrospective and prospective monitoring of problem solving. Learning and Instruction33, 92-107.

    Fiorella, L., & Mayer, R. E. (2016). Eight ways to promote generative learning. Educational Psychology Review28(4), 717-741.

    Fuchs, L. S., Fuchs, D., Prentice, K., Burch, M., Hamlett, C. L., Owen, R., & Schroeter, K. (2003). Enhancing third-grade student'mathematical problem solving with self-regulated learning strategies. Journal of educational psychology95(2), 306.

    Prinz, A., Golke, S., & Wittwer, J. (2020). To what extent do situation-model-approach interventions improve relative metacomprehension accuracy? Meta-analytic insights. Educational Psychology Review32(4), 917-949.

    van Loon, M. H., de Bruin, A. B., van Gog, T., & van Merriënboer, J. J. (2013). The effect of delayed-JOLs and sentence generation on children’s monitoring accuracy and regulation of idiom study. Metacognition and learning8(2), 173-191.

    Woolfolk, A. (2021). Educational Psychology. Pearson Education Limited.

    Click here to revoke the Cookie consent