Als leraar ben je soms net een buschauffeur: handen stevig aan het stuur en de voet afwisselend op de rem of het gaspedaal. Jij bepaalt de route en de kinderen volgen geduldig. Maar dat kan ook anders. Hoe laat je de leerlingen op de chauffeursstoel zitten? Wat is daarvoor nodig?
Basisschool De Grote Lier in Molenhoek wil leerlingen stimuleren hun leerproces zelf te sturen. Deze zelfregulatie is een cyclisch proces van leerdoelen stellen, plannen, uitvoeren en reflecteren op de eigen aanpak en met feedback van de leerkracht of van medeleerlingen. Leerkrachten op de school blijken vooral te proberen om leerlingen te motiveren, bijvoorbeeld met complimenten. Ze geven nauwelijks feedback en niet of nauwelijks instructie over hoe ze doelen kunnen stellen of een planning maken. Dat zie je terug bij de leerlingen: ook zij besteden daar minder aandacht aan. Maar om het stuur van hun eigen leerproces daadwerkelijk over te nemen, moeten kinderen wel weten hoe ze dit moeten aanpakken.
Voordoen of modelen is een goede manier om ze deze vaardigheden aan te leren. Activeer voorkennis en laat ze nadenken over wat ze al weten en wat ze willen leren, en hoe. Als de leerlingen vervolgens aan de slag gaan, kun je ze stimuleren taakgericht te werken en ze waar nodig bijsturen in hun aanpak en strategie. Geef in de evaluatiefase expliciet feedback op het proces en product en evalueer samen met de kinderen wat ze een volgende keer misschien anders kunnen aanpakken. / David Artz
David Artz, Eigenaarschap door zelfregulatie in het basisonderwijs. Masterthesis Leren en innoveren, Fontys, 2017.
Dit artikel verscheen in de rubriek 'Onderzoek Kort' in Didactief, oktober 2017.
En blijf op de hoogte van onderwijsnieuws en de nieuwste wetenschappelijke ontwikkelingen!
Inschrijven
