Margret Hoekenga - Regelmatig wordt mij gevraagd of deze tijd van economische welvaart nou goed is voor het werk van specialistische vakmensen. Waarom zou je immers naar een schoenhersteller gaan als je ook een nieuw paar kunt kopen? Voor een groot deel klopt dat. Vakmensen profiteren in tijden dat het economisch minder gaat. Ze zijn minder afhankelijk van grote bedrijven die in zwaar weer zitten, maar kunnen hun diensten gemakkelijk zelfstandig aanbieden. Zo nodig vanuit huis.
De laatste jaren zie ik een kentering ontstaan. Het economisch tij zit mee én er zijn personeelstekorten in de specialistische maakindustrie. Dat heeft te maken met iets anders. Bewustwording. Mensen zijn zich steeds meer bewust van de negatieve effecten van de consumptiemaatschappij. De groeiende afvalberg, het klimaat dat achteruit holt. Het antwoord is duurzamer leven. Wat kapot is, gooi je niet weg, dat repareer je. Daarmee groeit de waardering voor vakwerk en alles wat ambachtelijk wordt gemaakt.
Ik ben erfelijk “belast”, mijn vader en opa waren gepassioneerde schoenherstellers. Als klein meisje zag ik dat zij iets bijzonders voor hun klanten deden. Ze maakten schoenen op maat. Want van schoenen die hersteld zijn, bestaat geen tweede paar. De schoenhersteller volgt de vorm van de voeten en het slijtpatroon van de drager. Kortom: specialistisch vakwerk is maatwerk. Dat zie je ook terug bij al die andere zestig (!) kleine specialistische beroepen. Van audicien tot tandtechnicus, van pianostemmer tot creatief vakman, van restaurateur tot groen erfgoed hovenier. Allemaal beroepen die kleur geven aan (de arbeidsmarkt van) Nederland. Dat beseft niet iedereen.
Door hun vaak kleine omvang moeten specialistische vak-opleidingen vechten om te kunnen voortbestaan. Om die reden ben ik lid geworden van de sectorkamer, een plek waar we opleidingen uit de gevarenzone kunnen halen. Ik vind het niet alleen “zonde” als dit soort specialismen verdwijnen, het heeft ook consequenties. Zonder landmeter (Surveyor) zouden we continu mot hebben met de buren, zonder rietendakdekkers zullen de rietenkap-boerderijen en -molens uit het Nederlands landschap verdwijnen en zonder uurwerktechnici zullen bijzondere (kerk)klokken voor altijd stilstaan.
Ik kan nog veel meer vertellen over deze prachtige beroepen. Liever verwijs ik u naar de mooie verhalen van de (toekomstige) vaklieden in deze special. Allemaal mensen die vroeg óf laat hebben besloten dat ze met hun hart, hun hoofd en handen willen werken.
Margret Hoekenga is Secretaris bij de Nederlandse Schoenmaker Vereniging en lid van de sectorkamer Specialistisch Vakmanschap
Dit artikel is gepubliceerd in Didactief, mei 2018, in de special '60 x specialistisch vakmanschap'.
1 Een faalangstige goudsmid is uit den boze
2 Natuursteenbewerking: ‘Ik wil dat anderen mijn vak leren kennen’
3 Restauratie: ‘Ik wil mijn handen laten spreken’
4 ‘Bij elk gesprek begint een leerling gepassioneerd te vertellen’
5 Studenten zijn super gemotiveerd
6 60 Unieke opleidingen
7 Pianotechniek: ‘Een piano is nooit perfect’
8 De vak-beschermers
En blijf op de hoogte van onderwijsnieuws en de nieuwste wetenschappelijke ontwikkelingen!
Inschrijven
