Onder 'maken' kun je van alles verstaan, zoals ontwerpen, hacken, creëren, bouwen of knutselen; alle handelingen waardoor een idee werkelijkheid wordt. Maar hoe zorg je ervoor dat leerlingen ruimte krijgen voor verwondering en zelf aan de slag gaan? Dit is een van de vragen binnen het MakEY-project, een Europees onderzoeksinitiatief waarin landen van over de hele wereld samenwerken. De onderzoekers kijken naar hoe “maakcultuur” invloed heeft op digitale geletterdheid en ontwerpvaardigheden van kinderen. De onderzoekers kijken onder meer naar voordelen en uitdagingen van makerspaces (ruimtes voor makers) in wisselende omgevingen, van scholen en kinderopvangcentra tot musea en bibliotheken.
Makersfestivals
Overgewaaid uit Amerika veroveren de Makers Fairs nu ook de harten van Europeanen. Tijdens deze “makersfestivals” kan iedereen zich uitleven volgens het principe “zelf doen”, van knutselprojecten en robots maken tot wetenschappelijke experimenten. De organisatie werkt veel met vrijwilligers, die deelnemers helpen bij het uitwerken van hun idee. De Maker Fairs zijn illustratief voor makerspaces, ruimtes voor creativiteit.
Als school kun je ook zelf een Maker Fair organiseren. Kijk voor meer informatie op https://makereducation.nl
Hoe een leerling zijn of haar idee vormgeeft, kan uiteenlopen. Sommige leerlingen maken graag een “boek van alle dingen”, anderen geven de voorkeur aan iets totaal anders. Zo is er Theo, een verlegen zevenjarige, die van vogels houdt. Theo luisterde eens naar de radio toen hij naar school ging en hoorde dat de variëteit van vogels afneemt in Michigan, waar hij woont. Wat kon hij doen om te helpen? Zijn eerste idee was om een non-fictie-boek over vogels te maken. Maar toen kwam genious hour, een vast lesuur op zijn school, waarbij hij mocht werken aan een zelfgekozen project. Eerst luisterde hij via zijn tablet opnieuw naar het radiofragment. Daardoor kwam hij tot nieuwe vragen, zoals: welke vogels vertrekken te snel en waardoor wordt het sneller warm? De vragen sprak hij hardop tegen zijn tablet uit, die deze omzette in geschreven aantekeningen.
‘Ik wil dat iedereen weet dat
hier vroeger veel vogels leefden’
In het radiofragment werden drie vogelsoorten genoemd. Theo zocht ze op via Google en maakte korte portretten van elke vogelsoort. Ook beschreef hij mogelijke oplossingen voor klimaatverandering in de regio. Gedurende twee weken maakte Theo met een schoolmicrofoon opnames, waarin hij vertelt over wat er gebeurt en ook zelf vogels nadoet. Met hulp van een leraar zette Theo de opnames op Google Drive en maakte hij QR-codes die hij bij de portretten plakte. Vervolgens plastificeerde hij de portretten en hing ze op in de schooltuin.
‘Ik wil graag dat iedereen die in de tuin speelt, weet dat hier vroeger veel vogels leefden,’ vertelde Theo zijn leraar. ‘Het is niet alleen ons thuis, maar ook dat van hen. We moeten beter ons best voor ze doen.’ Tegen Jon Wargo, een onderzoeker van het MakEY-project voegde Theo toe: ‘Het boek dat ik zou maken, heb ik kennelijk niet gemaakt, maar nu is de tuin eigenlijk een soort boek geworden. Die spreekt nu met ons door wat ik heb gemaakt.’
Kijk voor meer informatie over het MakEY-project, geleid door professor Jackie Marsh, op makeyproject.eu
Dit artikel is verschenen in Didactief, juni 2018, in een special over de AERA die is gefinancierd met steun van het NRO.
1 ‘Effectiviteit zit in kleine details’
2 'Haal scholieren uit hun eigen kringetje'
3 Jongeren prikkelen tot activisme
4 Burgerschap voor kleuters
5 Onderwijs doordrenken met onderzoekskennis
6 In gesprek met ...Karen Seashore Louis
7 De taalwereld volgens Brian Street
En blijf op de hoogte van onderwijsnieuws en de nieuwste wetenschappelijke ontwikkelingen!
Inschrijven
