Leraren, schoolleiders en experts zetten in op samen leren. Sinds oktober 2017 lees je hier maandelijks over de ervaringen van de deelnemers aan twee van leernetwerken formatief evalueren: leraren en schoolleiders van het Augustianium in Eindhoven en het Vathorst College in Amersfoort.
Op elke school staat de leerling centraal. Bij ons ook. Leerlingen worden op het Vathorst College persoonlijk begeleid door middel van ‘didactisch coachen’, hebben veel vrijheid in het kiezen van bijvoorbeeld werkplek en aanpak, leren vaardigheden expliciet aan en volgen vier kunstvakken. Digitaal en thematisch werken is de basis van ons onderwijsconcept. Onze school doet het op heel veel vlakken hartstikke goed: leerlingen krijgen hier wat ons betreft - naast een mooi diploma - heel veel vaardigheden mee waarmee ze goed uitgerust door het leven kunnen. Het pedagogisch klimaat is open en veilig. We zijn dus eigenlijk heel erg trots. Daarnaast weten we ook zeker dat we nog veel verbeterslagen kunnen en moeten maken, bijvoorbeeld in het leerdoel-gericht en formatief werken. We zijn ervan overtuigd dat de leerlingen meer uit zichzelf kunnen halen (= onze missie) wanneer ze binnen opdrachten/leerlijnen nog beter weten waar ze staan in hun ontwikkeling.
Het leernetwerk Formatief Evalueren helpt ons om langzamerhand steeds meer concreet te krijgen met welke dingen we binnen onze school aan de slag willen. Het contact met de collega-scholen inspireert en houdt ons scherp. We merken dat we erg zoekende zijn naar onze doelen en acties op de korte en lange termijn. Omdat we als school op verschillende fronten volop in ontwikkeling zijn, zullen we kleine stapjes moeten maken. Op dit moment richten we ons op de ontwikkeling van het driehoeksgesprek en het inspireren van collega’s, zodat we een discussie op gang brengen over onze beoordelingssystematiek.
De eerste driehoeksgesprekken (leerling-school-thuis) vinden als pilot in twee klassen plaats. De leerling is eigenaar van het gesprek en bereidt het voor middels een format, nodigt ouders uit en legt gemaakte afspraken vast. Het doel is om de ontwikkeling van de leerling goed in kaart te brengen en duidelijke leerdoelen te formuleren. De eerste ervaringen zijn erg positief: de gesprekken hebben veel meer diepgang en ouders zijn meer betrokken.
Het inspireren van collega’s doen we door ze (soms subtiel) te laten kennismaken met verschillende fases van het formatief evalueren. We hebben iedereen voorzien van een hoofdstuk uit Toetsrevolutie , we nodigen collega’s uit om zich te verdiepen in het proces van feed up, feedback en feed forward. Daarnaast voeren we veel gesprekken over wat de leerlingen voor resultaten hebben (reacties analyseren en interpreteren (Gulikers en Baartman, 2017) en hoe we hier tussentijds naar kunnen kijken. De extra bijeenkomst van het leernetwerk formatieve evaluatie op 7 juni 2017 heeft ons de mogelijkheid gegeven om een aantal collega’s concreet te betrekken bij onze zoektocht in het formatief evalueren. Op deze middag nam Judith Gulikers ons mee in het handelen van een docent die formatief evalueert in de les.
We merken dat we al heel sterk zijn in het omgaan met gegevens verzamelen en feedback geven, maar dat onze focus nu toch uit moet gaan naar het beter formuleren en delen van de leerdoelen (feed up). We kunnen ook nog meer gestalte geven aan de feed forward. Een ander mooi voorbeeld van het inspireren en betrekken van collega’s is De rode kers: een avond op vrijwillige basis waarbij we ons met een aantal collega’s buigen over een onderwerp. In oktober stond deze avond in het teken van ‘De vijf interactiestappen voor leren’. Auteurs Wim Bos en Jannie Steegenga hebben ons meegenomen in de stappen die je in de les en in gesprekken met leerlingen moet zetten om het leren nog effectiever te maken.
We zien dat collega’s al bezig zijn met kleine formatieve interventies in hun lessen. Het leernetwerk stimuleert ons om ook schoolbreed te blijven onderzoeken en ontwikkelen hoe we formatief evalueren nog beter kunnen inbedden in ons onderwijsconcept. Daardoor hebben we besloten om explicieter, kundiger en actiever aandacht te besteden aan het uitwerken van leerdoelen en succescriteria om van daaruit ons onderwijs te optimaliseren.
Annika van Dijk en Suzanne Kleyn zijn docenten aan het Vathorst College in Amersfoort.
1 Leernetwerken Formatief evalueren 1
En blijf op de hoogte van onderwijsnieuws en de nieuwste wetenschappelijke ontwikkelingen!
Inschrijven
