Interview

Michael Soskil: 'Onderwijs moet kinderen raken'

Wallenpaupack South Elementary School is een doodgewone school in slaperig Newfoundland (Pennsylvania, VS). Geen stad met wereldallure en de leerlingen komen ook allerminst uit geprivilegieerde gezinnen. Des te meer reden om je stinkende best voor hen te doen, vindt Michael Soskil, leerkracht in groep 6 en hoofd van de school. 'Sinds ik als 16-jarige met padvinders werkte, wist ik dat ik leraar wilde worden. Een baan die ertoe doet en waarmee je voor kinderen het verschil kunt maken.'
Dat wat hem beweegt, wil hij ook overdragen op zijn leerlingen: het gevoel dat je iets kunt betekenen voor anderen. En dat wat je leert op school, ertoe doet. Dat bereik je niet door les te geven volgens het boekje en slaafs het systeem te volgen. 'Het grote probleem in het Amerikaanse onderwijs is de nadruk op gestandaardiseerde toetsen. Ik vind het belangrijker om te zorgen dat mijn leerlingen een emotionele verbinding krijgen met de lesstof. Dat is je verantwoordelijkheid als leraar: praat met je leerlingen en ontdek what makes them tick. Alleen dan zullen ze werkelijk iets leren.'

Brede blik
Samen met zijn leerlingen bedenkt Soskil aan welke projecten ze zullen gaan werken. Zo deden ze enkele jaren geleden een lokaal voedselinzamelingsproject. 'Daar voegen we zaken als rekenen en taal gewoon in.' Het leverde hem The Presidential Award for Excellence in Math and Science Teaching op van de National Science Foundation. Dat opende deuren voor hem. Zo ging hij samenwerken met Microsoft en experimenteerde hij met Skype in de klas. 'Als ik iets zie waarvan ik denk: dat is interessant voor mijn leerlingen, probeer ik het uit.' Dat is uitgemond in contacten tussen leerlingen in zijn school met leeftijdgenoten en deskundigen van over de hele wereld. De teller staat op zeventig landen én het International Space Station. Hij is medebedenker van het Mystery Skype Notebook: 'Dat is zo simpel als wat. Je maakt via internet verbinding met een andere klas ergens in de wereld en laat leerlingen elkaar vragen stellen: wat eten jullie voor lunch? Wat zijn je hobby's? Welke dieren hebben jullie daar? Zo raden ze uit welk land de anderen komen. Dat kost je hooguit twintig minuten en je laat leerlingen verder kijken dan hun eigen leefwereld. Hier in dit provinciestadje zouden leerlingen nooit in contact komen met mensen buiten hun kleine wereldje. Door dit simpele middel krijgen ze een bredere blik op de wereld.'

Waterfilters
Bij Soskil blijft het niet bij die korte Skypesessies, vaker rollen er grotere samenwerkingsprojecten uit. Zo zetten zijn kinderen samen met een klas uit India een website op om het bewustzijn over kinderarbeid te vergroten, Children Against Child Labor.
Na Skypecontact met schoolkinderen uit de sloppenwijk Kibera in Nairobi waren Soskils leerlingen geschrokken van de primitieve omstandigheden daar. Of ze daar niet iets aan konden doen, meneer Soskil? Ze besloten hun lesmaterialen via video met hun Afrikaanse leeftijdgenoten te delen. In ruil daarvoor leerden de Afrikaanse kinderen hen Swahili. 'Toen we ontdekten dat niet het schoolgebouw het grootste gevaar was, maar kinderen dood gingen door gebrek aan schoon drinkwater, wilden mijn leerlingen daar meteen wat aan doen.' Samen met kinderen uit Kansas en Griekenland en Vestergaard (bedrijf voor mondiale hulpacties) hebben ze 12.000 dollar geworven voor waterfilters. 'Het was veruit het meest bijzondere moment uit mijn onderwijscarrière, nog mooier dan mijn nominatie voor de Global Teacher Prize. Vijf scholen die geld wierven en twee die het ontvingen. Ik wist: mijn leerlingen hebben ervaren dat ze een verschil kunnen maken, dat ze de samenleving kunnen verbeteren met iets wat ze leren en hoe fijn het is om iets voor andere mensen te doen. Dat is de basis om succesvol en gelukkig te zijn in het leven.'
Luisteren naar Soskil is als ondergedompeld worden in een good news-show. Er zullen toch ook wel eens teleurstellingen zijn, vraag ik hem. 'Natuurlijk, maar ook dat is een belangrijke levensles voor kinderen. Je kunt niet meer dan je best doen en leren van je fouten: wat kun je de volgende keer beter doen?' Soskil beaamt dat er grenzen zijn aan hulpacties. 'Niets van wat we hebben ondernomen, is altijd 100% succesvol. We hebben voortdurend stapjes terug moeten doen. Zo konden we niet alle kinderen een waterfilter geven, slechts driekwart. Maar de teleurstelling daarover viel weg tegen de vreugde over wat we wel konden doen.'

Wereldverbeteraar
Soskil leert andere leraren hoe ze dit global learning kunnen aanpakken. Hij benadrukt dat elke leraar kan doen wat hij doet. 'Je hebt alleen een webcam en een internetverbinding nodig. Ik ben echt niet uitzonderlijk.'
Het geheim zit bovendien in kinderen van elkaar te laten leren. Zo liet hij zijn leerlingen wiskundelesstof op video zetten voor de kinderen in Kenia. 'Als je informatie ontvangt, blijft maar 20% hangen, maar als je anderen iets moet uitleggen, blijft 90% hangen, dat is dus veel effectiever.'
Nog een tip: via internet kun je tal van deskundigen je klaslokaal binnen halen. 'Ik stel mezelf de vraag: wie is de meest krachtige persoon om mijn kinderen over een bepaald thema te vertellen? Die spoor ik op via bijvoorbeeld Twitter en vervolgens laat ik de kinderen die persoon uitnodigen. Nee verkopen aan kinderen is immers veel moeilijker. Bovendien ben je dan meteen bezig met communicatieve vaardigheden, want de kinderen moeten natuurlijk wel leren hoe ze zo'n uitnodiging formuleren.'
Soskil besluit: 'Als leraar hoef je alleen maar de connectie tot stand te brengen en leerlingen te leren hoe ze hun passie kunnen gebruiken om problemen in de wereld op te lossen. Dat is waar leren, waar school om zou moeten draaien.'
By the way: de leerlingen van Soskils school presteren bovengemiddeld op de staatsexamens voor rekenen en wiskunde.

Tekst Bea Ros, adjunct-hoofdredacteur en wetenschapsredacteur van Didactief.

29 april 2016

Verder lezen

1 Didactief in Dubai
2 Stephen Ritz: 'Rol je mouwen op en doe je best'
3 Naomi Volain: 'Against the odds'
4 Historische stap
5 Palestijnse wint Global Teacher Prize 2016
6 'Wat leraren drijft, is wereldwijd hetzelfde'
7 Wereldleraar is miljoen waard