Nieuws

Historische stap

Volgens een studie van het Amerikaanse Rode Kruis stierven de meeste Cambodjaanse kinderen nog niet zo lang geleden binnen twee jaar nadat blindheid zich openbaarde. Ouders noch overheid namen nota van ze in de boeddhistische cultuur: de handicap zou hun gerechte straf zijn voor misdragingen in een eerder leven. Of Neang er ook zo over dacht? Ze stond er niet bij stil dat het anders kon. Het was Benito Duchateau-Arminjon, een Italiaanse boekhouder, die haar de ogen opende. Als vrijwilliger in een Cambodjaans vluchtelingenkamp in Thailand ontmoette Duchateau Wenna, een blinde jongen, en als westerling was hij geschokt door de onverschilligheid en het gebrek aan kansen waar het kind mee opgroeide. We schrijven 1986. Duchateau: 'Wenna was tien jaar oud en ongelooflijk! Hij reed op een fiets en viel elke tien meter maar het maakte hem niet uit. Hij lachte erom en ging verder. Hij voetbalde met ons en zat vol leven en vol verlangen om te leren. Maar destijds was dat voor blinden onmogelijk.'

Duchateau richtte Krousar Thmey op voor hulp aan Wenna en andere blinde kinderen en haalde Neang, destijds hoofd van een VN-school voor vluchtelingen in Thailand, over zich in te zetten voor zijn ngo.

So much voor Duchateau's daadkracht en vermogen de juiste mensen te selecteren. Toen Neang in 1991 terugkeerde in Cambodja startte ze een blindenschooltje in opdracht van Krousar Thmey. Inmiddels heeft ze een Khmer-versie van braille ontwikkeld en samen met Duchateau vijf blindenscholen geopend (1000 leerlingen) en 29 blindenklassen in reguliere scholen (cijfers van Duchateau, het zijn er 47 volgens het programmaboekje van de Global Teacher Prize).

'Het was enorm moeilijk in het begin', vertelt Duchateau. Neang volgt ondertussen wat hij zegt, maar mengt zich nauwelijks nog in het gesprek. 'Ik bleef ouders benaderen om hun kinderen naar onze school te sturen, en steeds zeiden ze nee. Blinden werden verwaarloosd en werden als waardeloos beschouwd, mensen keken ze niet eens aan.' Duchateau slaagt er uiteindelijk in de Cambodjaanse koning Sihanouk in zijn ngo te interesseren. 'Ik was ervan overtuigd dat we van bovenaf moesten werken, dat we de meest gerespecteerde mensen nodig hadden om te laten zien dat je helemaal geen problemen hoeft te hebben met blinden. En dat lukte. De koningin heeft in 1994 de eerste school die we bouwden geopend en vanaf dat moment veranderden de zaken. Inmiddels werken blinden die bij ons hun baccelaureaat hebben gehaald als grote ambtenaren; een van hen werkt als adviseur voor de minister, een ander werkt bij buitenlandse zaken. Dit heeft enorme impact op de manier waarop Cambodjanen naar blinden kijken. We hebben echt het bewustzijn van de bevolking over dit handicap vergroot.'

Krousar Thmey werkt nu samen met het Cambodjaanse ministerie van onderwijs. Alle leraren zijn officieel geregistreerd, het ministerie heeft ermee ingestemd alle schoolboeken in braille te vertalen en vanaf 2020 zal de Cambodjaanse regering de scholen van Krousar Thmey overnemen.

Phalla Neang was een van de genomineerden van de Global Teacher Prize 2015.

Het bezoek van Didactief aan de uitreiking van de Global Teacher Prize in Dubai werd mede mogelijk gemaakt door de Varkey Foundation.