Mbo-opleidingen zijn sinds september 2022 verplicht weer een rekentoets af te nemen bij alle studenten op niveau 2, 3 en 4. Kort ervoor, tussen 2019 en 2022, was deze toets juist afgeschaft. Voor studenten met dyscalculie of een ernstig rekenprobleem is deze toets funest, want deze telt mee in de slaag-zakregeling. Studenten met dyscalculie of een ernstig rekenprobleem zullen deze rekentoets nooit halen en krijgen daarom geen diploma.
Voor studenten die vanaf 1 augustus 2022 met hun mbo-opleiding zijn begonnen, gelden deze nieuwe rekeneisen. Het cijfer van de rekentoets telt mee voor het behalen van het diploma. Als de cijfers voor de talen minimaal een 6 zijn, moet voor de rekentoets minimaal een 5 worden gehaald om te kunnen slagen.
Er zijn bijna een half miljoen mbo-studenten verdeeld over 419 verschillende opleidingen. Voor lang niet alle opleidingen, die bedoeld zijn als beroepsvoorbereiding, is rekenen een essentieel onderdeel binnen het uit te voeren beroep. Toch is er sprake van eenheidsworst: alle studenten, ongeacht welke opleiding zij volgen, moeten de rekentoets maken.
Studenten die een opleiding volgen op niveau 2, 3 en 4 zullen die rekentoets dus moeten doen. Ervan uitgaand dat ongeveer 3 procent van de studenten met dyscalculie kampt en zo’n 7 procent zeer zwak is in rekenen, is goed voorstelbaar dat jaarlijks duizenden studenten alleen al door de rekentoets hun diploma niet zullen halen. De inhoud van de toets is nog niet bekend, maar als de pabo-rekentoetsen een voorbeeldfunctie hebben in deze, dan is het duidelijk dat het om een lastige toets zal gaan.
De moeder van een mbo-student met dyscalculie, Sophie Hack-Van Broekhoven, is een petitie begonnen met als doel dat studenten met dyscalculie een vrijstelling krijgen voor deze rekentoets. Zij schrijft: ‘Mijn dochter is inmiddels begonnen aan een mbo-opleiding (mediavormgeving) en doet dit met veel plezier, zij heeft voor haar latere beroep geen rekenen nodig. Verder heeft zij een bijbaantje in een winkel waarbij zij achter de kassa staat: ze draait dus volledig mee in de maatschappij. Het is voor mij dan ook niet te verkroppen dat zij naar alle waarschijnlijkheid haar diploma niet zal halen door toedoen van de ingevoerde rekentoets. Op de middelbare school (mavo) heeft zij extra rekenles gehad en meerdere toetsen gemaakt in haar examenjaar, elke keer was haar cijfer een 2.’
De petitie ‘Vergroot de kans op een diploma voor mbo’ers met dyscalculie’, van Hack-Van Broekhoven en haar dochter, zal door studenten, hun ouders, Oudervereniging Balans en Ouders & Onderwijs op 16 april aan vertegenwoordigers van de Tweede Kamer worden overhandigd. Op die dag is er namelijk een speciaal mbo-debat.
Ik zou de volksvertegenwoordigers dan ook het volgende willen meegeven in hun debat: wat voor de ene student met dyscalculie een oplosbare rekenopgave blijkt te zijn, is voor de ander abracadabra. Sterker nog: de volgende dag kan het omgekeerd zijn. Kenmerkend voor dyscalculie is dat als je denkt dat een student een strategie voor een bepaald somtype kent, hij/zij die een volgende dag weer vergeten kan zijn of verkeerd kan toepassen.
Dit betekent dat ten minste studenten met dyscalculie of met een ernstig rekenprobleem die een mbo-opleiding volgen waar rekenen geen essentieel onderdeel van het toekomstige beroep is, vrijgesteld moeten worden van het maken van de rekentoets. Ik hoop dat de overheid de faciliteiten voor studenten in het mbo met dyscalculie verder zal verruimen, zodat zij hun sterke kanten kunnen benutten, en niet door alle regels en het schoolsysteem worden afgerekend op hun (reken)tekorten.
Nog beter en eenvoudiger realiseerbaar lijkt me het afnemen van een passende rekentoets, passend bij de specifieke opleiding, zonder gevolgen voor de zak-slaagregeling. Studenten kunnen zich dan weer richten op de inhoud van hun studie zonder een zwaard van Damocles boven hun hoofd.
Ik sluit af met een oproep aan de lezers van de Volkskrant: help mee dat ook studenten met dyscalculie weer een eerlijke kans op een mbo-diploma krijgen. Stop de kansenongelijkheid en stop de verspilling van talenten van jongeren met dyscalculie. Laat hen niet zonder diploma in de kou staan, teken de petitie.
Hans van Luit is hoogleraar emeritus diagnostiek en behandeling van kinderen met dyscalculie aan de Universiteit Utrecht.
Dit artikel verscheen eerder in de Volkskrant.
|
Dit is een ingezonden artikel, waarvoor de redactie niet verantwoordelijk is. Lees hier meer over ons beleid aangaande ingezonden stukken. |
1 Rekentoets onschadelijk gemaakt
2 Zorgen over rekentoets
3 Leer ze rekenen
En blijf op de hoogte van onderwijsnieuws en de nieuwste wetenschappelijke ontwikkelingen!
Inschrijven
