Veilig vliegen (met curriculum.nu)

Moet gezegd, die 150 leerkrachten en professionals die zich nu al lange tijd bezighouden in projectgroepen hebben minstens zo’n groot hart voor het onderwijs als ieder ander. En ze hebben de allerbeste bedoelingen (maar goede bedoelingen alleen brengen je niet ver, wist iemand mij gisteren nog te vertellen).

Vandaag werd ik gestimuleerd om in de consultatieronde van Curriculum.nu mee te denken. En het liefst binnen onze stichting met heel veel leerkrachten.

Ja, onze feedback zal serieus worden meegenomen in het eindresultaat.

Deze rondes worden overal in het land gehouden. En juist die combinatie ('feedback meenemen' en 'overal in het land') gaat nu juist mank.

Net zo mank als dat de minister zegt dat dit curriculum van het hele veld is. Dat is natuurlijk niet zo, dat kan ook helemaal niet. Daar is het veld te groot, te afwisselend en in veel gevallen veel te laag betrokken bij dit soort Haagse ontwikkelingen (hoeveel leerkrachten volgen deze ontwikkelingen, lezen ‘de Staat van het onderwijs’ worden lid van de nieuwe belangenvereniging van de leerkracht?).

Maar ik was er toch wel van overtuigd ‘dat ons onderwijs aan een curriculum herziening toe is? We leven in de 21e eeuw, daar past een ander curriculum bij!’

Mij werd een filmpje getoond over vakken in samenhang, mens, maatschappij, digitalisering en bewegend leren.

En nee, dit filmpje overtuigde mij in het geheel niet van deze onderwijsherziening. Immers vorige week was ik nog bij de presentatie van de Staat van het onderwijs.

Veertig procent van de slecht lezende leerlingen, krijgt leesonderwijs van onvoldoende kwaliteit.

Hoewel de kansenongelijkheid in het afgelopen jaar niet is toegenomen is hij nog steeds dubbel zo groot als 25 jaar geleden.

De kwaliteit van ons lees-, spelling- en rekenonderwijs gaat er al jaren niet op vooruit maar op achteruit.

‘Nee,’ zo vertelde ik de vragensteller, ‘ik ben helemaal niet overtuigd van de noodzaak voor een herziening van het curriculum.’

Als de basis niet op orde is, dan ga je toch geen nieuwe vaardigheden toevoegen? Of vakgebieden in samenhang geven?

Waar is geschreven dat dat de kwaliteit van het onderwijs zou gaan verbeteren?

Ik denk vaak in metaforen, dus ik stelde haar:

Als onze vliegmaatschappij veertig procent van de vliegtuigen neer laat storten, dan praat men toch ook niet over vernieuwing, aanpassing van het diner tijdens het vliegen of kleurstelling van de uniformen? Dan zorgt men toch eerst voor het redelijk halen van de eindbestemming?

Ze vroeg het mij nog een keer: ‘Wil je dan echt niet in de feedbackronde meedoen? Je hebt een sterke mening.’

‘Nee,’ vertelde ik haar nog een keer. ‘Door deel te nemen wek ik de schijn dat dit curriculum van het veld is. En dat is het volgens mij niet. De meeste leerkrachten weten niets van deze herziening. De groep die hieraan deelneemt is in mijn beleving geen afspiegeling van het veld.’

Bovendien was de start van dit project gedoemd te mislukken. Van Onderwijs 2032, naar Curriculum.nu. Het zwarte doemscenario van het totaal mislukte lerarenregister doemt weer voor mij op.

De bouwstenen zijn bijna klaar, gaan straks naar de Tweede Kamer, en van daaruit worden nieuwe kerndoelen vastgesteld.

Nieuwe kerndoelen terwijl ‘we’ de huidige doelen nauwelijks (of niet) halen.

Zullen we eerst eens de allerhoogste prioriteit leggen om ongeletterdheid in ons mooie land de wereld uit te helpen, kansenongelijkheid volledig weg te vagen en de basisvaardigheden op absoluut maximaal niveau te brengen?

En dan, voor die scholen die dat onderwijs op uitstekend niveau hebben gebracht is er alle ruimte om extra aandacht te besteden aan andere vaardigheden.

Daar biedt ons huidige curriculum absolute vrijheid in.

En zo gaan we dat namelijk ook op onze 21 scholen in de Betuwe doen.

Eerst de basis op orde (en daar is echt nog werk aan de winkel) en daarna en daarbij excelleren op gebieden die passen bij de populatie en de wensen van de mensen.

Met of zonder Curriculum.nu, daar ligt onze primaire opdracht.

(En nogmaals: met oprecht veel respect voor al die hardwerkende werkgroepleden.)

Jeroen Goes is voorzitter van het College van Bestuur van Fluvium openbaar onderwijs, eigenaar boei.nu en voorzitter AFS Nederland (vrijwilligerstaak).
Deze column is eerst hier geplaatst.