In balans

Dat ontdekten we tijdens het maken van ons coververhaal. Een goed programma is één, een betrokken team is twee, voldoende uren voor observatie en coaching is drie. En eerst wat meer onderzoek naar waar je op moet letten, is misschien ook nuttig? We bespraken het met verschillende experts.

Ook onderwijsminister Dennis Wiersma hamert op evidence-informed werken. Dit jaar krijgen bijvoorbeeld honderdvijftig scholen een hulpteam om hun taal- en rekenonderwijs te verbeteren, vijfhonderd kunnen zelf aan de slag met subsidie. Zijn belangrijkste streven? De kansenongelijkheid indammen, zodat het voor leerlingen niet meer uitmaakt in welke wijk ze opgroeien en wat hun ouders verdienen. Maar latere selectie komt er voorlopig niet. ‘Dat wil ik het onderwijs niet aandoen.’

Evidence-informed
sta je sterker
voor de klas

Eén ding is in elk geval zeker: je verdiepen in onderzoek loont. Met de juiste voorraad kennis sta je sterker voor de klas en kun je beredeneerdere keuzes maken, zeker als je nog niet zoveel ervaring hebt. Lees daarover bijvoorbeeld ‘Op lesbezoek’ van lerarenopleider Mirjam Mandemaker. Zij zag hoe haar eerstejaarsstudent inzichten over materiaalgebruik, differentiatie en bewegend leren samenbracht en vrijwel al haar leerlingen uitdaagde en geboeid hield.

Over activerende werkvormen kan ook onze nieuwe columnist Karin Westerbeek meepraten. De leraar van de leuke dingen, zo omschrijft ze zichzelf, terugkijkend op haar eerste jaar voor de klas. Afgelopen zomer rondde ze een traject als zij-instromer af en sindsdien is ze docente Nederlands (naast adviseur van de Onderwijsraad). Dit schooljaar gooit ze het over een andere boeg: rust, reinheid en regelmaat is haar nieuwe motto, met de tips van onderwijsexpert Greg Ashman over klassenmanagement in haar achterhoofd.

Westerbeek stipt daarmee een belangrijk thema aan. Want hoe cruciaal stilte is voor het leren, laat ook Paul Kirschner deze maand onomstotelijk zien. Uit onderzoek blijkt dat de prestaties in lawaaiige klaslokalen flink achterblijven. Zelfs achtergrondgeluid als een voorbijrazende trein haalt leerlingen zodanig uit hun concentratie dat ze er slechter door leren (hopelijk lezen de gemeenten mee?). Rumoerige leerpleinen, veel discussie en overleg in je les: volgens Kirschner kun je er dus maar beter voorzichtig mee zijn.

Uiteindelijk draait het allemaal om de juiste balans. Onderzoek niet klakkeloos overnemen, maar vertalen naar wat jouw leerlingen nodig hebben. Niet alleen springend rekensommen maken met je groep, maar ook zorgen voor voldoende rust en stilte. Ons niet enkel richten op het nijpende lerarentekort, maar ook de blik verbreden en lange-termijnplannen maken. En dan hoop ik dat jullie dat beloofde overheidssteuntje in de rug dit jaar echt gaan merken.

Masja Lebouille, web-/adjunct-hoofdredacteur ad interim

Dit artikel verscheen in Didactief, oktober 2022.