In het leren worden eigen keuzes van de leerling steeds belangrijker. Maar echt participeren - meepraten en meebeslissen - gaat een stap verder. Hoe oefen je dat op school? Dat kan aan de hand van het vierstappenplan in de brochure Curriculumonderhandeling: besluitvorming en leerlingparticipatie, een ‘curriculumonderhandelingsmethodiek’ gebaseerd op wetenschappelijke theorieën en uitgeprobeerd op basisscholen en in de onderbouw van het voortgezet onderwijs.
> burgerschapindeschool.nl/student-voice.
Tot nu toe zijn er digitale geletterdheid geen kerndoelen of wettelijk kader beschikbaar. Maar wat niet is kan nog komen, daarom heeft de Inspectie van het Onderwijs SLO gevraagd een domeinomschrijving te maken die beschrijft welke (sub)domeinen van digitale geletterdheid ten minste getoetst zouden moeten worden om de digitale geletterdheid bij leerlingen in het basisonderwijs vast te kunnen stellen. Met die domeinbeschrijving kan Peil.onderwijs de kennis, vaardigheden en houding van leerlingen aan het einde van het primair onderwijs in kaart brengen.
Op 27 juni 2019 lanceren de Universiteit Utrecht, SLO en andere partners de mini-docu How to Wilhelmus, een website waarop leerlingen aan de slag kunnen met ons nationale volkslied. Ze ontdekken het verhaal achter de tekst en de muziek vanuit het idee dat het Wilhelmus 450 jaar geleden dezelfde functie had als sociale media nu. Met de jambox kunnen ze hun eigen Wilhelmus maken. > howtowilhelmus.nl.
odcast digitale geletterdheidBegin 2020 besluit de Tweede Kamer over de vraag of digitale geletterdheid inderdaad in het curriculum terugkomt in de vorm van kerndoelen. Waarom is het nodig en waarom nu? Beluister de Kennisnet-podcast waarin Remco Pijpers spreekt met Kunna Smit, lid van het ontwikkelteam digitale geletterdheid van Curriculum.nu en SLO’er Hans de Vries.
> https://www.kennisnet.nl/artikel/digitale-geletterdheid-in-het-nieuwe-curriculum/
Wachten met het updaten van het onderwijsprogramma tot de kerndoelen en eindtermen integraal vernieuwd zijn en verplicht worden? Niet nodig. 4 tips om nu al aan de slag te gaan met vernieuwing van het schoolcurriculum, of delen daarvan.
1. Investeer in voldoende kennis over curriculumontwikkeling
De vrijheid van Nederlandse scholen om een eigen koers te varen en zich inhoudelijk te profileren is in vergelijking met ons omringende landen opvallend groot. Als schoolteam heb je bijvoorbeeld ruimte om te kiezen welke doorlopende leerlijnen je aanbiedt, welke lesmaterialen je hanteert en hoe je de ontwikkeling van leerlingen ondersteunt en in beeld brengt. Het schoolcurriculum gericht naar je hand zetten, vraagt veel van het ontwerpend vermogen van de leraren en schoolleiding.
Verdiep je in curriculumontwikkeling op: slo.nl/thema/meer/curriculumontwikkeling.
2. Initieer het gesprek op school
Als vertrekpunt voor een herontwerp van het schoolcurriculum gelden:
de eigen beelden van het team van de huidige onderwijspraktijk (wat er al is en loopt).
de landelijke inkadering (wat moet en wat mag).
de speerpunten in de school (waar de school voor staat en zich mee profileert) en
de inhoudelijke raakpunten van de leergebieden, om te komen tot een meer samenhangend onderwijsaanbod voor de leerling (een raakpunt kunstvakken en natuurkunde kan bijvoorbeeld leiden tot een gemeenschappelijk project).
Gebruik de Curriculumwaaier om op school het gesprek aan te gaan in gemeenschappelijke taal: magazines.slo.nl/curriculumwaaier.
3. Bepaal de tijdlijn van de ontwikkeling
Ga je aan de slag met het verbeteren, vernieuwen of veranderen van (onderdelen van) het curriculum van de school? Er zijn verschillende activiteiten waarmee je een ontwikkelproces kunt starten. Welke activiteiten nodig zijn, hangt af van de situatie en de vragen die het schoolteam heeft. Met behulp van de ontwikkelkaarten die SLO met scholen heeft gemaakt en uitgeprobeerd, werk je toe naar een tijdlijn met activiteiten die je samen met je team wilt aanpakken.
> magazines.slo.nl/ontwikkelkaarten
4. Kijk eerst eens naar digitale geletterdheid en burgerschap
Curriculum.nu heeft voorstellen ontwikkeld voor de nieuwe leergebieden digitale geletterdheid en burgerschap. Voor die gebieden gelden momenteel geen verplichte kerndoelen; wel zijn er voorbeeldmatige leerlijnen en materialen beschikbaar. Breng in kaart wat je school hieraan al doet, en vergelijk dat met de visie en uitwerkingen van de ontwikkelteams. Uiteraard kan het team er ook voor kiezen om komend schooljaar te experimenteren met een ander leergebied, dat goed past bij de ontwikkelingen op school.
De visies op de leergebieden en een eerste uitwerking in kennis en vaardigheden staan op: curriculum.nu/voorstellen.
Dit artikel verscheen in de special Digitale geletterdheid & burgerschap bij Didactief, december 2019. Deze special kwam tot stand met financiering van SLO, nationaal expertisecentrum leerplanontwikkeling.
En blijf op de hoogte van onderwijsnieuws en de nieuwste wetenschappelijke ontwikkelingen!
Inschrijven
