Webinar Leesmotivatie

Caroline Wisse is docente Nederlands op het Globe College, een vmbo brede school in Utrecht voor basis, kader en tl en klas 1 en 2 havo kans. Ze is lid van de Kennistafel Effectief Leesonderwijs, een initiatief van de PO-raad, VO-raad en het NRO en zit in de klankbordgroep van leraren van het NRO. Haar specialisaties zijn leesbevordering en woordenschat. Ze heeft een tijdlang columns geschreven voor Didactief.

Roel van Steensel is hoogleraar Leesgedrag aan de Vrije Universiteit (mede namens Stichting Lezen) en universitair hoofddocent Onderwijswetenschappen aan de Erasmus Universiteit. Hij is voorzitter van de Kennistafel Effectief Leesonderwijs en doet onderzoek naar leesontwikkeling en leesbevordering van het jonge kind tot aan leerlingen in het voortgezet onderwijs. Ik kijk daarbij specifiek naar de rol van onderwijs en gezin. Van Steensel selecteerde samen met Amos van Gelderen en Kees de Glopper de kernartikelen voor het boek Leer ze lezen, praktische inzichten uit onderzoek voor leraren basisonderwijs.

Hebben Caroline en Roel je geïnspireerd om je verder te verdiepen in leesonderwijs? Veel van de belangrijkste wetenschappelijke bronnen die zij gebruiken, vind je in het boek Leer ze lezen. Je kunt het hier gratis downloaden. Helemaal onderaan deze pagina vind je de referenties die in dit boek vertaald worden.

Wil je lekker voorlezen in de klas? Bea Ros stelde een prachtige voorleeslijst samen.

In opdracht van het NRO en de onderwijsinspectie publiceerde Van Steensel in 2019 met collega’s een literatuurstudie naar onderwijs in begrijpend lezen.   

Wil je meer weten over begrijpend lezen? Surf dan eens naar ons dossier, Alles op een rij over….begrijpend lezen in het PO. Er zitten heel veel bronnen achter waar je in de klas je voordeel mee kunt doen.

Of wil je meer weten over begrijpend lezen in het vmbo? We verzamelden ook verhalen van inspirerende vmbo-docenten die hun leerlingen aan het lezen kregen.

Bij gemiddelde en zwakke lezers loopt de leesmotivatie vaak al aan het einde van de basisschool terug. Sommige kinderen ontwikkelen zelfs een emotionele weerstand tegen lezen. Onderzoekers Nielen en Bus ontdekten dat kinderen op scholen die het leesbevorderingsprogramma de Bibliotheek op school uitvoeren, meer lezen en een betere leesvaardigheid hebben dan kinderen op scholen waar dit niet gebeurt.
Nielen, Th., M, J., & Bus, A. G. (2016). Onwillige lezers: Onderzoek naar redenen en oplossingen. Stichting Lezen Reeks, Deel 26. Stichting Lezen.

Hoe kun je de leesmotivatie van kinderen nu bevorderen of wat moet je nu juist niet doen? Van Steensel zocht het uit met collega’s Van Oostdam en Van Gelderen (2019).
Affirming and undermining motivations for reading and associations with reading comprehension, age, and gender. Journal of Research in Reading, 42(3-4), 504-522.

Over motivatie van leerlingen in het algemeen maakten we eerder dit dossier.

In dit onderzoek wordt duidelijk dat sommige leerlingen leesangst ontwikkelen en worden suggesties gegeven wat je daaraan kunt doen.

Nielen, T.M.J., Mol, S.E., Sikkema-De Jong, M.T. & Bus, A.G. (2016). Attentional bias toward reading in reluctant readers. Contemporary Educational Psychology, 46, 263–271 (geen Open Access).

Meer over PISA kun je lezen in ons Pisa-dossier

Wil je terug naar de bronnen over PISA, dan is de publicatie van Joyce Gubbels en haar collega’s over PISA hier te downloaden.

Gubbels, J., Langen, A. van, Maassen, N., & Meelissen, M. (2019). Resultaten PISA-2018 in vogelvlucht. Universiteit Twente.

Nog meer wetenschappelijke artikelen:

Steensel, R. van, Sande, L. van der, Bramer, W., & Arends, L. (2016). Effecten van leesmotivatie-interventies. Uitkomsten van een meta-analyse. Erasmus Universiteit.

Guthrie, J. T., Klauda, S. L. & Ho, A. N. (2013). Modeling the relationships among reading instruction, motivation, engagement, and achievement for adolescents. Reading Research Quarterly, 48(1), 9-26.

Schiefele, U., Schaffner, E., Möller, J., & Wigfield, A. (2012). Dimensions of reading motivation and their relation to reading behavior and competence. Reading Research Quarterly, 47(4), 427-463. (vertaald in Leer ze lezen)

Mol, S. E., & Bus, A. G. (2011). To read or not to read: A meta-analysis of print exposure from infancy to early adulthood. Psychological Bulletin, 137, 267-296 (vertaald in Leer ze lezen)

Dit webinar is tot stand gekomen in samenwerking met ResearchED NL.