Zeven jaar geleden was ik in San Diego (VS) op studiereis naar High Tech High. Deze high school heeft het gepresteerd om het slagingspercentage van 46% naar 100% om te buigen door het onderwijs rigoureus om te gooien. Daar zag ik de Presentation of Learning, aan het eind van ieder semester presenteerde een leerling in een half uur zijn voortgang in een persoonlijk verhaal. Het publiek bestond uit zijn mentor en zijn ouders. Deze presentatie kwam in plaats van de ouderavond en de toetsweek ('testing ruins education').
Op de Odulphushavo hebben we het iets anders aangepakt. Wij zien de POP als een manier om leerlingen meer eigenaar te maken van hun leren, om ze hun opleiding te laten zien als hun weg naar een mooie toekomst en om leerlingen elkaar beter te leren kennen, niet zozeer als een verantwoording naar leraren en ouders.
Parels overheersen
Een dikke maand zijn leerlingen in de mentorlessen bezig geweest om met heel praktische opdrachten vat te krijgen op hun ontwikkeling en een eigen presentatievorm te bedenken voor de POP-dag.
Die dag, 13 juli, startte met een 'markt'. Leerlingen bouwden ergens in het gebouw een eigen hoekje met voorwerpen, collages, foto's, digitale presentaties en andere memorabiliae. Gedurende een uurtje konden ze bij elkaar gaan kijken en luisteren, kon iedereen zijn eigen presentatie al eens oefenen en konden ouders en leraren een totaalbeeld krijgen.
Daarna kwam het echte POPdeel. In een strak tijdschema was iedere leerling 1 keer ingedeeld als presentator en 3 keer als publiek. Bij een presentatie mochten ook de eigen ouders aanwezig zijn en bij iedere presentatie was een eigen leraar (meestal de mentor) aanwezig. In de aula was een lekker drankje en een muziekje, daar wachtte je je diverse programmaonderdelen af.
De presentaties waren heel verschillend, inhoudelijk en in vorm. Ze waren bijna allemaal de moeite waard. We zijn nog niet af van zo'n 5% die er echt geen zin in heeft en er met de pet naar gooit, maar de pareltjes overheersten. Wat een verhalen, wat een openheid, wat een diepgang. We hebben filmpjes, Prezi's, gedichten, collages en zelfs een helemaal gerapte POP gezien. De bezoekers mochten op post-its steekwoorden noteren, die werden verzameld voor de presentator.
Persoonlijk
Karin[1] kreeg op haar post-its: 'Duidelijk, sterk, moeilijk', erg open, enthousiast, humor' en 'dapper om over een moeilijke situatie te praten', Stefanie kreeg complimenten voor haar gewonnen zelfvertrouwen en dat ze zo goed kon benoemen wat haar sterke en verbeterpunten waren. Fatma kreeg 'creatief/slim', 'duidelijk verhaal, veel details', 'veranderd geleerd van fouten', Arend 'zelfverzekerd, serieus', 'Discipline, toekomstplan', 'meer leuke dingen ondernemen, goede presentatie'.
Zelf hoorde ik Joop vertellen dat hij dit jaar voor het eerst echt vrienden had, 'die ook na school bij hem thuis kwamen' en Geert zei dat hij dacht dit jaar niks geleerd te hebben, tot hij deze opdrachten kreeg en hij tot de ontdekking kwam welke groei hij dit jaar had doorgemaakt.
Kortom: smullen. Hier word je leraar voor.
De kinderen hebben respectvol en vaak met rode oortjes geluisterd naar persoonlijke verhalen. Dat iedereen dat persoonlijke verhaal gewoon deed, is een groot compliment voor de Odulphushavo: heel bijzonder dat kinderen van 13 tot 15 jaar zich zo kwetsbaar opstellen en elkaar zo in vertrouwen nemen. Ook een compliment aan de mentoren, zij hebben het met hun aandacht voor elkaar gekregen dat hun leerlingen deze diepgang niet uit de weg gingen. Heel speciaal was de aanpak van mentor M die in een eigen POP met haar klas deelde hoe zij dit persoonlijk zware jaar was doorgekomen. Ik vond het een eer dat ik daar ook bij mocht zijn.
Toets geen meetlat, maar hefboom
Voor de Odulphushavo was dit het eerste jaar zonder slotproefwerkweek; toetsing wordt steeds beter geïntegreerd in het onderwijs omdat die laatste toetsweek alleen maar voor ongewenste effecten zorgt (piekleren, stress, faalangst, verrassend over, verrassend doubleren). Daar komt bij: wat leer je nou van deze toetsen? En steeds meer geloven we dat een toets geen meetlat moet zijn, maar een hefboom.
Deze POPs bleken een gouden greep. In de evaluaties waren de kinderen enorm positief. Wij bewaren alle post-its en eind volgend jaar krijgen de leerlingen ze terug. Dan kunnen ze zich beter herinneren waar ze een jaar eerder stonden en hebben ze alvast een startpunt voor hun POP van 2017.
[1] Alle namen zijn gefingeerd.
Michel Pijpers, [email protected]
Deze tekst is gelijktijdig gepubliceerd op http://www.deleraar.nl
Lees hier meer over de ontwikkelingen sinds 2012.
1 California dreaming
2 No-Bell Prize School
3 Digging the gold mine
En blijf op de hoogte van onderwijsnieuws en de nieuwste wetenschappelijke ontwikkelingen!
Inschrijven
