Het is donker in het media arts lab van Margaret Noble. Zeventien 12th graders (circa zeventien jaar oud) zitten in een cirkel, sommigen bij elkaar op schoot, grote snoeptrommels gaan rond. ‘Wie kan Marco helpen met zijn programma?’ Evan biedt zich aan. ‘Wie wil feedback geven op de show van Isabella zodat ze het voor dinsdag kan afmaken?’ In een kwartiertje is het werk verdeeld en zijn er tweetallen gevormd die samen radioprogramma´s afmaken voor de deadline. Als de afspraken gemaakt zijn, gaat de klas uiteen. Noble doet het lokaal op slot. Zoals Noble zijn er meer docenten in de HTH Village, een van de succesvolste scholengroepen in de VS. Op de campus met basisschool, middle en high schools werken veel mensen die hun sporen elders verdiend hebben. Noble maakte naam als dj en componist in de underground scène in Chicago. Zij laat zich – net als de meeste andere docenten op HTH – bij de voornaam noemen en houdt een blog bij waarin ze lesinstructies geeft en huiswerk opgeeft. Cool, vinden de leerlingen. De sfeer in haar klas is relaxed. Puberen mag, lijkt het, maar de meeste leerlingen doen aardig mee. Openheid naar de buitenwereld is core business op HTH: docenten die iets van de wereld gezien hebben en leerlingen die hun presentations of learning op internet zetten (zie artikel 2 op www.didactief.nl). Alle leerlingen lopen in de 11th grade (15/16 jaar) honderd uur stage bij lokale bedrijven. Ouders ontbreken opvallend genoeg in het verhaal van HTH. ‘Over mijn lijk’, zegt oprichter Larry Rosenstock letterlijk, ‘het zijn altijd dezelfde mensen die zich inzetten, het gaat ten koste van de minder bedeelde kinderen en de meeste ouders zijn geneigd tot conservatisme. Uiteindelijk willen ze het onderwijs dat ze zelf ook hebben gehad. Ze mogen de school in als ik dood ben.’ Een standpunt waarmee hij een groep mensen buitensluit die de school ook iets kan bieden. ‘Wellicht zouden we daar nog eens naar moeten kijken,’ geeft hij toe.
Zo’n veertig procent van Noble’s leerlingen is latino. Deze bevolkingsgroep doet het in Amerika relatief slecht: ze vormt vijftien procent van de bevolking, maar slechts negen procent van de college-studenten. Op HTH gaat 98 procent door naar college, een percentage waar Rosenstock behoorlijk mee pronkt. Een kanttekening is op z’n plaats. HTH lijkt de beste latino’s af te romen: aanmelding is alleen mogelijk via internet, minima beschikken niet altijd over een computer. Of over een auto. HTH kent geen schoolbus, de meeste leerlingen komen met de auto, soms een uur rijden. Blijft een feit dat latino’s het goed doen op HTH. Wat is het geheim? De mentaliteit van de docenten is het belangrijkste, zegt Rosenstock. ‘Veel docenten zijn zelf eerste generatie graduates en kennen de omstandigheden waaruit hun leerlingen komen. Ze hebben social change diep in hun nieren zitten. Daar letten we op bij sollicitaties. Ze fungeren bovendien als rolmodellen. Leerlingen denken: “Could this be me?” En dat motiveert.’ De structuur op school helpt ook. De verschillende scholen zijn klein, met elk niet meer dan vijfhonderd leerlingen. En de klassen zijn klein: een team bestaat uit 75 leerlingen met vier docenten (zie artikel 2, www.didactief.nl). Bovendien creëert HTH met advisory groups een sociaal vangnet. Zo’n mentorgroep telt vijftien leerlingen van verschillende leeftijden en één docent. Jongere leerlingen kunnen zich optrekken aan de ouderen: onervarenheid met een high school-omgeving wordt gecompenseerd door bijna-peers. Advisories komen tweemaal per week bij elkaar en maken jaarlijks een uitstapje. Docenten leggen huisbezoeken af bij hun advisories. Schooluitval kent HTH vrijwel niet. Logisch, want op aanwezigheid wordt streng gecontroleerd: de staat betaalt niet voor leerlingen die afwezig zijn. Veel leerlingen in de Village stralen zelfvertrouwen, trots en assertiviteit uit. Julian (12th grade): ‘Natuurlijk heb ik wel eens last van een puberdepressie, maar de omgeving is zo stimulerend dat ik er vrij snel overheen ben. Als ik echt een probleem heb, weet ik dat mijn mentor voor me klaar staat.’ Dimitri: ‘Er is geen excuus om te zeggen: ik voel me hier niet thuis.’ De jongeren komen wel erg Amerikaans over. Ze lijken te beseffen dat een krantenjongen miljonair kan worden, maar het wel zélf moet doen. Soms is de werkdruk hoog, zeggen ze, dan heb je twee projecten tegelijk die je moet afronden maar dat is net als in de echte wereld. ‘Ik moet er tegen kunnen, want dat moet ik later ook.’ Kom er maar eens om in Nederland. The American dream leeft op HTH Village wel op een andere manier dan op veel Amerikaanse scholen. Het Amerikaanse volkslied wordt er niet gezongen (in tegenstelling tot de praktijk op de meeste scholen in de VS), Amerikaanse vlaggen zijn er verboden, military day – een fenomeen in de VS – wordt er niet gevierd. En dat valt te meer op in een stad die zo met het leger is verbonden als San Diego. Tot voor kort was hier de grootste marinebasis ter wereld gelegerd. Nog steeds hangt de stad vol met Amerikaanse vlaggen, op overheidsgebouwen én op huizen van particulieren. Veel winkels bieden korting aan militairen, in de bussen hangt reclame voor veteranen met psychologische problemen, op straat worden gratis kranten verspreid voor marinepersoneel. Opleidingsinstituten van het leger trekken in de VS traditioneel veel achterstandskinderen: zij kunnen er gratis studeren in ruil voor een paar jaar dienstplicht. HTH heeft geen contact met deze colleges. Chris White, ‘verbindingsman’ met het vervolgonderwijs en zelf afkomstig uit een marine-gezin: ‘Ze zijn taboe voor Larry.’ Maar White heeft ze ook niet nodig. Zijn ‘toplatino’s’ zijn gewild. In 2020 is naar verwacht een kwart van de Amerikanen van Spaanstalige afkomst. Universiteiten en colleges zoeken daarom zwarten en latino’s om een betere afspiegeling te zijn van de Amerikaanse samenleving. White, met een big smile: ‘Onze school is een goudmijn voor deze instituten.’ In oktober 2009 organiseerde APS International een studiereis naar HTH voor 25 leerkrachten, schoolleiders, coördinatoren en bestuurders uit alle sectoren van po tot roc. De reis werd mede mogelijk gemaakt door het Europees Platform en wordt najaar 2010 herhaald. Informatie [email protected].
In een multimedialokaal in de HTH-school Chula Vista fladdert een jongen van een jaar of zestien door de klas. Hij zingt een onduidelijk liedje en neemt nauwelijks nota van zijn omgeving. Elders rijdt een donker meisje in een elektrische rolstoel door de gang. Zij is ernstig lichamelijk gehandicapt, maar maakt wel contact met medeleerlingen.Om kinderen met een handicap beter te kunnen helpen, wist Rosenstock meer controle te krijgen over de federale gelden voor speciaal onderwijs waar iedere school recht op heeft in het kader van de No Child Left Behind-wet. Ontevreden met de waar voor zijn geld in zijn schooldistrict, omzeilde hij die door een stuk woestijn te kopen en een nieuw schooldistrict te stichten. Met het bijbehorende geld nam hij zelf mensen in dienst die hij nu op alle HTH-scholen inzet. Een briljante tactische zet, volgens sommigen. ‘Well, it´s all about being fearless,’ zegt Rosenstock laconiek.
Ras is geen vies woord in de Verenigde Staten. Het kan bijvoorbeeld een beurs opleveren voor vervolgonderwijs. De afkomst van alle leerlingen op HTH wordt geregistreerd: de helft is kaukasian (Europese afkomst), minstens 44 procent is latino. Voor een kwart van de leerlingen is Engels de tweede, Spaans meestal de eerste taal (voor Californië als geheel is dat 28 procent).
1 California dreaming
2 No-Bell Prize School
3 Inspiratie uit San Diego: collegiaal leiderschap
4 POP ipv toets
En blijf op de hoogte van onderwijsnieuws en de nieuwste wetenschappelijke ontwikkelingen!
Inschrijven
