Niet voor de winst

Niet voor de winst, waarom de democratie de geesteswetenschappen nodig heeft. Nussbaum citeert hierin uit de universele verklaring van de rechten van de mens:

‘Het onderwijs zal gericht zijn op de volle ontwikkeling van de menselijke persoonlijkheid en op de versterking van de eerbied voor de rechten van de mens en de fundamentele vrijheden. Het zal het begrip, de verdraagzaamheid en de vriendschap onder naties, rassen en godsdienstige groepen bevorderen.’

Kijk, zie ik tegen mijn team, hier gaat het om, om de volle ontwikkeling van de persoon, dat is waar onze kinderen recht op hebben. Er staat niks over Cito-scores. Cito-toetsen zijn geen universele rechten. Wat is onze eerste taak? Dat de kinderen blij en zonder buikpijn naar school toe komen. Dat ze er zin in hebben om weer te beginnen. Zoals verleden jaar toen ik de trap af liep om op de eerste schooldag de deur open te doen en kinderen buiten riepen: ‘Daar komt ze! Daar komt Miriam, de school gaat open!’ en onder luid gejoel renden ze het gebouw in.

Ben ik tegen de Cito-toets? Ben ik tegen hoge Cito-scores? Nee hoor, twee keer per jaar een aantal toetsen afnemen, dat is prima. Maar ik ben wel beducht voor de hele toets batterij en de steeds groter wordende toetsbatterij. En al helemaal beducht voor het steeds grotere belang dat wordt gehecht aan die toetsbatterij. Op De Kleine Reus kijken we kritisch naar ons onderwijs en naar onze toetsscores. Maar we kijken naar het hele kind, want die toets is maar een momentopname. Wat zien we in de klas van dit kind? Hoe gedraagt hij/zij zich? Wat is de werkhouding, hoe kan het samenwerken? Taalgebruik, schrijven, creativiteit, interesses, focus, nieuwsgierigheid, doorzettingsvermogen. Op basis van al die verschillende gegevens passen we ons onderwijs aan.

Ik denk dat uitgaan van de universele verklaring van de rechten van de mens over onderwijs, een mooi uitgangspunt is. En vervolgens moet iedere school daar dan zijn eigen draai en invulling aan geven, de basis blijft de volle ontwikkeling van de menselijke persoonlijkheid.

Op De Kleine Reus gebeurt dit naar mijn menig, aangezien we vanuit een duidelijke ontwikkelingsgerichte visie werken, mijn team zet zich met meer dan 100 % in om betekenisvol onderwijs vorm te geven. Het team was het dan ook hartgrondig eens met de verklaring. Goed onderwijs leidt uiteindelijk tot goede scores, maar die goede scores zijn geen doel op zich.

Miriam Heijster is directeur van openbare basisschool De Kleine Reus in Amsterdam.