Niet ieder kind is hoogbegaafd

Ferry Haan is coördinator en opleider bij de master leraar economie aan de Hogeschool van Amsterdam en ooit was hij verbonden aan de Onderwijsraad. Je zou bijna denken dat hij best slimme dingen kan zeggen over onderwijs. Toch schreef hij op 5 oktober op deze site een column waar je alleen maar boos om kunt lachen: ‘Leerlingen worden niet beter, maar slechter op de vavo.’ Hoe verzin je het.

Haan gaat nog even door: ‘De jonge mensen die zich hier melden, volgen een heel beperkt aantal uren onderwijs en vullen de rest van de week met bijbaantjes en chillen.’ Natuurlijk zijn er leerlingen die het liever een jaartje rustig aan doen voor ze doorstromen naar hun vervolgopleiding, dat is heel gezond, maar de meeste leerlingen die ik ken hebben hun tijd hard nodig voor de drie of meer vakken waarop ze gezakt zijn.

Haan vergeet dat je in Nederland niet zakt op één vak, normaal gesproken, tenzij je een 3 staat natuurlijk. Meestal zak je omdat je een 5 te veel hebt of niet aan de 5,5 eis gemiddeld komt.

Als je een vijf teveel hebt, doe je er goed aan om die drie onvoldoende vakken opnieuw te doen. Als je gezakt bent op de 5,5 regel, dan kan het maar zo zijn dat je ook meer vakken moet doen. Je gokt natuurlijk niet op het verbeteren van één vijf of op het ophogen van je gemiddelde examencijfer voor maar één vak!

Ik snap dan ook echt niet waar de volgende zin vandaan komt: ‘Het “tussenjaar” op de vavo verkleint daarmee de kansen op een succesvolle studentenloopbaan.’ Juist niet. Deze leerlingen hebben een heel jaar de tijd gekregen en genomen om hun zwakke vakken te verbeteren om zo beter voorbereid door te kunnen gaan met het realiseren van hun toekomstplannen. ‘De vavo is in de huidige opzet een route die het onderwijs meer schaadt dan helpt. Voor de enkele leerling die niet past in het reguliere onderwijs, moeten oplossingen bestaan.’

Gelukkig weet Ferry Haan dat hij fout zit want hij geeft het zelf al hier aan: ‘De enkele leerling die niet past in het reguliere onderwijs….’ Juist die doet het goed op de vavo. Waar alle leerlingen opknappen van rust reinheid en regelmaat, merk je dat op een vavo in het bijzonder. Je kunt maatwerk vragen als dat nodig is, maar je kunt ook doorpakken als je dat aan kunt. Zo zijn er ieder jaar leerlingen die een diploma bij elkaar sprokkelen met één certificaat per jaar, maar zijn er ook vluchtelingen die in 3 jaar tijd vmbo, havo, vwo doen. Alles kan op de vavo, wij zijn van de wonderen. Snelle maar vooral ook langzame. Die langzame wonderen zijn niet minder mooi dan de snelle trouwens. Als je, door omstandigheden, ieder jaar één vak hebt gehaald, dan heb je een zeer intens verdiend diploma. En trotse ouders en een ontroerde mentor.

Meneer Haan, de oplossingen die voor die enkele leerling in het regulier zouden moeten bestaan, die werken niet. Ze komen naar de vavo, omdat ze klaar zijn met knellend onderwijs en iemand met uw indrukwekkende CV zou dat moeten weten. Niet ieder kind is hoogbegaafd.

Charlotte Goulmy is lerares Frans.

Verder lezen

1 Vavo voor 21+
2 Burgerschap for Dummies
3 Hoe het Lerarencollectief PO er VO bij ging doen