Leesbevordering: een makkie met BTW

Ze zei het tegen mij nadat ik een lezing had gegeven voor een aantal leerkrachten.

Toen ik even doorvroeg, bleek dat de (aardige) juf bij het woord 'leesbevordering' al in de stress geschoten was. Ze zag alweer mappen voor zich met werkplannen, evaluaties en uitgebreide handleidingen.

Dat is zo langzamerhand de pest van ons onderwijs: alles moet vooraf tot in detail worden vastgelegd en achteraf worden geadministreerd. Dat slaat de eigen creativiteit dood en weerhoudt juffen en meesters ervan om bijvoorbeeld enthousiast aan de slag te gaan met leesbevordering.

Terwijl het eigenlijk zo gemakkelijk is of zoals, mijn kleindochter zegt: 'Een makkie!'

Ik koppel het voor het gemak aan de letters BTW: 'Bereikbaarheid', 'Toegankelijkheid' en 'Waardering'.

Wil je kinderen aan het lezen krijgen, dan moet je zorgen voor een flinke schoolbieb die dágelijks open is. Boeken moeten bereikbaar zijn, want als jij toevallig een boek hebt waar je niks aan vindt, is het fijn als je het meteen kunt ruilen. Een toegankelijke bieb is een mooie taak voor ouders in samenwerking met de plaatselijke bibliotheek.

Toegankelijkheid is eigenlijk ook heel simpel: vertel (kort) iets over een boek of neem de moeite om het eerste hoofdstuk voor te lezen. Er zullen onmiddellijk kinderen zijn die het boek willen lezen.

Een ander mooi hulpmiddel is natuurlijk een boekbespreking. Aan het begin van het jaar hield ik er eerst zelf een, zodat kinderen een idee hadden hoe ze het zouden kunnen aanpakken. Motto: maak iedereen enthousiast voor een boek dat jij leuk vindt. Daar kun je al vroeg mee beginnen door kleuters te stimuleren hun 'lievelingsboek' mee naar school te nemen en ze er iets over te laten vertellen. Dat hoeft helemaal niet veel te zijn, al laten ze alleen maar de plaatjes zien. Maar het is wel de eerste stap op weg naar een goede boekbespreking.

Waardering betekent dat je als schoolteam echt kiest voor leesplezier en laat zien dat je als school lezen belangrijk vindt. Kinderen dagelijks een half uur de tijd geven om te lezen; geld investeren in een mooie bieb; iemand van het team de tijd en de ruimte geven om een échte leescoördinator te kunnen zijn. Dat is dus meer dan een juf naar een lezing van mij sturen. Al is dat een goed begin natuurlijk!

Jacques Vriens is auteur en eerste Nederlandse Kinderboekenambassadeur.