Ingezonden brief: verloedering of vernieuwing?

Tekst Thomas Aafjes
Gepubliceerd op 29-06-2012
Thomas Aafjes - Ik heb, net als veel leerkrachten in het basisonderwijs, een Hyvesaccount waar leerlingen mijn ‘Hyves vriend’ zijn. Zo kreeg ik een bericht van een bovenbouw leerling, dat qua spelling en grammatica helemaal nergens op leek, terwijl ik weet dat deze leerling foutloos een opstel kan schrijven. Zouden deze berichten invloed hebben op het Standaard Nederlands (ABN) taalgebruik?

MSN, Hyves, SMS en ga zo maar door. De communicatie van de jongeren vindt plaats op dit soort platformen en heeft een eigen taal met zich meegebracht. Ze gebruiken codes: het werken met symbolen (xxx-jes); klinkers weglaten (ltrzz); afkorten (hvj); fonetisch schrijven (hoest); en emoticons (=D). Het lijkt een nieuw fenomeen, deze codetaal. Maar verloedering van de Nederlandse taal vindt al tientallen en waarschijnlijk al honderden jaren plaats. Uiteindelijk, een nu veelgebruikt woord uit de Van Dale, was volgens dezelfde Van Dale in 1924 zeer af te keuren.

Het is volkomen geaccepteerd dat er in gesproken taal verschillen zijn in de zorg die aan een tekst wordt besteed. Zo vind je in een groepsgesprek vaak weinig complete, grammaticaal correcte zinnen. Aan toespraken wordt veel zorg besteed. Bij geschreven taal wordt er echter maar één soort geaccepteerd, namelijk foutloos qua spelling en grammatica. Maar kan je de huidige vorm van communiceren wel vergelijken met normaal schrift?

Leerlingen gebruiken verschillende taalregisters bij verschillende type mensen en in verschillende fora. De vraag is natuurlijk of leerlingen die wisselen tussen registers schrijven met een verloederde vorm van het Nederlands, of dat zij ‘taalvernieuwend’ bezig zijn en nu al schrijven wat over ...jaar in de Van Dale staat. Dit is namelijk al bij ‘ff’ gebeurd, de SMS afkorting van ‘even’ staat sinds 2006 in de Van Dale.

Dit neemt niet weg dat veel leerlingen wel bewust ‘foutloos’ kunnen schrijven, maar dat spontaan foutloos schrijven niet meer voor iedereen is weggelegd.

Sociale media taal is net als Engels of Duits, goed als je het beheerst. Als je het maar op de juiste momenten inzet. Daarom is het belangrijk om als leerkracht aandacht te besteden aan registerverschillen.

Thomas Aafjes, [email protected]

Deze ingezonden brief verscheen in Didactief, juni 2012.

Een ogenblik geduld...
Click here to revoke the Cookie consent