Een Amerikaans wonder

Dat is ook in tal van andere landen het geval. Maar er zit nogal wat verschil in hoe je denkt te kunnen bereiken dat docenten op een hoger niveau presteren. Ook hier zie je, net als het gaat om economische systemen, globaal twee stromingen. Enerzijds het Angelsaksische model (zoals in de VS en Groot-Brittannië) dat sterkt leunt op output en afrekenen, en anderzijds het Rijnlandse model (vooral in Finland) dat meer vertrouwt op de autonome kwaliteiten van de leraar.

Het leek er aanvankelijk op dat Nederland het Angelsaksische model zou volgen. Denk bijvoorbeeld aan het plan om prestatiebeloning in te voeren (ligt in de diepvries) en het doldrieste idee van toenmalig VVD Kamerlid Ton Elias om elk jaar de slechtst presterende tien procent van de docenten te ontslaan (ligt in de prullenbak).

In Amerika staat het versterken van de kwaliteiten van de leerkracht ook hoog op de agenda. Begrijpelijk want overall heeft deze grootmacht natuurlijk met onderwijs een gigantisch probleem. Wij kijken hier met enige jaloezie naar de beroemde topuniversiteiten, maar in het funderend onderwijs zijn de verschillen in goed en slecht onderwijs net zo groot als tussen de inkomens. En of het beleid van Obama dat zal verhelpen is nog maar de vraag. De Finse onderwijshervormer Pasi Sahlberg is daar in Finnish Lessons zeer sceptisch over.

De VS is het land van toetsen en testen en dat systeem is nu ook losgelaten op het lerarenkorps, vanuit de gedachte dat het de kwaliteit van de leraar op een hoger plan brengt. En dus worden leraren nu op grote schaal aan kostbare evaluaties onderworpen. Maar het resultaat is, op zijn zachtst gezegd, discutabel, zo blijkt uit een recent artikel in de New York Times. Van een aantal staten zijn nu de resultaten van de evaluaties bekend en er blijkt zich een klein wonder te hebben voorgedaan. In Florida bijvoorbeeld doet 97 procent van de leraren het goed of uitstekend. In andere staten hetzelfde beeld. De lerarenbond ziet er vooral een bevestiging van het eigen gelijk in: de grote meerderheid van docenten doet het erg goed.
Ik zou daar niet zo gerust op zijn.