Gescheiden werelden?

We weten inmiddels wel wat er allemaal niet werkt. Zo wordt vaak geprobeerd mensen uit de onderwijspraktijk te betrekken bij het bedenken van onderzoeksvragen. Dit is voor enkele liefhebbers leuk, maar de meerderheid van leraren en schoolbestuurders heeft geen tijd en geen zin om vragen te bedenken die – als er al onderzoek naar komt – pas na jaren op een antwoord mogen hopen. Hetzelfde lot is beschoren aan pogingen scholen te betrekken bij het uitvoeren van onderzoek. Dat lijkt op het invullen van ouderbetrokkenheid door ouders wc's te laten reinigen. Niet zinloos, maar het dient het verkeerde doel.

Iets meer kans biedt het aanbieden van onderzoeksresultaten in korte, heldere teksten zoals blogs en essays of in webinars. Veel onderzoekers hebben daar moeite mee, maar er zijn er genoeg die toegankelijk kunnen schrijven voor de praktijk. Het probleem is dat onderzoekers hun boodschap presenteren op het moment dat het onderzoek klaar is, en dat hoeft niet overeen te komen met het moment waarop een leraar of schoolbestuurder aan deze informatie behoefte heeft.

De meeste kans om onderzoek voor de praktijk bruikbaar te maken ligt naar mijn mening in direct contact tussen de onderzoeker en geïnteresseerden uit de onderwijspraktijk. Het gaat dan niet alleen om het ontsluiten van de resultaten van een enkel onderzoek, maar om het koppelen van de expertise van de onderzoeker aan de vragen uit de praktijk. Onderwijsonderzoek levert nooit kant-en-klare praktijkoplossingen, maar onderzoekers als experts kunnen een belangrijke bijdrage aan de praktijk leveren door mee te denken met de school. Dat vereist wel dat men elkaar als volwaardig partner ziet.

Om een dergelijk contact mogelijk te maken is het nodig dat een presentatie van de onderzoeksresultaten, zoals een lezing van de onderzoeker over zijn vakgebied, gedurende langere tijd toegankelijk is (bijvoorbeeld via internet ). Als de school de onderzoeker als partner ziet zitten en zijn expertise denkt te kunnen gebruiken, kan ze contact opnemen. De onderzoeker kan dan met de school meedenken bij het vormgeven van een aanpak op het terrein van zijn expertise. Het proberen waard, lijkt me.