‘Ik blijf graag op de hoogte van de nieuwste ontwikkelingen in mijn vakgebied,’ vertelt Kitty Willemsen, sectiehoofd Frans op scholengemeenschap Huizermaat in Huizen en bestuurslid van de Vereniging van Leraren in Levende Talen. Willemsen is een van de eerste docenten die heeft rondgekeken op het vakportaal Moderne Vreemde Talen, te vinden op www.mvt.slo.nl. Deze website, opgezet door het nationaal expertisecentrum leerplanontwikkeling SLO, is een verzamelplek voor nieuws en achtergrondinformatie over moderne vreemde talen.
Willemsen is erover te spreken: ‘Ik ben bezig met het opstellen van een kader voor beoordelen en heb hier al veel nuttige informatie over het Europees Referentiekader gevonden. Ik ga zeker vaker kijken.’
In totaal zijn er negen vakportalen, gericht op clusters van vakken. Naast moderne vreemde talen zijn dat Nederlands, natuur & techniek, rekenen & wiskunde, mens & maatschappij, kunst & cultuur, bewegingsonderwijs & sport, beroepsgerichte vakken en klassieke talen. De eerste vier vakportalen werden eind januari gelanceerd tijdens de drukbezochte Nationale Onderwijstentoonstelling in Utrecht, in de loop van dit voorjaar gaan ook de andere portalen online.
Overzicht bieden in de onoverzichtelijke werled van het onderwijs. Daar gaat het om.
Elk vakportaal is op eenzelfde manier opgezet en bevat een kennisbank waarin relevante websites en publicaties zijn beschreven. Ook staan er onderwerpen als het nieuwe schoolvak Chinees of Engels in het basisonderwijs bondig uitgelegd, inclusief literatuurverwijzingen.
Via de vakportalen valt bovendien snel te achterhalen wie bij SLO aanspreekpunt is voor een specifiek thema en welke conferenties binnenkort plaatsvinden. Ook is er basale documentatie als de handreiking schoolexamens te vinden. Willemsen: ‘Die zal ik niet snel bekijken, maar het is wel handig dat het nu allemaal bij elkaar staat.’
Een meerwaarde van de vakportalen is volgens Ria van de Vorle, projectleider bij SLO, dat de portalen informatie bijeenbrengen die nu her en der over het web verspreid is. Ook zijn de portalen bewust sectoroverstijgend ingericht. Zoek je op een bepaald thema, dan krijg je resultaten voor PO én VO te zien. Dat kan de aansluiting tussen basis- en voortgezet onderwijs versoepelen.
‘In het basisonderwijs hebben ze mooi materiaal over leerlijnen en rekendidactiek of om rekenachterstanden mee aan te pakken. Docenten uit het voortgezet onderwijs kunnen daar zeker wat van opsteken.’ Natuurlijk is het via zoekfilters mogelijk om alleen stukken voor PO of VO te selecteren, maar Van de Vorle hoopt dat de vakportalen eraan bijdragen dat er in het onderwijs wat meer kruisbestuiving plaatsvindt.
Veel vakverenigingen blijken onder de indruk van het niveau van de informatie en de beschikbare publicaties, maar signaleren wel dat de kennisbank nu nog zwaar leunt op stukken van SLO zelf. Van de Vorle geeft grif toe dat de vakportalen nog in een opstartfase zitten. Geleidelijk aan worden ze uitgebreid en verfijnd.
Er lopen nog trajecten om de behoeftes van potentiële gebruikers in kaart te brengen. Henry van Bergen, hoofd van het bureau van de Nederlandse Vereniging voor het Onderwijs in de Natuurwetenschappen, heeft al wat suggesties. ‘We hebben er met een paar mensen naar gekeken en het is een mooie, prettige website,’ begint Van Bergen over het portaal natuur & techniek. ‘Maar het techniekgedeelte is nu onderbelicht en het is nog best theoretisch allemaal. Veel van onze leden zijn bezig met de vraag: hoe krijg ik de les van morgen gevuld? Die kant van het vakportaal kan beter. Leraren die op zoek zijn naar praktische lesvoorbeelden hebben nu meer aan websites als www.natuurkunde.nl.’
Vergelijkbare geluiden zijn te horen bij de Nederlandse Vereniging van Wiskundeleraren, die via een woordvoerder laat weten bij de passages over toetsing graag concrete rekentoetsen te zien. ‘Maar,’ zo geeft Van de Vorle aan, ‘daar is www.toetswijzer.nl al voor. We willen op het vakportaal het wiel niet opnieuw uitvinden, maar juist naar andere interessante bronnen verwijzen’.
Toine van Gaal, docent Nederlands aan het Dendron College in Horst en net als Willemsen actief in de VLLT, snijdt een fundamenteler punt aan: dringt de op zo’n vakportaal verzamelde kennis wel door tot de werkvloer? ‘Ik herinner me een prachtig SLO-onderzoek over taalbeschouwingsonderwijs van enkele jaren geleden. De strekking was dat het traditionele ontleedonderwijs weinig zinvol is. Toch geeft het gros van de leraren nog steeds op de oude manier les.’ Kortom, hoe zorg je ervoor dat de doelgroep echt bereikt wordt?
Daar heeft Van de Vorle wel ideeën over. Binnenkort wordt verkend of enkele vakportalen meer mogelijkheden voor interactie kunnen krijgen, bijvoorbeeld een forum of een poll.
Vakverenigingen zijn onder de indruk, maar zien dat vakportalen nog sterk leunen op stukken van SLO zelf
Een goed idee, vindt Kitty Willemsen, die hoopt dat er ook een link kan worden gelegd met de al bestaande digitale communities van leraren. ‘Daar spelen zich vaak levendige discussies af.’ Van Gaal noemt in dit verband ook de diverse LinkedIn-groepen voor docenten Nederlands die een belangrijk platform voor debat en informatie-uitwisseling zijn.
Van de Vorle: ‘We hopen dat leraren hun voordeel kunnen doen met de informatie op de vakportalen. Het is natuurlijk aan hen hoe zij dit doen.’
Een andere manier waarop de vakportalen bezoekers aan zich willen binden is door actuele discussies in perspectief te plaatsen. Van de Vorle: ‘Neem het debat over de rekentoets. Daarin werd van alles geroepen. Op het vakportaal willen we zo’n discussie in perspectief plaatsen, helder aangeven wat de stand van zaken is.’
Overzicht bieden in de onoverzichtelijke wereld van het onderwijs, dat is een belangrijke doelstelling van de vakportalen. ‘Of je nu leraar, bestuurder of beleidsmaker bent, als er iets op jouw vakgebied speelt, moet het vakportaal de plek zijn waar je naartoe gaat om te kijken hoe het echt zit,’ zegt Van der Vorle. ‘Dat is onze ambitie.’
Dit artikel is tot stand gekomen met financiële medewerking van SLO.
Dit artikel is verschenen in de rubriek Leerplan in Didactief, maart 2015.
En blijf op de hoogte van onderwijsnieuws en de nieuwste wetenschappelijke ontwikkelingen!
Inschrijven
