Onderzoek

‘Rekenen én redeneren, daar draait het om’

Tekst Bea Ros
Gepubliceerd op 04-01-2012 Gewijzigd op 08-01-2018
Beeld Human Touch Photography
Jan de Lange ontving in de VS een prijs wegens excellente verdiensten voor het reken- en wiskundeonderwijs. De gepensioneerde hoogleraar-directeur van het Freudenthal Instituut en oprichter van TalentenKracht blijft zich inzetten voor beter onderwijs.

De ISDDE-prijs (International Society for Design and Development in Education) die De Lange won, is een life time achievement award, die tweejaarlijks wordt toegekend. De jury noemt De Lange ‘truly an international figure in mathematics education’.

Wereldwijd geprezen, maar verguisd in Nederland?
Lachend: ‘Dat valt nog wel mee hoor. Maar inderdaad, bij Beter Onderwijs Nederland verguizen ze me wel eens. Daar zaten ze met deze prijs een beetje in hun maag. Op hun website geven ze nu toe dat ze me toch serieus moeten nemen. Ik neem geen blad voor de mond en daarmee maak je in Nederland niet altijd vrienden.’

Wat zijn jouw lessen voor het Nederlandse rekenonderwijs?
Rekenen‘Laat ik beginnen met iets wat mensen van mij als man van het realistisch rekenen niet zullen verwachten, namelijk dat de basisvaardigheden voldoende beoefend moeten worden. Daarnaast moeten leerlingen leren abstraheren. Vooral in het primair onderwijs missen we echt de aandacht voor competenties van de 21e eeuw: probleemoplossen, logisch redeneren en creatieve oplossingen bedenken. Het gaat om de juiste balans tussen rekenen én redeneren. En dat leren leerlingen door echt samen te werken. Dat beoogde ik met mijn A-lympiade, waarbij vo-leerlingen samen wiskundige problemen oplossen.’

Lukt dat een beetje in het onderwijs?
‘Nou…. er is nog veel mis. De overheid voert een verplichte rekentoets in met alleen multiplechoicevragen! Daar ben ik bij PISA nou net fel tegen te keer gegaan: zo test je niet het vermogen tot logisch redeneren. Uiteindelijk heb ik 50 procent open vragen in de PISAtoetsen voor elkaar gekregen, dat was een novum. De nadruk op taal en rekenen als twee gescheiden gebieden is ook dodelijk. Het gaat om taal dóór rekenen. Een leerling ontwikkelt zijn taal door anderen te vertellen over zijn oplossing. Dat zie je heel mooi op een van de filmpjes van TalentenKracht, Wesley met de spuit. De vijfjarige Wesleyzoekt naar woorden om zo goed mogelijk uit te leggen wat hij bedacht heeft.’

Waar geloof jij echt in?
‘In TalentenKracht. Dit project heb ik vijf jaar geleden opgezet en is nu ondergebracht bij het Platform Bèta Techniek, maar gelukkig ben ik voor veel scholen nog steeds professor TalentenKracht. Ik heb pas weer lesgegeven op een basisschool en het is fantastisch hoe gretig jonge kinderen zijn. Ze zijn nieuwsgierig en zo goed in vragenstellen. Dat moet en kun je voeden in plaats van indammen. Verder ben ik gevraagd om samen met anderen een volledig digitaal wiskundecurriculum in de VS op te zetten, voor klas 1 tot en met 10. We zetten niet domweg papier om in een computerles, maar ontwikkelen echt iets nieuws. Ik heb op YouTube een filmpje gevonden van een parachutist die de hoogste sprong ter wereld heeft gemaakt. Leerlingen vinden dat echt spannend beeldmateriaal en het mooie is dat het zich leent voor het uitwerken van diverse wiskundige principes. Je voegt er bijvoorbeeld een hoogtemetertje plus stopwatch aan toe en dan laat je leerlingen de snelheid van de val berekenen voordat de parachute open gaat en daarna. Als je goed om je heen kijkt, zie je overal wiskunde. Als je dat kunt overdragen, ja, dan zit
je op de goede weg.’

Dit artikel verscheen in Didactief, december 2011. 

Click here to revoke the Cookie consent