Het ministerie van Onderwijs besteedt sinds 1997 veel geld aan het verkleinen van de groepen in de onderbouw van het primair onderwijs. Ruim zeshonderd miljoen euro per jaar kost deze operatie momenteel. Uit onderzoek van de inspectie blijkt ‘operationeel succes’: de gemiddelde groepsgrootte in de onderbouw is gedaald. In 1997 telde een groep 23,7 leerlingen, in oktober 2002 nog maar 20,9. In werkelijkheid lag de verhouding leerling/leerkracht nog gunstiger, omdat naast groepsleerkrachten ook ander personeel werd ingezet, zoals onderwijsassistenten, vakleerkrachten en remedial teachers. Over de effecten van de investering verschillen de meningen. De inspectie zegt nu: er is meer aandacht voor de individuele leerling en de werkdruk voor leerkrachten neemt af. Maar op de kwaliteit van het onderwijsleerproces heeft de groepsgrootte geen aantoonbare invloed. Al eerder hebben diverse onderzoekers in binnen- en buitenland gezegd dat groepsverkleining geen effect heeft of alleen werkt als het drastisch gebeurt, bijvoorbeeld door een groep terug te brengen van 25 tot 15 leerlingen. De maatregelen ten behoeve van groepsverkleining hebben ook tegenstand opgeroepen omdat zij het lerarentekort zouden hebben verergerd. En daarmee de werkdruk op sommige scholen juist hebben verhoogd. Het Onderzoek Centrum toegepaste Onderwijskunde (OCTO) is dit najaar een langdurig onderzoek begonnen naar de effecten van de formatie-inzet op de cognitieve en sociaal-emotionele ontwikkeling van leerlingen. Tevens zal het de effecten onder de loep nemen op het onderwijsleerproces in de klas, op de interactie tussen leerkracht en leerling en op de taakgerichtheid van de leerlingen. Een eerste rapportage wordt verwacht in december. De minister heeft voorlopig besloten dat scholen meer vrijheid krijgen bij het besteden van de gelden voor groepsverkleining. Zij mogen ook kiezen voor verkleinen van de groepen in de bovenbouw.
En blijf op de hoogte van onderwijsnieuws en de nieuwste wetenschappelijke ontwikkelingen!
Inschrijven
