Je kunt niet altijd varen op een intelligentietest. Want wat nou als een kind zenuwachtig is of de vragen niet meteen snapt? En nee, dat is geen aanwijzing dat het kind blijkbaar niet hoogbegaafd is, want ook hoogbegaafde kinderen laten niet altijd alles zien wat ze kunnen. Daarom pleit ontwikkelingspsycholoog Bart Vogelaar voor dynamische testen.
Bij dynamische testen krijgt een kind feedback of hulp, en daarmee bieden ze een beeld van diens leervermogen of leerpotentieel. Wanneer een kind een testopgave niet zelfstandig kan maken, krijgt het een hint. Dat begint algemeen en kan, als een kind dat nodig heeft, zo ver gaan als modeling, oftewel het voordoen van de juiste oplossing.
Gemiddeld begaafde en hoogbegaafde kinderen blijken zo betere testresultaten te behalen. ‘De gedachte is vaak dat hoogbegaafde kinderen bij dergelijke tests hun volledige potentieel laten zien, en dat zij geen training of uitleg nodig hebben. Maar dat klopt dus niet,’ aldus Vogelaar. Hij testte in totaal 522 vijf- tot tienjarige kinderen, waarvan 173 hoogbegaafd en 349 gemiddeld begaafd.
Denk niet dat hoogbegaafden het wel op eigen kracht kunnen, concludeert Vogelaar. Zij hebben dezelfde en evenveel instructie nodig als gemiddeld begaafde kinderen, bleek in zijn studie. ‘Ook begaafde kinderen kunnen bijvoorbeeld behoefte hebben aan een verlengde instructie. Het feit dat kinderen slim zijn, wil niet zeggen dat zij altijd op de top van hun kunnen presteren.’
Bart Vogelaar, Dynamic Testing and Excellence: Unfolding Potential. Proefschrift Universiteit Leiden, 2017.
Dit artikel verscheen in Didactief, april 2017.
En blijf op de hoogte van onderwijsnieuws en de nieuwste wetenschappelijke ontwikkelingen!
Inschrijven
