Onderzoek

Meer letterkennis door rollenspel

Tekst Eline Geus
Gepubliceerd op 20-02-2018 Gewijzigd op 19-02-2020
Beeld Human Touch Photography
Kleuters hebben kleine stapjes nodig, en die geef je ze als leraar. Gaan ze zelfstandig aan het werk, dan blijkt een rollenspel te helpen.  

Woorden rijmen en de beginletter zoeken zijn bekende activiteiten in een kleuterklas om te werken aan (beginnende) geletterdheid. Hierbij hebben kleuters ook hun executieve functies nodig, alleen zijn die bij hen nog niet zo goed ontwikkeld. Executieve functies, zoals impulscontrole en concentratie, kun je zien als de dirigent van het leren. Je kunt deze ondersteunen door bijvoorbeeld taken op te delen in kleine stapjes. Maar hoe moet je het aanpakken als kleuters zelfstandig samenwerken aan een taalopdracht? Ze missen dan jouw sturing.

kleuters en lettersEva van de Sande en collega’s van de Radboud Universiteit bedachten hier een oplossing voor: ze toverden taalspelletjes om tot een rollenspel. Denk aan spelletjes om plaatjes bij de juiste beginletter te zoeken. In het rollenspel speelt de ene kleuter het taalspel, de andere kleuter heeft de rol van meester of juf. Hij stelt de ander vragen, zoals ‘wat staat er op het plaatje?’ en ‘welke letter hoort erbij?’. Door deze vragen worden de spellen opgesplitst in deelstapjes en kunnen kinderen hun aandacht beter blijven richten. Elke vraag biedt het spelende kind daarnaast een kleine denkpauze. Hierdoor houdt het zijn eerste impulsieve reactie in en geeft daarna een meer overwogen antwoord. En dat werkt, zo bleek uit onderzoek onder meer dan honderd kleuters. Kinderen die de taalspelletjes deden met het rollenspel, gingen sterker vooruit op letterkennis.

Eva van de Sande, Eliane Segers en Ludo Verhoeven, The Role of Executive Functions for Dyadic Literacy Learning in Kindergarten. In: Early Education and Development, 2017.

Click here to revoke the Cookie consent