Voordat kinderen leren lezen, is er al een noodzakelijke basis gelegd. Ze hebben bijvoorbeeld geleerd om klanken te onderscheiden en te herkennen (fonologisch bewustzijn) en weten wat letters en woorden zijn. Kinderen met een milde tot gemiddelde verstandelijke beperking (vb), met een IQ tussen de 50 en 85, lopen op al deze fronten van beginnende geletterdheid zo’n twee jaar achter vergeleken met normaal lerende kinderen. Dat is het slechte nieuws uit dit onderzoek. Het goede nieuws is dat ze met de juiste ondersteuning deze vaardigheden uiteindelijk wel degelijk onder de knie kunnen krijgen en dus ook kunnen leren lezen.
Stop niet te vroeg met het stimuleren van fonologisch bewustzijn. Het mag lijken dat vb-kinderen het niet oppikken, maar ze hebben gewoon meer tijd nodig. Speel in op hun relatief sterke kanten, zoals het (her)kennen van lettervormen en de koppeling tussen letter en klank. Je kunt ze op meer manieren met taal laten kennismaken, zoals gebaren(taal) en letters voelen. En zorg, maar dit geldt ook voor normaal lerende kinderen, voor een taalrijke omgeving en lees veel voor.
Arjan van Tilborg, Early Literacy Development in Children with Intellectual Disabilities. Proefschrift Radboud Universiteit, 2018.
Dit artikel verscheen in de rubriek Kort & Goed in Didactief, januari/februari 2019.
En blijf op de hoogte van onderwijsnieuws en de nieuwste wetenschappelijke ontwikkelingen!
Inschrijven