De onderwijsinspectie liet in 2016-2017 een peilingsonderzoek uitvoeren onder 2.324 leerlingen uit groep 8 van 121 basisscholen. Bij ruim 40% van deze scholen ontbreken in het school- of taalbeleidsplan doelen voor mondelinge taalvaardigheid. Als die doelen er wel in staan, verwijst maar een op de vijf scholen expliciet naar de referentieniveaus, die toch de maatstaf zouden moeten zijn. Vooral bij spreken en gesprekken voeren weten scholen ook niet hoe ze dit kunnen beoordelen.
Dit alles is terug te zien in de prestaties van leerlingen. Het merendeel voldoet weliswaar aan het basisniveau 1F – voor luisteren, spreken en gesprekken respectievelijk 95, 92 en 87% – maar 2F halen te veel leerlingen niet. Met respectievelijk 40, 62 en 49% ligt dit ver onder het streefniveau van 65%. Vooral luistervaardigheid is vergeleken met de vorige peiling in 2007 verslechterd. Voor spreekvaardigheid zijn er geen noemenswaardige verschillen met de eerdere peiling in 2010.
Dit resultaat is des te opmerkelijker, aangezien in 2010 de referentieniveaus zijn ingevoerd. Blijkbaar zijn die niveaus nog te slecht bekend bij scholen, stelt de inspectie. Spreken en luisteren gebeurt de hele dag door in de klas, maar er is te weinig doelgerichte aandacht voor.
Peil. Mondelinge taalvaardigheid. Einde basisonderwijs 2016-2017. Inspectie van het Onderwijs, 2019. Download het rapport op peilpunt.nl.
Dit artikel verscheen in de rubriek Onderzoek kort in Didactief, mei 2019.
En blijf op de hoogte van onderwijsnieuws en de nieuwste wetenschappelijke ontwikkelingen!
Inschrijven
