Sommige jeugdboeken zijn lastig in een leeftijdscategorie te proppen. Zoals Tegenwoordig heet iedereen Sorry, het nieuwe boek van Bart Moeyaert. Volgens de uitgever is het geschikt voor kinderen vanaf 10 jaar, maar ik zou het net zo lief ook volwassenen in handen drukken: lees dit! Tienjarigen kan dit boek wellicht zwaar vallen. De titel is cryptisch, de voorkant niet direct aansprekend, en vooral: in het boek gebeurt ogenschijnlijk weinig.
De lezer maakt een warme zomermiddag mee met Bianca. We starten bij de lunch, waar Bianca’s moeder vertelt dat haar ex-man zijn dochter ‘onhandelbaar’ vindt en haar liever niet meer hele weekenden over de vloer heeft. Het boek eindigt als Bianca tegen de avond dan eindelijk opgehaald wordt door die vader en ‘zijn Cruz’. Tussendoor zijn er glazen (ijs)thee en martini, gesprekjes, spelletjes, tekeningen, woede, onmacht en hervonden zelfvertrouwen. Er gebeurt deze middag tegelijkertijd niets en alles. Als Bianca’s broertje, die hartpatiënt is, een aanval krijgt, denk je even: zou er nu iets dramatisch gebeuren? Maar nee, alles kabbelt gelukkig door.
Gelukkig, want juist in dat ogenschijnlijk kabbelende zit de kracht van het boek. Moeyaert beschreef al eerder zo’n zinderende dag in zijn jongerenroman Dani Bennoni (2004). In dat boek smeulde de spanning openlijker, bij Bianca broeit het dieper van binnen en ze heeft er (nog) geen woorden voor. Daarom moeten we tussen de regels door lezen. Bijvoorbeeld als Bianca zich, uit een intens gevoel van niet gezien en begrepen worden, tussen de heg en muur door wurmt om op haar geheime plekje achter het kippenhok van de buren te gaan zitten – letterlijk en figuurlijk schrijnend. Of wanneer ze zich vastklampt aan de heerlijk heldere scènes uit de (fictieve) tv-soap Bij ons thuis – want daar weten personages altijd wat ze moeten zeggen en doen. En zelf zou ze ook weleens heerlijk theatraal met iets willen smijten.
Moeyaert beschrijft dat alles in klare, korte zinnen, maar zeer beeldend: ‘Mama ziet een gat in de lucht en plakt er een tekstballonnetje in.’ Dit is een boek om samen met leerlingen van tien en veel ouder uit te pakken, zodat de rijkdom zich voor hen ontvouwt. Voorlezen en er samen over praten, over de taal, over Bianca.
Bart Moeyaert, Tegenwoordig heet iedereen Sorry. 128 blz. Vanaf 10 jaar. Querido, 2018, € 17,99.
Deze recensie verscheen in Didactief, november 2018.
En blijf op de hoogte van onderwijsnieuws en de nieuwste wetenschappelijke ontwikkelingen!
Inschrijven