Interview

Drie vragen aan Orhan Agirdag

Met zijn onderzoek naar schoolsegregatie in België won Orhan Agirdag de prestigieuze VOR-VFO dissertatieprijs. Wat kan hij ons vertellen?

Klopt het beeld ‘zwarte school is zwakke school’ met de realiteit?

‘Nee, lang niet altijd. Er zijn veel zwarte scholen die het prima doen en goede leeropbrengsten hebben. Wat je wel ziet, is dat op sommige zwarte scholen een schoolcultuur ontstaat die een negatieve invloed heeft op de leerprestaties. Bijvoorbeeld als leerkrachten vanwege bestaande stereotypen te lage verwachtingen hebben van hun allochtone leerlingen: ‘ze zullen het wel niet kunnen’. Leerlingen nemen zulke opvattingen zelf over, waardoor ze minder goed gaan presteren.’

Is er dan een mentaliteitsverandering nodig bij leerkrachten?

‘Dat zou ik niet willen zeggen. Ik denk eerder dat er vanuit de politiek een verandering moet komen in hoe we denken over integratie en de multiculturele samenleving. Zo bestaat nog steeds het beeld dat meertaligheid een negatief effect heeft op schoolprestaties, en dat het slecht is als allochtone leerlingen onderling hun moedertaal gebruiken. Terwijl dat niet blijkt te kloppen. Ook daardoor hebben leerkrachten vaak te lage verwachtingen van hun allochtone leerlingen. Ik denk dat er bij lerarenopleidingen meer aandacht zou moeten komen voor dit soort beeldvorming.’

Zwarte scholen zijn dus zo slecht nog niet, zegt u. Wat is dan de meerwaarde van gemengde scholen?

‘Niet de onderwijsprestaties, maar absoluut wel de sociale integratie. Op gemengde scholen ontstaan interculturele vriendschappen en groeien allochtone en autochtone kinderen naar elkaar toe, blijkt uit mijn onderzoek. Vooral autochtone leerlingen hebben daar baat bij, want voor veel van hen is de school de enige plek waar ze met allochtone leeftijdsgenoten in aanraking komen. Dat contact is belangrijk voor de samenleving, zeker op de lange termijn. Initiatieven van autochtone middenklasse-ouders om hun kinderen gezamenlijk op een zwarte school te plaatsen, lijken me dan ook heel goed.’ 

Dit artikel verscheen in de rubriek 'D to know' in Didactief, september 2012.

Hebben meertalige kinderen een slechter rapport? Kijk hier de video van Orhan Agirdag over de feiten en mythes rond meertaligheid.