Nieuws

Dekker douwt lerarenregister door

Alle bevoegde docenten in het basis- en middelbaar (beroeps)onderwijs moeten zich vanaf 2017 verplicht registreren. Bij onvoldoende professionele ontwikkeling vervalt hun lesbevoegdheid na vier jaar.
Het lerarenregister bestaat al sinds 2012, maar is nu nog alleen op vrijwillige basis. En het aantal registraties is relatief zeer laag. Met het wetsvoorstel dat staatssecretaris Sander Dekker maandag 25 april 2016 in de Tweede Kamer indiende, moet dat veranderen.
Doel van Dekker is de beroepskwaliteit van leraren te verbeteren. Iedere vier jaar wacht geregistreerde leraren een herbeoordeling door de beroepsgroep. Als ze niet aantoonbaar 160 uur hebben gestoken in professionele ontwikkeling, vervalt hun lesbevoegdheid. Ook de Onderwijscoöperatie en haar lidorganisaties (AOb, CNV Onderwijs, BON, FvOv en Platform VVVO) zien dit wetsvoorstel als een belangrijke stap voorwaarts: leraren worden eigenaar van hun individuele professionele ontwikkeling. Het openbare register biedt volgens de Onderwijscoöperatie ouders en leerlingen 'garantie op goed onderwijs'. Een leraar die zijn vak bijhoudt en met zijn collega's samenwerkt aan het verbeteren van het onderwijs.

Prematuur
Met het wetsvoorstel gaat Dekker in tegen het advies van de Raad van State,die invoering van een verplicht lerarenregister prematuur vindt. Pak eerst het lerarentekort aan en beperk de inzet van onbevoegde leraren, stelt de Raad. Zij adviseert verder aanbod en kwaliteit van lerarenopleidingen beter af te stemmen op de bijscholingsvraag van scholen en voldoende tijd en middelen ter beschikking te stellen.'

Zeggenschap
Voorzitter Joost Kentson van de Onderwijscoöperatie steunt Dekker en zegt dat het wetsvoorstel de positie van leraren stevig verankert. De OC laat weten: 'De wet erkent dat leraren zelf zeggenschap hebben over hun vak, verantwoordelijk zijn voor hun onderwijs en recht hebben op ontwikkeling. Zij mogen, en moeten, in vier jaar tijd 160 uur aan die ontwikkeling besteden. De schoolleiding moet daar dus ook ruimte voor gaan maken. "Er is geen tijd voor" of "Er is geen geld voor" zijn geen geldige argumenten meer.'
Ook wiskundeleraar en lid van de Onderwijsraad René Kneyber ziet in het wetsvoorstel een teken van groot vertrouwen in de beroepsgroep. 'Van oudsher is de kwaliteit van leraren een taak van de overheid. Die taak wordt nu aan de beroepsgroep overgedragen. Dat is een goede zaak, want het is altijd beter dat de beroepsgroep zelf verantwoordelijkheid neemt voor de kwaliteit van het werk. Dat is de enige manier om ingrepen door buitenstaanders te voorkomen.'

Routekaart
Staatsecretaris Dekker heeft na het harde advies van de Raad van State zijn wetsvoorstel wel aangepast. Het voorziet nu in gefaseerde invoering: registratie in 2017, met verplichting tot herregistratie elke vier jaar. Maar pas na 1 augustus 2026 volgen sancties als een leraar zich onvoldoende bijschoolt. En pas als aan bepaalde randvoorwaarden is voldaan zoals draagvlak bij de beroepsgroep, aanbod en kwaliteit van de lerarenopleidingen en de arbeidsmarktsituatie. 'Op termijn kan een leraar niet meer voor de klas, totdat zijn vaardigheden weer op orde zijn,' aldus het ministerie van OCW.
Onbevoegde leraren moeten in 2017 registreren in een registervoorportaal, ondanks kritiek van de Onderwijsraad.

Nationale pispaal
Critici denken dat het ondanks het verlengde tijdspad een onmogelijke opgave is om alle onbevoegde leraren op tijd te scholen of uit de klas te weren. In het schooljaar 2013/2014 werd bijna een kwart van alle lessen op middelbare scholen gegeven door onbevoegde leraren.
Dekker had zijn wetsvoorstel nog niet ingediend, of er brak op de sociale media een storm van kritiek los. 'Bij ruimte denk ik aan tijd, gelegenheid en autonomie, ' twitterde docente Michelle van Dijk. 'Krijgen wij die dan ook? Nee. We krijgen een verplichting om bij te houden hoe wij ons ontwikkelen.' Van Dijk roept collega´s op om registratie te weigeren. 'Weiger! Schrijf je uit!'
Ook de Facebookpagina van het ministerie van OCW is bedolven onder kritische geluiden uit het onderwijs. Marcel Louis van osb De Driesprong in Amsterdam: 'Het is een afschuwelijke, walgelijke, administratieve en betuttelende verplichting die niets toevoegt behalve de zoveelste door de mijlenver van het onderwijs afstaande overheid opgelegde verplichting weer iets compleets zinloos te moeten doen.' Volgens Jaap ten Kortenaar is het verplichte lerarenregister de nieuwste manier om de werkdruk van de 'nationale pispaal' verder te verhogen.