Nieuws

Meer ruimte voor nieuwe scholen?

Nader onderzoek van de onderwijsinspectie kon deze zorgen niet wegnemen, zo blijkt uit een brief van staatssecretaris Dekker aan de Tweede Kamer. Het is voor het eerst dat een schoolbestuur op deze grond geen bekostiging krijgt. Toch wil Dekker meer ruimte voor nieuwe scholen. Hij zei eerder: 'De vrijheid van onderwijs is een groot goed, maar de wijze waarop we hier invulling aan geven biedt niet half zoveel ruimte als het artikel doet vermoeden. Vernieuwende initiatieven krijgen te weinig kans, terwijl scholen die slecht onderwijs geven wél kunnen starten.' Dekker wil met zijn wetsvoorstel richtingvrije planning voor 'de dynamiek, ruimte en innovatie zorgen die nodig zijn om de onderwijssector eigentijds en gezond te houden.' De belangrijkste maatregelen die Dekker wil nemen zijn het schrappen van het richtingbegrip (katholiek, algemeen bijzonder, etc.), het invoeren van een kwaliteitstoets, het op termijn schrappen of sterk verlagen van de stichtingsnorm, het vereenvoudigen van de bekostiging en het in samenwerking met de gemeenten aanpassen van de procedure voor huisvesting.

SEO Economisch Onderzoek en Oberon hebben op verzoek van de staatssecretaris geanalyseerd wat de mogelijke effecten van zijn plannen zijn en of er verbeteringen mogelijk zijn. Conclusie van deze analyse is dat zijn plannen hoogstwaarschijnlijk bijdragen aan de effecten die hij beoogt. Het gaat dan met name om toenemende dynamiek in het onderwijsaanbod, meer keuzevrijheid voor ouders en mits juist uitgewerkt, verhoging van de kwaliteit en innovatie. De kosten zullen enigszins stijgen, waarbij de verdeling over rijk, gemeenten, bestaande scholen en toetreders nu nog niet is vast te stellen. De segregatie stijgt ook, en dat kan in het huidige debat nog wel een probleem opleveren.

En dan is er nog een aantal aandachtspunten. Het is onduidelijk hoe groot de behoefte aan nieuwe scholen eigenlijk precies is. De eventuele nieuwe scholen worden onderdeel van het bestel, dus op termijn zullen ze steeds meer gaan lijken op de bestaande scholen. En het effect op het aantal nieuwe scholen wordt sterk bepaald door de vraag of de stichtingsnorm inderdaad fors wordt verlaagd en de huisvestingsprocedure wordt vereenvoudigd, terwijl deze maatregelen volgens Dekkers planning pas na de verkiezingen staan gepland. Mochten deze maatregelen niet worden doorgezet resteert in effect een verzwaring van de toetredingsdrempel, met name door de invoering van de kwaliteitstoets.

Lees meer op www.seo.nl. Voor deze analyse zijn verschillende vooronderzoeken gedaan door Oberon, SEO Economisch Onderzoek en TIAS. Zie hier voor een samenvatting.

Tekst Mark Imandt, Paul Bisschop (SEO Economisch Onderzoek) en Ton Klein (Oberon). Mark Imandt werkt bij SEO Economisch Onderzoek als senior onderzoeker en is gespecialiseerd in (gedragseconomische) stelselanalyses en effecten van beleidsinterventies. Paul Bisschop werkt als (kwantitatief) onderzoeker bij SEO Economisch Onderzoek. Ton Klein is directeur van onderzoeks- en adviesbureau Oberon.