Interview

De wijsheid van… Mario van Wetten

Tekst Mario van Wetten
Gepubliceerd op 03-12-2024 Gewijzigd op 06-12-2024
‘Elk jaar ben ik opnieuw druk met de voorbereiding van lessen en het bedenken van projecten om mijn leerlingen dienstverlening & producten (D&P) te begeleiden naar het Centraal Schriftelijk en Praktisch Examen (CSPE). Ik vind dat op één manier toetsen aan het einde van vier jaar echt niet kan. Leerlingen moeten hun weg zien te vinden in de grotemensenwereld, maar alle wegen leiden naar Rome. Iemand die met het vliegtuig of de auto gaat, is er sneller dan iemand die te voet, met de fiets of met de step naar Rome gaat. Ook dan kom je er wel, maar het duurt wat langer.

Twee van onze leerlingen gaven twee jaar geleden op de Landelijke Netwerkdag van het Platform vmbo Dienstverlening en Producten in Veenendaal een presentatie aan een groep van zo’n 40 docenten over het maken van een echte foodtruck. Petje af! Ze kregen veel complimenten en noemden het ‘supervet’. Maar waarom moesten ze zich veertien dagen later opnieuw bewijzen en voor hun CSPE laten zien dat ze konden presenteren? Hadden ze niet net een proeve van bekwaamheid afgelegd? 

Mijn leerlingen krijgen aan het begin van leerjaar drie een korte introductie in het Office-pakket. Ze leren dan vrij veel en dat toetsen we. Daarna breiden de leerlingen hun vaardigheden met Office uit. Aan het einde van het derde leerjaar weten ze genoeg om dit deel af te toetsen voor het CSPE, maar helaas moeten ze daar nog een heel schooljaar op wachten. Dit geldt ook voor bijna alle onderdelen in de syllabus.

Ik pleit ervoor het CSPE te vervangen door een proeve van bekwaamheid in combinatie met deelcertificaten. Onderdelen die bij elkaar horen, worden tegelijk beoordeeld en als alle onderdelen zijn afgevinkt, wordt de proeve geldig. Zo’n proeve van bekwaamheid biedt een aantal voordelen.

Het huidige systeem met het CSPE legt veel druk op leerlingen, omdat al hun kennis en vaardigheden in één examenperiode worden getest. Bij proeven van bekwaamheid, verspreid over meerdere jaren, kunnen leerlingen op een meer ontspannen manier hun vaardigheden tonen.
Deelcertificaten of proeven doen meer recht aan de leerlingen. Ze leren en ontwikkelen zich op hun eigen tempo. Proeven van bekwaamheid bieden hun de kans om op verschillende momenten te laten zien wat ze kunnen, in plaats van op één bepalend examenmoment. Proeven van bekwaamheid sluiten bovendien beter aan op de werkelijkheid buiten de school. In de praktijk worden mensen immers ook beoordeeld op wat ze over langere tijd doen, niet op één prestatie onder examenomstandigheden. 

Een systeem invoeren met proeven van bekwaamheid of deelcertificaten sluit daarnaast ook aan bij de tendens om onderwijs steeds meer af te stemmen op de individuele ontwikkeling van leerlingen en hun specifieke talenten.’

Mario van Wetten is docent D&P aan het Merletcollege Mill.
 

Dit artikel verscheen in Didactief, november/december 2024.

Click here to revoke the Cookie consent