Onderzoek

De stand van zaken voor wereldoriëntatie in het po (2014)

De peiling focust zich op groep 8 van de basisschool. Om het niveau van de leerlingen vast te stellen gebruikte CITO de onderdelen aardrijkskunde, geschiedenis en natuuronderwijs van de Eindtoets Basisonderwijs. Ze vergeleken de scores van leerlingen in 2013 en 2014.

De scores in 2014 zijn niet veel veranderd ten opzichte van 2013. Het rapport beschrijft een hele kleine stijging voor geschiedenis en natuuronderwijs en een kleine daling voor aardrijkskunde.

Maar deze veranderingen zijn verwaarloosbaar. De onderzoekers schrijven er wel bij dat als deze trend zich de komende jaren voort zet, er wel duidelijk vooruitgang bij geschiedenis en natuur en een achteruitgang bij aardrijkskunde te zien zal zijn. Maar dit is nu nog speculatie.

Net als bij taal en rekenen zien de onderzoekers verschillen op basis van achtergrondkenmerken van kinderen. Jongens presteren beter op alle drie de wereldoriëntatievaardigheden dan meisjes. Het verschil is het grootst bij aardrijkskunde.
Vertraagde leerlingen blijken, net als bij taal en rekenen, lager te scoren dan reguliere leerlingen. En gewichtenleerlingen scoren lager dan leerlingen ‘zonder gewicht’.

Tot slot blijkt ook de thuistaal van de leerlingen een verschil te maken. Het grootste verschil vinden de onderzoekers tussen leerlingen die thuis alleen Nederlands spreken en leerlingen die thuis alleen een andere taal spreken. Dit verschil is vooral te zien bij natuuronderwijs. Bij aardrijkskunde en geschiedenis lijkt de thuistaal minder invloed te hebben op de prestaties.
Leerlingen die thuis (alleen of naast het Nederlands) Surinaams of Antilliaans spreken scoren het minst goed. Leerlingen die thuis (ook) Turks en het Arabisch spreken scoren iets beter, maar als nog lager dan leerlingen die thuis alleen Nederlands spreken. De invloed van deze talen zien we vooral bij natuuronderwijs. 

Bas Hemker & Jan van Weerden (2015). Peiling van de vaardigheid van de wereldoriëntatievakken in jaargroep 8 van het basisonderwijs in 2013 en 2014. CITO.

Bronvermelding

1 Alle jaarlijkse peilingsrapporten van CITO op een rij

Verder lezen

1 Scholen onder de loep in 2012 t/m 2014
2 Prestaties in rekenen, taal en wereldoriëntatie in 2015