Maar hoe dan? Leren gaat zo onopgemerkt! Je wordt voor de klas gezet en handelt de eerste weken voornamelijk op gevoel en overlevingsdrang. Je doel is de aandacht erbij te houden, maar langzaam ontwikkel je je als leerkracht en komen er nieuwe doelen bij: breng ik de stof goed over, worden de leerlingen uitgedaagd, en hoe draag ik bij aan de grote differentiatie in de klas?
Omdat je tijdens een opleiding als leerkracht zo veel in de praktijk werkt, merk je pas later hoe 'stiekem' een leerproces zich voltrekt. Veel processen worden geautomatiseerd en uiteindelijk snel vanzelfsprekend. Zo kan ik me bijna niet meer voorstellen dat ik het lastig vond de leerlingen hun rekenboeken te laten opruimen om de taalschriften vervolgens te pakken. Vergelijk het met het volgen van rijlessen: hoe lastig was het in het begin om elke keer te schakelen, terwijl dit na veel oefenen op de automatische piloot gaat.
Dat leren in de praktijk bijna als vanzelf en geleidelijk gaat is natuurlijk hartstikke fijn. Maar af en toe is het goed om terug te kijken naar wat je eigenlijk allemaal al doet, kunt en hebt gedaan. Doe je het eigenlijk wel op de juiste 'automatische piloot' en waarin kan je nog groeien? Reflecteren, reflecteren en nog eens reflecteren werd er in de afgelopen tien weken op school ingehamerd.
Reflecteren en het beroep van leerkracht werden vaak in één adem genoemd, want zo werd gesteld: reflectie ontwikkelt je professionele identiteit. Voor mij was reflectie voornamelijk hele lange verslagen schrijven en concluderen of de les vandaag goed of fout ging. Tijdens de cursus gingen we echter veel dieper op de reflectie in, dit leverde een stuk meer op dan 'mijn les ging goed, de kinderen waren rustig aan het werk'.
Reflectie doe je niet voor een ander, maar voor jezelf. Hele lange verslagen zijn ook niet nodig. Als je maar de essentie van je les weet te ontdekken en de factoren kunt benoemen die jouw les hebben bepaald. Door middel van reflectie heb ik geleerd kritischer naar mijn leerproces te kijken. Wat doe ik, hoe komt dit over, wat zijn de gevolgen en hoe kan ik dit verbeteren? Door middel van reflectie word je leerproces veel concreter gemaakt en ben je in staat vaker bij te sturen. Hoe erg ik er in het begin ook tegenop zag, ik heb gemerkt dat reflectie en het beroep leerkracht écht niet zonder elkaar kunnen. Nog een fijne vakantieweek!
Kitty Beem is studente Academische Lerarenopleiding Primair Onderwijs in Utrecht.
En blijf op de hoogte van onderwijsnieuws en de nieuwste wetenschappelijke ontwikkelingen!
Inschrijven
