Andere docenten hebben ‘terugslaan’ als overlevingsstrategie en reageren met een nog hardere grap op degene die hen voor schut zet. Ook niet ideaal voor een prettige sfeer.

Volgens Brené Brown, een Amerikaanse sociaal wetenschapper, is het durven voelen en tonen van kwetsbaarheid de sleutel tot meer stevigheid en meer verbinding. Haar betoog is te zien in een filmpje bij Ted’s Talks. Toen een vriendin het mij doormailde, was ik dagenlang in de ban. Ik dacht ‘dit moet iedereen zien’ en mailde het naar al mijn vriendinnen. Als zelfstandig communicatietrainer voel ik me regelmatig kwetsbaar. Dat een succesvolle Amerikaanse academica ‘the power’ ervan wetenschappelijk had aangetoond, vond ik heel hoopvol.

Ik herinnerde me een schaamtevol moment van enkele weken ervoor. Tijdens een teamtraining voor een groep docenten, kreeg ik een vraag waar ik het antwoord niet op wist. De paniek fladderde omhoog in mijn buik en ik kreeg het ontzettend warm. Van een afstandje zag ik mijzelf staan tegenover 10 paar ogen die me verwachtingsvol aankeken. Vlak voordat de hitte mijn gezicht in vuur en vlam zou zetten, zei ik rustig: ‘Ik weet het niet. Sorry. Ik heb onvoldoende tijd gehad om het goed voor te bereiden. Weet iemand anders het antwoord?’ Een vriendelijke docent Duits van rond de 40 zei ‘Ja hoor’, en hij gaf een helder antwoord op de gestelde vraag. ‘Wat een duidelijke uitleg,’ complimenteerde ik hem en knikte hem dankbaar toe. Soepel gingen we over naar het volgende onderdeel.

Aan het einde van de dag kreeg ik complimenten over mijn open en gelijkwaardige houding. Ik denk dat het maken van die misser, en dit niet te verbergen, heeft bijgedragen aan deze positieve beoordeling. Kwetsbaarheid verbindt, zoals Brené Brown betoogt. Probeer je gevoel niet te verstoppen, jezelf steviger voor te doen, je gevoel te verdoven of alles perfect te willen doen en alles onder controle te krijgen, zegt ze in haar presentatie, maar omarm je kwetsbaarheid. Doe jezelf niet anders voor, maar wees authentiek. Dit vind ik een mooi streven. Tenslotte is dit ook hetgeen je leerlingen wilt ‘meegeven’ in hun tijd op school. Dus op de vraag ‘Kwetsbaar voor de klas, kan dat?’ zeg ik volmondig ‘Ja!’ En ik voorspel dat de sfeer in de klas er alleen maar prettiger op wordt.

Hester van Wingerden is zelfstandig trainer/coach