Grote mond, klein hart

Ik zie haar weer binnenkomen. Daar zat ze dan, het schooljaar was pas 2 dagen oud. Elders blijven zitten in 2 mavo en 'wegens omstandigheden' gedetacheerd op onze school. Ze begon meteen al van leer te trekken. 'Op haar oude school had ze dat nooit geleerd, daar werd in de muziekles alleen gespeeld ...'. Bij navraag bleek haar muziekdocent een medestudent en klasgenoot van het Conservatorium, dus ik nam haar mededeling met een korreltje zout.

Ze was duidelijk in de contramine en had met haar gedrag direct aansluiting bij een doubleur van onszelf, die ik nog kende van het brugjaar. Evengoed knap, maar voor mij als docent knap lastig. Ze had de hele les het hoogste woord, maar veel invoelingsvermogen met mij, als docent, was er niet.

Het kon eigenlijk niet uitblijven: de tweede les verzocht ik haar vriendelijk om het lokaal te verlaten. Dat had wat voeten in aarde, want van enige goede wil was weinig te merken. Uit ervaring weet ik, dat 'de beuk erin' doorgaans tot goede gesprekken kan leiden. In ieder geval is dan duidelijk waar de grenzen liggen en als het even kan wie de leiding heeft....
Toen ik haar dan ook, niet eens zo veel later, alleen aantrof buiten een lokaal, was een persoonlijk gesprek snel aangeknoopt.

Een sfeer thuis, die om te snijden was. Moeder had geen gezag en vader bemoeide zich weinig met haar, maar maakte zich onnodig zorgen. Ze wond haar ouders om haar vinger, volgens mij, maar zelf vond ze dat ze alleszins redelijk was. Ze had in het verleden wel eens seksuele handelingen moeten verrichten bij een jongen uit haar uitgaansgroep, en dat was haar vriendin nu ook overkomen. En daar moest-ie vanaf blijven....! Volgens mij kende ze die vriendin trouwens van een zorgboerderij.

'Dit weekend gaat hij eraan, al moet ik de bak in, ik steek hem overhoop'. Op mijn vraag of ze zo'n jongen het waard vond om de gevangenis in te gaan, werd haar taalgebruik alleen maar grover. En ja, als 14-jarige (bijna 15) dronk ze, gebruikte ze geen drugs ('alleen wat softdrugs, maar dat telt niet') en liep ze in het weekend 's nachts nog op straat. Wat haar ouders ervan vonden? Dat was toch normaal en ze waren vroeger ook jong geweest.

Toen ik na het weekend tijdens mijn les opmerkte, dat ik nergens in de krant van een steekpartij had gelezen, begon ze te lachen. Hij was een aantal keren gesignaleerd, maar hard weggerend! Haar overwinning was binnen.

De afgelopen maanden heb ik heel wat 'tussenuurtjes' met haar gesproken, als ze weer eens in de gang zat. Eigenlijk een heel leuk kind met ouders die haar 'verloren' hebben. Een grote mond met een klein hart, wanhopig op zoek naar èchte aandacht. Toen ik haar onlangs feliciteerde met haar vijftiende verjaardag, kon ik niet meer stuk.

Helaas was ze niet meer te handhaven op onze school (ik bleek de enige docent die vóór haar pleitte bij de afdelingsleider), dus ze ging 'retour afzender' (met excuses van de afdelingsleider richting mij). En dat, terwijl ze voor mijn herhalingstoets een 4,5 had gescoord; geen slecht cijfer als je niets snapt en ook niets hebt gehad. De klas is er behoorlijk op vooruit gegaan, dat wel.

Daar zit ze nu in de Rebound. Misschien niet eens zo'n slechte gedachte, al zou ik haar liever nog een tijdje hebben gehouden. Ik vind het 'gevecht' met zo'n grote mond in combinatie met zo'n klein hart wel intrigerend. Zitten we niet ook voor hèn in het onderwijs. En wat is passend dan tegenwoordig nog waard ...? Maar wie weet, zien we haar weer terug! Zou zomaar kunnen.

Hans Houtenbos is muzieleraar en mentor op een middelgrote middelbare school.

* Om privacyredenen is dit uiteraard een gefingeerde naam.