Close reading Curriculum.nu

In de zomervakantie besteed ik altijd wat tijd aan het lezen van de scheursels die zich in de loop van het schoolseizoen op mijn bureau hebben opgehoopt. Soms leiden ze tot enige verbazing. Zoals het fragment uit SLO Context vo van september 2018:

‘Spring High (in Amsterdam, red.) is ontwikkelschool van Curriculum.nu voor het domein Mens & natuur. Als docent Mens, Natuur en Techniek is Aafke Oldenbeuving namens de school het nauwst bij Curriculum.nu betrokken. Samen met haar collega’s geeft ze feedback op de opbrengsten van het ontwikkelteam.

“We hebben onlangs de visie gekregen. Die is nog te abstract voor de praktijk, maar scherpt wel het denken over de vakinhoud aan. Maar nu wordt het pas echt leuk, met het geheel aan Grote opdrachten dat het hele domein moet gaan bestrijken. Grote opdrachten beschrijven de essentie van wat leerlingen vanuit het perspectief van het leergebied nodig hebben om de wereld te kunnen begrijpen (kennis) en om in die wereld adequaat te kunnen handelen (vaardigheden). Gisteren waren hier collega’s van het ontwikkelteam samen met SLO om die Grote opdrachten toe te lichten. Waar gaat Mens & natuur eigenlijk over en wat vinden we belangrijk? Welke problemen moeten we oplossen op het gebied van bijvoorbeeld duurzaamheid, opwarming van de aarde, gezondheid en communicatie; en dat op basis van onderliggende vakken als biologie, natuurkunde en scheikunde. Dat is het stadium waarin het ontwikkelproces zich nu bevindt.” ’

Ik had het bewaard omdat het proces van curriculumontwikkeling nog in volle gang was. Mede op de ontwikkelscholen, toch?

De formuleringen in het bovenstaande fragment doen echter bij mij toch wat twijfel rijzen. Hoe nauw zijn die ontwikkelscholen eigenlijk bij het proces betrokken? Mind you, ik heb veel respect voor schoolleider en team van Spring High. Ik woonde hun presentatie bij op het jaarlijkse congres van de VO-Raad en het was heel inspirerend. Geen kwaad woord dus over Spring High.

Maar als ik een beetje close reading toepas, kom ik tot de volgende conclusies over hun betrokkenheid bij Curriculum.nu.

Eén docente (Oldenbeuving) is namens haar school bij de ontwikkeling van het domein Mens & natuur betrokken. Ze heeft de visie van het ontwikkelteam gekregen. Collega’s van het ontwikkelteam kwamen samen met SLO de Grote opdrachten toelichten. Als journalist vind ik de term ontwikkelschool dan minstens te ambitieus; de ‘grote opdrachten’ zijn immers niet door ontwikkelscholen ontwikkeld.

Oldenbeuving geeft met haar collega’s feedback. De visie die ze heeft gelezen is nog te abstract voor de praktijk, maar scherpt wel het denken over de vakinhoud aan.

Wat zij en haar collega’s uiteindelijk voor feedback hebben geleverd, is onduidelijk. Onder het kopje ‘ontwikkelscholen’ kan ik op de site van Curriculum.nu alleen een publicatie vinden van 7 september 2018 getiteld ‘Feedback ontwikkelscholen op de grote opdrachten’. Ik wil u de tekst voor Mens & natuur niet onthouden, ze is beknopt genoeg om te citeren:

‘De ontwikkelscholen die zich bezighouden met Mens en Natuur zoeken nog hoe zij zinvolle feedback kunnen ophalen bij ouders. Veel scholen worstelen met vragen rondom toetsing en het bereiken van hun doelen. Een van de scholen vroeg zich af hoe je voorkomt dat er geen duidelijke knip komt in de lessen met de klassen die zich voorbereiden op de examens. Ook vroeg een school zich af wat goede manieren toetsing zijn, bijvoorbeeld assessments of rubrics. Een van de ontwikkelscholen bereidt een Erasmusprogramma voor dat in september start. Een andere school richt het onderwijs in aan de hand van gepersonaliseerd en geïndividualiseerd leren in combinatie met informatievaardigheden en computational thinking.’

Summier, is het woord dat in mij opkomt.

Feedback die Oldenbeuving en collega’s sindsdien op de tussenproducten zullen hebben gegeven, kan ik op de website niet makkelijk traceren. Niet onder het kopje ontwikkelscholen, en niet onder de individuele bijdragen want die zijn geanonimiseerd.

Op 12 Augustus sloot de meest recente en waarschijnlijk laatste consultatieronde van Curriculum.nu. Bij het domein Mens & natuur zijn elf ontwikkelscholen betrokken, waaronder zes vo-scholen en één po/vo-school (Spring High). Ik wens ze toe dat ze hun betrokkenheid straks gehonoreerd zien in een traceerbare bijdrage.

Niet alleen is de rol van ontwikkelscholen minder groot dan het woord doet vermoeden, soms is hun aantal maar heel beperkt: voor het domein rekenen & wiskunde zijn er geen zes, maar is er slechts één vo-ontwikkelschool bij het traject betrokken – het Praedinius Gymnasium in Groningen. En die school komt uit een opmerkelijke hoek. Ze valt onder bestuurlijke verantwoordelijkheid van Theo Douma, voorzitter van Curriculum.nu en tot november 2018 enig directeur-bestuurder van Openbaar Onderwijs Groep (OOG), waaronder het Praedinius valt. Na klachten van het personeel van OOG bij de Raad van Toezicht in najaar 2018, werd er een interim-directeur naast Douma aangesteld. Vanaf deze zomer moet er een tweede directeur-bestuurder zijn. Handig, want dan zal Douma in ieder geval zijn tijd meer dan nodig hebben om de producten die Curriculum.nu heeft opgeleverd langs praktijk en politiek te loodsen. Dan ga ik mijn scheursels echt bijhouden.