'De les van de leraar'

Vorig jaar, ik mocht zelf een kleine rol vertolken, was toch echt een dieptepunt. Tijdens het debat begon ik mezelf af te vragen hoeveel mensen al waren weggezapt. Zelfs de ambtenaren van OCW waren achter de schermen gepiqueerd. Waarom is het zo moeilijk voor de publieke omroep om een goede avond van het onderwijs neer te zetten? Waarin leraren op een voetstuk staan en mensen zin krijgen om het onderwijs in te gaan?

Dit jaar werd er gekozen voor een radicaal ander concept en werd de documentaire ‘de les van de leraar’ uitgezonden. Een drieluik waarin drie heel verschillende leerkrachten worden gevolgd en vrijuit mogen vertellen over hun vak.

Neomi Lotte (@neolotte) is docente Nederlands in het vmbo en zij is niet zo bezig met vakinhoud, maar is met name druk met pedagogiek. Tijdens de lessen valt op dat ze vaak dwingend oogcontact maakt en leerlingen veelvuldig aanraakt. Echt controle uitoefenen gaat haar echter niet even goed af. De fragmenten gaan met name over dwingeland Doenja die continu negatief de aandacht weet te trekken. Maar door Doenja verantwoordelijkheid te geven in de les weet Neomi een negatieve pedagogische spiraal te doorbreken.

Jelmer Evers (@jelmerevers) is voor de meeste edutwitteraars geen onbekende. Als docent geschiedenis op het UniC demonstreert hij ten eerste het concept van Flipping the Classroom. Instructies staan online en kunnen bekeken worden wanneer de leerling daar zin in heeft. Daarnaast toont hij zich wars van onderwijstradities. Voor hem staat leren centraal en hoe leerlingen dat doen interesseert hem niet echt. Echt toetsen afnemen hoort daar ook niet in thuis, want dan richt het onderwijs zich te veel op de toets. Afstemmen, controleren en praten. Met mini-klassen, dat dan weer wel.

Als laatste wordt Pauline Scheepers geportretteerd die een huiswerkinstituut runt. Zij profileert zich met kleinschaligheid en veel contact met de leerling. Daar is in scholen een ernstig gebrek aan blijkt. Vragen waarom het huiswerk niet af is, is er op de meeste scholen in Nijmegen niet meer bij. Aan de andere kant is er misschien wel weer te veel contact. ‘Mijn mentor staat weer te dicht bij’ geeft een leerling eerlijk toe.

De documentaire van Arjan Vlakveld werpt in de aankondiging wel de vraag op waarom zoveel jonge leraren stoppen met lesgeven. Maar die vraag wordt niet beantwoord. Door het onderwijs vanuit drie hoeken open te beschouwen ontstaat een inspirerend beeld over onderwijs waarin de thematiek met name relatie blijkt te zijn. Net als ‘Etre et avoir’ laat deze documentaire daarmee zien waarom lesgeven nu eigenlijk zo leuk is en waarom het leuk is om leraar te zijn. Dat maakt het des te onbegrijpelijker waarom zoveel docenten stoppen met lesgeven. Deze belangrijke vraag is dus nog steeds onbeantwoord. En dat is het enige kwalijke aan een prima en geslaagde ‘avond van het onderwijs’. Op 1 oktober mochten we ons weer even trots voelen om leraar te zijn.